zaterdag 31 oktober 2020

Hoe John Lennon in de jaren 70 een musical probeerde te schrijven

Nog steeds weet het levensverhaal van John Lennon me te verrassen. Zeker nu ik dit najaar, met het team van Fab4Cast, dieper in de laatste periode van Lennons leven duik. We bereiden een zesdelige podcastserie voor, getiteld 'De Laatste Dagen van John Lennon'. In die serie staan we vooral stil bij de maanden juni tot en met december 1980. Tijdens de research stuit je met elkaar onvermijdelijk op bijzondere verhalen die buiten die periode vallen. Verhalen waarvoor geen plek is in de podcast, maar die wel verrassend zijn. Voor mij althans. Want wisten jullie dat John Lennon in de jaren 70 heeft geprobeerd een musical te schrijven?




Laagdrempelig, goed behapbaar, hoog meezinggehalte
Dat verhaal, waarover Kenneth Womack in zijn nieuwste boek schrijft, kwam voor mij even onverwacht als de berichtgeving over het musicalproject van Paul McCartney. Deze zomer werd duidelijk dat hij werkt aan de liedjes voor een musicalbewerking van de film It's A Wonderful Life. Een klassieker uit 1946 waarvoor het script verbouwd wordt tot een productie op de planken. Met songs van McCartney dus. Nooit had ik nagedacht over de mogelijkheid dat John Lennon zich in een musicalproject zou storten. Op de één of andere manier vond en vind ik dat genre niet zo bij hem passen. Bij het schrijven voor musicals denk ik vooral aan een componist die zich in dienst kan stellen van het vertellen of bewerken van andermans verhaal. Net als van de behoefte van het publiek en de producent. Laagdrempelige songs, een goed behapbaar verhaal, hoog meezinggehalte. Ook al is het aantal bronnen hierover beperkt, Womack is niet de eerste de beste Beatles-researcher. Dus wat zou John Lennon hebben aangetrokken in de gedachte een musical te schrijven?


Zijn liefdesverhaal met Yoko 
We kennen Lennon als een man met het hart op de tong. Als iemand die zijn persoonlijke gedachten en gevoelens met de wereld wilde delen. In songs, interviews, tekeningen maar ook in proza. Want zo begon John aan zijn ambitieuze musicalproject. Vanuit de wens om zijn liefdesverhaal met Yoko Ono in de vorm van een musical te gieten. Een complete productie, die echt geschikt was om in de theaters gespeeld te worden. De titel had hij al: The Ballad of John and Yoko. Daarmee borduurde hij voort op het dagboek-achtige verslag over zijn wittebroodsweken, dat hij in 1969 nog met Paul McCartney op de plaat zette en als Beatlessingle uitbracht.


Met Rock 'n' Roll de cirkel rond
Al tijdens Yoko's zwangerschap in 1975 werden de contouren van het verhaal zichtbaar. Zittend achter zijn Brother schrijfmachine begon John zijn gedachten uit te werken. Over een leven in de schijnwerpers, met reflecties op de verleidingen en vernietiging die daarmee gepaard kunnen gaan. Inmiddels had hij zichzelf voor een belangrijk deel teruggetrokken uit dat leven in de schijnwerpers en dacht hij na over zijn rol als artiest. Voor hem was de cirkel rond. Hij was gestart met het spelen van rock 'n' roll en daar ook mee geëindigd. Daarmee doelde hij op zijn in februari 1975 verschenen album Rock 'n' Roll. Wanneer hij ooit weer zou opnemen, was dat alleen voor zijn eigen lol. Niet omdat hij het publiek iets verplicht was. We lezen het in de tekst 'The Ballad of John and Yoko' die postuum (1986) gepubliceerd werd in de verzamelbundel 'Skywriting by Word of Mouth'.




In de voetsporen van acteur David Niven
Eigenlijk was het voor een man als John Lennon alleen maar mogelijk om een musical over zijn eigen leven te schrijven. Lennon componeerde, anders dan McCartney wel eens deed, niet graag in de derde persoon. Bovendien ontwikkelde hij, zo las ik in 'John Lennon 1980' (Kenneth Womack), een fascinatie voor autobiografieën. Al zijn hele leven las John Lennon alles dat los en vast zat. In de laatste maanden van Yoko's zwangerschap genoot hij van het pas verschenen boek 'Bring On The Empty Horse,' de autobiografie van de Britse acteur David Niven (1910-1983). Wat Lennon zo aansprak in dat verhaal? Hij had het daar met fotograaf en huisvriend Bob Gruen over. John vond het prachtig dat Niven met half Hollywood bevriend was geweest, alle wilde feesten was afgelopen, ongetwijfeld velen ten onder had zien gaan, maar er zelf gezond uit was gekomen. 

De autobiografie van 
David Niven die John Lennon
met plezier las

Duidelijke parallel
Dat Niven uiteindelijk zelf de destructieve dans was ontsprongen, vond John prachtig. Hij zag een duidelijke parallel met zijn eigen leven. Tegen Bob Gruen zei John iets in de trant van: "I'm gonna be David Niven. They're all gonna go on getting drunk, but I'm gonna stay home and write the book." En dus begon John over zijn leven te schrijven. Een plan dat in 1976 langzaam veranderde in het samenstellen van een musical. Globaal had John de opbouw voor het stuk in zijn hoofd, vertelde hij zijn assistent Fred Seaman enkele jaren later. The Ballad of John and Yoko zou beginnen met zijn ontmoeting met Yoko in de Londense Indica Gallery. Dan zou het verhaal zich verplaatsen naar hun avonturen in Parijs. We zouden John in India bij de Maharishi aantreffen, werkend aan The White Album. Na de studiosessies voor dat album, volgden het huwelijk in Gibraltar en de Bed-In. 



She Is A Friend Of Dorothy
Een musical bestaat  voor een belangrijk deel uit muziek. En dus startte John met het schrijven nummers. Ook greep hij terug op onafgemaakte songs die hij nog rond had slingeren. Als openingsnummer schreef hij She Is A Friend Of Dorothy [video]. De titel, geïnspireerd op (Judy Garland als) Dorothy uit The Wizard of Oz, sloeg op de code waarmee iemands homoseksuele geaardheid al enkele decennia werd aangeduid. In de demo horen we John experimenteren met de energieke opener voor de musical. Daarvoor 'leende' hij uit zijn eigen nummer Aisumasen (I'm sorry), dat op het album Mind Games was verschenen:



Sally and Billy
Er waren al meer songs die in aanmerking kwamen voor een plek in het uiteindelijke script in The Ballad of John and Yoko. In 1970 was John al begonnen aan het bijna McCartney-achtige Sally and Billy, over een uitgeblust echtpaar. Al gaf John altijd af op Desmond and Molly Jones uit Ob-La-Di, Ob-La-Da, hij deed toch zelf ook een poging [video]:



Tennessee
Ook dat nummer betrok hij bij het project. Net als Tennessee. Dat schreef hij in 1975, geïnspireerd op de toneelschrijver Tennessee Williams van wie hij het stuk A Streetcar Named Desire las. Op de demo [video] horen we John zijn drummachine gebruiken. Die sound vinden we terug op meer thuisopnamen uit The Dakota die John tijdens zijn laatste jaren maakte. Op Tennesse hoor ik de invloed van Elton John. Met hem onderhield Lennon medio jaren 70 een vrij intensief vriendschappelijk contact.




Coming Up maakte iets los
Hoewel John in de tweede helft van de jaren 70 behoorlijk wat demo's opnam, voornamelijk op piano, moet hij ergens zijn interesse in het musicalproject zijn verloren. Het bijna gedoofde songwriters-vuur werd pas weer écht aangewakkerd toen hij in 1980 Coming Up op de radio hoorde. Van zijn oude schrijfpartner Paul McCartney. Dat nummer zette Lennon weer écht in beweging. Op weg naar zijn laatste album. Zouden Lennon en McCartney, als ze samen tijd van leven hadden gehad, als een Rodgers en Hammerstein, ooit aan een musical zijn begonnen? Ik vind het op zijn minst een fascinerende gedachte.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten