zaterdag 3 juni 2023

Hoe The Beatles in Knoles Park het theeservies van de familie Simmons om zeep hielpen

Op maandag 30 januari 1967 werd het plaatsje Sevenoaks, ten zuidoosten van Londen verrast door de komst van The Beatles en hun entourage. Die entourage bestond onder andere uit de Zweedse filmregisseur Peter Goldmann en een cameraploeg van Don Long Productions. Ook PR-man Tony Bramwell, was aanwezig, in de rol van producer. Het doel van de missie? Er moesten twee promotiefilms worden geschoten voor de nieuwe Beatlessingle Strawberry Fields Forever/Penny Lane. En dat is precies wat er die week gebeurde. Ook nog op andere plekken, maar grotendeels dus bij Sevenoaks. Het moeten toch interessante dagen zijn geweest voor wie daar in de buurt was of woonde.



Virginia Woolf en Vita Sackville-West
Peter Goldmann was begin januari al naar Engeland gekomen om op zoek te gaan naar goede locaties voor de filmopnamen. Hij keek daarvoor rond in Londen, maar verbreedde zijn blik naar het platteland van Kent. Zo stuitte hij op het ruim 380 hectare tellende middeleeuwe hertenpark, dat tot op de dag van vandaag in beheer is van de National Trust. Engeland zorgt goed voor zijn erfgoed. Op een site met verhalen over de omgeving las ik dat de bewoners van Knole House, de vermaarde familie Sackville-West, op de hoogte waren gesteld van de komst van The Beatles. Knole House was ook niet zomaar een plek. Virginia Woolf schreef  haar roman Orlando, gebaseerd op het landhuis, de bewoners en in het bijzonder haar vriendin, tevens schrijfster, Vita Sackville-West. In 1967 werd Knole House nog steeds bewoond door de familie. En zo instrueerde Lional Bertrand (Lord) Sackville eind januari één van zijn personeelsleden dat The Beatles in aantocht waren. Hij zei dat de kinderen de filmopnames niet mochten verstoren, maar dat het natuurlijk wel de bedoeling was dat zijn koters aan die beroemde jongens voorgesteld zouden worden.

Sarah Sackville-West op 2,5-jarige leeftijd

Een Rolls Royce met elektrisch bedienbare ramen
De destijds zesjarige Sarah Sackville-West was één van die kinderen. Op die bewuste maandag zag ze na schooltijd een enorme Rolls Royce bij het park staan, omringd door een horde fans. Het was blijkbaar snel uitgelekt dat The Beatles in town waren. Aan de hand van ene William, vermoedelijk haar oppas, stond ze plots naast de Rolls. Na een ferme tik op de ruiten, gleden de elektrisch bedienbare (!) ramen omlaag en kwam het gezicht van John Lennon tevoorschijn.  "Wie ben jij?" vroeg hij haar, waarna de oppas zijn plicht deed en antwoordde: "Ik wil u graag kennis laten maken met de kinderen van Lord Sackville." Daarop antwoordde John: "Lord Sackville? Nooit van gehoord." "Lord Sackville had anders ook nooit van u gehoord, voordat u zijn park wilde lenen," sneerde deze William terug. Maar John maakte blijkbaar nergens een probleem van. Hij zwaaide de deur open, waarna de kinderen in de auto mochten klimmen. Later zou John hen zelfs op een ritje in de Royce trakteren. Volgens de lokale kranten zouden The Beatles tussen de opnames door voornamelijk tv hebben zitten kijken in Johns auto met verduisterde ramen, zo las ik in Het Londen van The Beatles (Schreuders, Lewisohn, Smith).

The Bird House

Theeservies
Het nabijgelegen The Bird House kwam trouwens goed van pas bij de filmopnames. Uit dat huis werd namelijk alle stroom vandaan gehaald. En niet alleen dat. Margaret Simmons, de dochter des huizes, kreeg al snel de vraag of er misschien een theeservies te leen was. "We hadden die hele ploeg toen al drie dagen op ons terrein, dus ik zat niet zo breed meer in m'n voorraad," zo las ik dat ze zich wist te herinneren. Maar Margaret kreeg van haar moeder toestemming om The Beatles het beste theeservies uit te lenen. Zo zag ze dat er buiten een tafel gedekt werd, waarna haar moeders goede servies op het witte tafelkleed gezet werd. We zien het servies terug in de clip van Penny Lane, vanaf 2:24. Na enkele shots staat John  op en kiepert hij met Paul samen de tafel, inclusief servies om. Volgens Margaret Simmons belandden de kopjes en schotels in de nabijgelegen vijver, waar ze in ieder geval door de bewoners nooit meer zijn uitgevist. "Misschien zijn ze later teruggevonden door golfers van het nabijgelegen terrein, op zoek naar hun golfballen," aldus Margaret. Wil je een goed beeld krijgen van het park, de bebouwing en de golfbaan, kijk dan naar de plattegrond in het eerder genoemde Het Londen Van The Beatles.



De circusposter voor Mr. Kite

Tijdens één van de lunchpauzes, op weg naar het restaurant Top O' The Hill in het nabijgelegen plaatsje Sevenoaks besloot John even rond te gaan neuzen in een antiekwinkel. Waarschijnlijk was dat Andrew Mair's winkel aan 44a High Street. Daar viel Johns oog op een antieke circusposter. Hij kocht hem en ontleende er later dat jaar de tekst van Being For The Benefit Of Mr. Kite aan. Verderop in de straat bevond zich op nummer 135 Bligh's Hotel, tegenwoordig The Oak Tavern & Tap House. The Beatles gebruikten die plek om zich om te kleden voor de diverse scènes, zo valt te lezen op de call sheet van die dagen:


Stockbroker Belt
Ik kan nergens uit opmaken of ze ook in het hotel sliepen. Vermoedelijk gingen de mannen tussen de opnames door naar huis. De Londense Stockbroker Belt, waar John, George en Ringo in die periode elk een woning bezaten, lag niet ver weg. En Paul? Die dook vast nog even het Londense nachtleven in.




zaterdag 20 mei 2023

Picasso's Last Words: hoe Dustin Hoffman Paul McCartney inspireerde tot een nieuw nummer

Paar dagen Jamaica doen? Zoiets moeten Paul en Linda McCartney gedacht hebben in het voorjaar van 1973. Op donderdag 12 april stapten ze met de kinderen in Londen op het vliegtuig naar Montego Bay, op weg naar het Caribische eiland dat een paar jaar eerder al hun hart gestolen had. Het was vast hoog tijd voor een beetje zomerzon op de wangen, na het kille Britse winter- en lenteweer. Vlak voor vertrek werden de reislustige McCartney's op Heathrow nog even gefotografeerd. Die foto verscheen een dag later in de krant, met quotes uit een interview dat Paul een dag eerder had gegeven. Daarin sprak hij  ontspannen  over een mogelijke Beatlesreünie: "Waarom niet?" De kou was uit de lucht. Maar eerst vonden Paul en Linda het tijd om collectie reaggae-platen uit te breiden, dus zetten ze koers naar Montego Bay. Een korte trip die Paul bovendien de inspiratie voor een nieuw nummer zou opleveren.

Heathrow Airport, 12 april 1973

Dustin werd telefonisch getraceerd
Het verhaal dat Paul op Jamaica in gesprek raakte met acteur Dustin Hoffman en geïnspireerd raakte om Picasso's Last Words te schrijven, is bij veel mensen bekend. Maar wat gebeurde er nu precies? Het leek me leuk om daar deze week eens in te duiken. Want na een dagje zon, zee, strand en rondsnuffelen in de platenzaken van Montego Bay, las Paul in de plaatselijke Kingston Daily Gleaner dat Dustin Hoffman en Steve McQueen ook op het eiland verbleven. Ze waren er voor filmopnames voor Papillon, de gigantische en geldverslindende filmproductie die op verschillende locaties langs de noordkust van Jamaica en in Kingston Town in elkaar gezet werd. Paul had er wel zin in om Dustin Hoffman te ontmoeten. Via via wist hij telefonisch met Hoffman in contact te komen. De acteur, een enorme Beatlesfan, had op zijn beurt wel oren naar een ontmoeting. Al snel nodigde hij de familie McCartney uit in het huis dat hij met zijn vrouw Anne Byrne huurde.

Anne Byrne en Dustin Hoffman

When The Wind Is Blowing
Tijdens het diner kwam het gesprek op Pablo Picasso. De kunstenaar was enkele dagen eerder, op 8 april, overleden. McCartney was een groot bewonderaar van de schilder en bezat zelfs een aantal originele schetsen van hem. Tijdens het gesprek moet Paul de Hoffmans haast wel verteld hebben dat hij voor zijn nummer When The Wind Is Blowing was geïnspireerd door Picasso's schilderij The Old Guitarist (1903).


Is acteren hetzelfde als liedjes schrijven?
En zo kwam het gesprek op het creatieve proces. McCartney en Hoffman wisselden ervaringen uit en spraken over verschillen tussen creatievelingen als schilders, componisten, schrijvers en acteurs. "Het moet een ongelofelijke gave zijn om een liedje te kunnen schrijven," sprak Hoffman op een gegeven moment. Een opmerking die door McCartney werd beantwoord met: "Maar dat geldt net zo goed voor de gave van het acteren. Wanneer er 'action' klinkt, moet je als acteur ook creatief presteren. Je weet niet waar het vandaan komt, maar je doet het gewoon." Daar wierp Hoffman op tegen dat acteurs tenminste een script hebben. En dat hij dat iets anders vond dan het talent om een liedje te schrijven. En zo vroeg Hoffman zich af hoe McCartney dan in vredesnaam, vanuit het niets, aan schrijfinspiratie kwam.


Dustin, Paul en Linda
vele jaren later

Three o'clock in the morning
Een paar dagen later besloten de beide families nogmaals te dineren. Zodoende kwam het onderwerp opnieuw ter sprake. "Ik heb er nog eens over nagedacht," zo zei Dustin tegen Paul. "In Time Magazine staat een artikel over Picasso, met een poëtische passage." Daarin viel te lezen dat Picasso op de laatste avond van zijn leven tijdens een diner met vrienden had gezegd: 'Drink op mij, op mijn gezondheid, want zelf kan ik niet meer drinken.' Om 23.30 stond hij op van tafel en ging hij schilderen, tot drie uur in de ochtend ("Three o'clock in the morning"). De volgende ochtend stierf Picasso, nog liggend in zijn bed. Na het horen van dit verhaal pakte Paul de gitaar die hij bij zich had en sloeg hij een paar akkoorden aan: G, Bm, Em, Am, waarna hij zong "Drink to me, drink to my health." Daarop riep Dustin naar zijn vrouw: "Annie, Annie. The most incredible thing! He's doing it! He's writing it! It's coming out!" Ik had er wel bij willen zijn.


Dustin drukte de opnameknop in
Dustin was zo verbijsterd door Pauls talent, dat Paul besloot de acteur en zijn vrouw op een mini-concert te trakteren. Hij vond het niet erg dat Hoffman de opnameknop van een portable cassetterecorder in drukte. Terwijl Mary en Stella op de achtergrond speelden, speelde Paul een bluesy riffje, en ging hij verder met het in elkaar zetten van Picasso's Last Words, om uiteindelijk over te gaan naar een ander liedje dat al een tijdje in zijn hoofd zat: Getting Closer. Verder hoorden de Hoffmans Paul nog het kinderliedje Baa-Baa Black Sheep, Hands of Love en Buddy Holly's Peggy Sue zingen. Dat moet een interessante opname zijn om eens terug te horen. Misschien is ie nog wel ergens te vinden. In ieder geval was het een avond die Dustin en Anne niet snel zouden vergeten. En toen op 5 december van dat jaar het album Band On The Run in de schappen lag, zal de acteur vast met een glimlach hebben teruggedacht aan die ene avond op Jamaica.


The grand old painter died last night
His paintings on the wall
Before he went he bade us well
And said goodnight to us all
Drink to me, drink to my health
You know I can't drink any more
Drink to me, drink to my health
You know I can't drink any more

3 o'clock in the morning
I'm getting ready for bed
It came without a warning
But I'll be waiting for you baby
I'll be waiting for you there

So drink to me, drink to my health
You know I can't drink any more
Drink to me, drink to my health
You know I can't drink any more

zaterdag 6 mei 2023

Met Mark Lewisohn, Piet Schreuders en Wibo Dijksma naar de begraafplaats in Oosterbeek die The Beatles bezochten (met podcast en video)

Bezetting en bevrijding. Daar draaiden de verhalen de afgelopen week in de media natuurlijk om. En dat geldt ook een beetje voor Fab4Cast en BeatlesTalk. Want deze week kijken we terug op het bezoek dat The Beatles in augustus 1960 aan het Airborne War Cemetery in Oosterbeek brachten, op weg naar hun eerste Hamburg-avontuur. Op 10 maart dit jaar mocht ik Wibo Dijksma (Fab4Cast), Piet Schreuders en Mark Lewisohn vergezellen bij een autorit naar de begraafplaats waar zich destijds een korte scène in het grote Beatlesverhaal afspeelde. Je zou het een gedeeltelijke reconstructie kunnen noemen van de route (de E36) die manager Allan Williams met zijn bijzondere gezelschap op 16 augustus 1960 door Nederland reed.

Met Piet Schreuders, Mark Lewisohn en Wibo Dijksma onderweg naar Oosterbeek


Naar Oosterbeek om een foto te maken
Waarom ontstond dit plan? De aanleiding was een praktische. Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van Fab4Cast zouden Piet en Mark op zaterdagavond 11 maart bij Beeld & Geluid een presentatie verzorgen over de reizen die The Beatles naar en door Nederland maakten, voorafgaand aan hun welbekende en goed gedocumenteerde bezoek in juni 1964. En voor die presentatie wilden Piet en Mark nog een aantal foto's maken van de situatie in Oosterbeek: de legendarische foto die Barry Chang op 16 augustus 1960 maakte van Allan en Beryl Williams, Lord Woodbine (Harold Phillips), Stuart Sutcliffe, Paul McCartney, George Harrison en Pete Best. Je ziet ze van links naar rechts op de foto:


Aunt Mimi hing bij John aan de benen
We ontmoetten Piet en Mark op de ijskoude vrijdagmiddag 10 maart op station Utrecht CS, namen plaats in Wibo's auto en sloten microfoons en koptelefoons aan. Piet legde een oude wegenatlas van eind jaren '50 op schoot, Wibo drukte de opnameknop in en startte de auto. Zo zetten we koers naar Oosterbeek. Daarbij keken we terug op het verhaal dat Mark over 15 en 16 augustus 1960 reconstrueerde in zijn nu al legendarische boek Tune In. Het vormt het eerste deel van All These Years, een trilogie-in-wording. Vanaf de achterbank, met een microfoon in zijn hand vertelde Mark ons wat er zich die dagen afspeelde in de huishoudens van John, Paul, George en Stuart. En natuurlijk in de Jacaranda, de Liverpoolse club van Allan Williams: het vertrekpunt van de Morris minibus waarin het reisgezelschap plaatsnam. 

De bus werd in Harwich op de boot getakeld,
uiterst links kijkt John Lennon toe.


Een bus vol reizigers
Voorin zaten Allan en zijn vrouw Beryl, achterin bevond zich de rest van de club, op twee lange banken langs de lengte van de bus. Paul had moeten praten als Brugman om mee te mogen. John kon zich amper losrukken van Aunt Mimi die letterlijk aan zijn benen hing, hem smekend om niet te vertrekken. George mocht gaan, maar moest net als John die maandagochtend nog achter zijn paspoort aan. Millie Sutcliffe keek haar zoon huilend na en Pete Best wist nauwelijks wat hem overkwam, als gloednieuwe drummer van deze band. Zomaar een scène, die het startpunt vormde van het eerste buitenlandse avontuur van The Beatles als band.


De verdwenen foto in Rotterdam
Terwijl we van Utrecht naar Oosterbeek reden, luisterden we naar Mark en Piet, die ons vertelden hoe Allan eerst in Londen nog de immer raadselachtige Herr Steiner oppikte en koers zette naar Harwich. Daar werd de zwaarbeladen bus op de boot getakeld, waarna het gezelschap de volgende ochtend vroeg in Hoek van Holland in aanraking kwam met de Nederlandse douane. In Rotterdam zou het reisgezelschap vermoedelijk nog voor een foto geposeerd hebben bij het beroemde beeld 'De Verwoeste Stad' van Zadkine, dat verwijst naar het bombardement op Rotterdam van 14 mei 1940. Piet en Mark vertelden ons over deze verdwenen foto van The Beatles, waarvan we natuurlijk allemaal hopen dat hij nog bestaat en ooit zal opduiken. Een fascinerend gegeven!

De Verwoeste Stad (Zadkine), het beeld
waarbij The Beatles in Rotterdam
vermoedelijk poseerden.


John en Herr Steiner poseerden niet
In de bus was de stemming regelmatig jolig. Zo weten we dat Allan Williams, die een opera-achtige zangstem bezat, er van tijd tot tijd een aria uit perste. Ook reciteerde hij een hele passage uit het verhaal The Wind in The Willows. Terwijl we via Arnhem de laatste kilometers naar Oosterbeek reden, nam Mark de honneurs waar door ook een alinea uit het boek van de Schotse auteur Kenneth Grahame voor te lezen. Ik had even het gevoel alsof ik zelf op 16 augustus 1960 in die bus zat. Ook toen we bij de Airborne War Cemetery arriveerden en Wibo de auto parkeerde. Al voordat we de begraafplaats betraden, zagen we de witte gedenksteen, waar het gezelschap destijds bij poseerde. Althans bijna iedereen. John en Herr Steiner werden niet vastgelegd. Hoe aannemelijk is het dat John echt weigerde op de foto te gaan, vanwege de grimmigheid van de plek die zo verbonden was met de dood? We spraken erover voor de podcast.



Het graf van Peter Best uit Liverpool

Inmiddels was het harder gaan waaien en dwarrelden de eerste sneeuwvlokken uit de lucht. De gevoelstemperatuur zakte flink. We spraken over de reden van het bezoek dat Allan aan de begraafplaats wilde brengen. En we zochten naar het graf van ene Peter Best uit Liverpool. Een bijzonder gegeven, want die andere Peter Best uit Liverpool hoefde in 1960 niet meer in dienst. stond niet bloot aan de gevaren van een oorlog, en kon zodoende zorgeloos op diezelfde begraafplaats voor een foto poseren. Ineens klemde Piet zijn smartphone op het statief dat hij meegenomen had. Mark nam naast hem plaats, met een kopie van die legendarische foto in zijn hand. Aandachtig zochten de vrienden naar de juiste afstand, de juiste hoek. Toen de foto gemaakt was, moesten we natuurlijk met ons vieren poseren, voor de zelfontspanner. Er kwam nog meer natte sneeuw uit de lucht, toen we plaatsnamen voor de profetische tekst 'Their Name Liveth For Evermore' en aandachtig naar Piets smartphone op het statief keken. Ik hurkte om te poseren en tuurde door mijn oogharen. Héél even zag ik Barry Chang achter de camera staan. Vanaf de parkeerplaats schreeuwde John Lennon: "Schiet 's op, het is nog een heel eind naar Hamburg!" Herr Steiner was in geen velden of wegen te bekennen.



Verder luisteren...
Waarom nam Allan Williams The Beatles mee naar Hamburg? Wat gebeurde er bij de Nederlandse douance? Welke muziek hadden The Beatles onderweg naar Oosterbeek op de autoradio kunnen horen? Wat weet Barry Chang nog van de trip? Wil je alle verhalen van deze bijzondere middag beluisteren, schakel dan over naar deze nieuwe podcast-aflevering van Fab4Cast, prachtig gemonteerd door Wibo Dijksma. Veel luisterplezier!


 Verder kijken...

De presentatie die Piet en Mark op zaterdagavond 11 maart 2023 bij Beeld & Geluid aan een zaal vol Fab4Cast-fans gaven, is gereconstrueerd in deze bijzondere YouTube-video. Een 'must' om te kijken. Met beeld en geluid reconstrueren Piet en Mark de reizen die The Beatles vóór 1964 door Nederland maakten, van en naar Hamburg. Een unieke en nog onderbelichte episode uit het Beatlesverhaal, die voor het eerst nauwkeurig door deze twee unieke Beatles-historici is vastgelegd:




zaterdag 22 april 2023

Over Scrambled Eggs en Bad Finger Boogie: de werktitels die The Beatles gebruikten

Onlangs schreef ik over de wat obscure werktitel voor het Beatlesnummer It's Only Love. Die luidde That's A Nice Hat. Je zou deze werktitel en de definitieve titel van dit liedje op geen enkele manier kunnen raden of koppelen. Bij menig werktitel is dat natuurlijk wel het geval. Dat bracht me op het idee eens na te gaan welke werktitels ik kon vinden voor nummers of projecten van The Beatles. Ik ben benieuwd hoe compleet ik ben. Vul me gerust aan, zou ik zeggen!

Auntie Jin's Theme
Ik moet eerlijk zeggen dat ik achterover sloeg van het aantal werktitels dat The Beatles gebruikten in hun carrière. Uit de eerste periode van hun bestaan zijn er voor de hand liggende titels en verbasteringen als Seventeen (I Saw Her Standing There), Thank You Little Girl (Thank You Girl), Get You In The End (I'll Get You), This Bird Has Flown (Norwegian Wood) en Won't Be There With You (Think For Yourself). Deze werktitels kenmerken zich door een sterke link met de songteksten van het betreffende nummer. Interessantere, minder herleidbare titels zijn echter Auntie Jin's Theme (I've Just Seen A Face), Scrambled Eggs (Yesterday, OK die werktitel kennen we allemaal door het bekende verhaal over de eerste regels van het nummer), Where Did It Die (For No One), het genoemde That's A Nice Hat (It's Only Love), Mark I (Tomorrow Never Knows).

Paul met zijn Auntie Jin (Joan)


Laxton's Superb
Vanaf de Revolver-periode nam het aantal werktitels ook toe, zag ik. Natuurlijk waren er ook hier voor de hand liggende 'kladjes' als You Don't Get Me (And Your Bird Can Sing) en It's Not Too Bad (Strawberry Fields Forever), Too Much (It's All Too Much). Maar als we weer kijken naar originelere vroege benamingen van Beatlessongs dan stuit ik op Granny Smith (Love You To), en nog zo'n appel: Laxton's Superb (I Want To Tell You, ik schreef er al eens over). En wat te denken van Aerial Tour Instrumental (Flying, OK toch ook wel weer logisch) en Bad Finger Boogie (With A Little Help From My Friends). Een bekend voorbeeld is ook The Long One of Huge Melody voor de Abbey Road-medley.



Pendulum werd Revolver
Extra leuk is het om ook eens te kijken hoe bepaalde Beatlesalbums of -films hadden kunnen heten, als er niet anders beslist was. Zo wilde George Martin het debuutalbum Please Please Me liever een andere naam geven: Off The Beatle Track. Best goed! Ik las trouwens dat ie deze titel later zelf gebruikte voor een album (1964) met instrumentale versies van Beatlesnummers. Voor Revolver bleef het maar stromen qua ideeën. De plaat had één van de volgende benamingen kunnen krijgen: Pendulums, Beatles On Safari, After Geography (naar Aftermath van The Rolling Stones), Fat Man and Bobby, Magic Circle, Four Sides Of The Circle en Four Sides of The Eternal Triangle. Ik moet zeggen dat ik blij ben dat het Revolver is geworden, al had ik Pendulum beslist ook smaakvol gevonden.



Inclinations werd Abbey Road
Ook voor de laatste Beatlesalbums gingen alternatieve titels rond. One Down, Six To Go was een grappige werktitel voor Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band. Het sloeg op de contractuele verplichtingen van de band. The Beatles (The White Album) heette even A Doll's House en we weten natuurlijkd dat Let It Be eerst Get Back zou gaan heten. De werktitel voor Abbey Road is ook een vrij bekende: Everest, naar het merk sigaretten dat technicus Geoff Emerick rookte. Maar uit de dagboeken van Mal Evans valt te leren dat de plaat ook nog andere werktitels kende: Four In The Bar (weer die 'vier'), All Good Children Go To Heaven, Turn Ups en Inclinations. En als we tenslotte nog even kijken naar de films, dan was Beatlemania de voor de hand liggende werktitel van A Hard Day's Night. We weten allemaal dat Ringo met een beter plan kwam. Voor Help! gingen titels rond als Beatles Production 2 (dát klinkt pas als een werktitel) en het bekendere Eight Arms To Hold You. Ik ben benieuwd wie me aanvult. Er moet veel meer zijn. 

zaterdag 8 april 2023

Welk Beatlesnummer ging schuil achter That's A Nice Hat?

De echte kenners weten het misschien, maar zelf had ik 'm niet zo op het netvlies. Toen John Lennon in het voorjaar van 1965 zijn nummer It's Only Love schreef, plakte hij er aanvankelijk een andere titel boven. That's A Nice Hat dus. Het voelt als een 'random' titel, gewoon om het beestje een naam te geven. En zo 'random' als 'Hat' voelt, zo ambivalent voelde John zich misschien ook wel over het zoveelste nummer dat hij in de hoogtijdagen van The Beatles uit zijn gitaar perste. Ik heb It's Only Love trouwens nooit een onaardige song gevonden, qua sound en sfeer. Dus het leek me aardig er eens in te duiken deze week.


De poëet en de verhalenverteller?
Want wat vond John Lennon eigenlijk zelf van It's Only Love? We weten dat hij vaak niet mild was over zijn eigen werk. En dat gold ook voor deze compositie. Tegen een journalist van Hitparade Magazine zei hij met enige schaamte: "That’s the one song I really hate of mine. Terrible lyric." Hij noemde het zelfs "a lousy song" met "abysmal lyrics". Een verschrikkelijke tekst dus, volgens de man zelf. Samen met Run For You Life vond Lennon It's Only Love één van zijn slechtste Beatlesnummers. McCartney legde in zijn autobiografie de lat trouwens wat minder hoog. Hij schreef een beetje mee aan het nummer en zei, vergoelijkend: "It's only a rock 'n' roll song, it's not literature." En daarin hebben we misschien ook wel het verschil te pakken tussen Lennon en McCartney als tekstschrijver. De één wilde toch meer de poëet zijn, de ander gewoon een verhaal vertellen.



Plagiaat

En...heel interessant...melodisch laat It's Only Love ook het verschil tussen Lennon en McCartney zien. Want waar Lennon zocht naar teksten met diepgang, waren zijn melodieën vaak vlakker. Dat geldt zeker voor It's Only Love, waarin hij een bepaalde chromatische omlaag lopende melodielijn gebruikt, die hij later bijna volledig zou plagiëren in For The Benefit Of Mr. Kite. Beluister beide openingszinnen van deze nummers maar eens. Of deze mashup (vooral het intro). Het was blijkbaar een melodie waar Lennon snel en natuurlijk op teruggreep. En waar McCartney in zijn teksten soms wat meer aan de oppervlakte bleef, waren zijn melodielijnen vaak juist uitdagender, met grotere intervallen en creatievere invalshoeken. Opnieuw prachtig om je te realiseren hoe complementair die twee waren.


Billy J. Kramer
In zijn interessante boek Revolution In The Head schrijft Ian MacDonald dat John zich qua sfeer, sound en feel wellicht ook had laten inspireren door de recente hit Trains And Boats And Planes, van Billy J. Kramer, die ook afkomstig was uit de stal van Brian Epstein. Een nummer dat overigens geschreven was door (de fantastische) Burt Bacharach en Hal David. Luister maar eens mee, zeker vanaf het tweede couplet. 



Een gitaar door een Lesley-speaker
Op de middag van 15 juni 1965 namen The Beatles It's Only Love op. Er werden zes pogingen gedaan, waarvan er vier compleet uitgespeeld werden. Daarbij werd ook geëxperimenteerd met het geluid van Johns stem. Misschien wel op zijn eigen aanwijzing. We weten namelijk dat John een hekel had aan zijn eigen vocale geluid. In ieder geval startte hier ook al de experimenteerdrift van de band. Dat is ook goed te horen aan het gitaargeluid van George Harrison, dat voortgebracht werd door het koppelen van zijn instrument aan het Lesley-speaker van een Hammond-orgel dat The Beatles in die tijd veel gebruikten (Ian MacDonald, Revolution In The Head). En juist dát intro-geluid, dat volgens mij ook een overdub met tremolo-effect kreeg maakt It's Only Love voor mij best te pruimen. Ik vind het wel mooi én origineel voor de oren, als ik het plaats in de tijd waarin het gemaakt is. Het maakt het nummer in ieder geval instant herkenbaar, bij het horen van het intro.

The Beatles op 15 juni 1965 in de studio,
met Rumi Hoshika en Joe Miyasaki, een delegatie uit Japan


Gary, Bryan en Peter

It's Only Love verscheen natuurlijk in augustus van dat jaar op het album Help! En hoe kritisch Lennon ook was, over deze amper twee minuten durende song...hij inspireerde toch andere artiesten om zijn nummer te coveren. Zo scoorde Gary U.S. Bonds er in 1981 zowaar een top 50-positie mee in de Britse album-charts. Of je de cover mooi vindt, met een scheurende saxofoon, moet je zelf maar even beoordelen. En ook Bryan Ferry en Chicago-zanger Peter Cetera besloten het nummer naar hun hand te zetten. Daarbij vind ik de versie van Ferry de meest avontuurlijke en eigenzinnige. Zo zie je maar, wat Lennon niet te pruimen vond, was voor anderen altijd nog prima te doen.




zaterdag 25 maart 2023

Hoe het Lifted-project Ringo Starr zelf ook weer optilde

Begin vorig jaar, dus ook rond deze tijd, verscheen het boek Lifted. Een coffee table book, met als barokke ondertitel 'Fab images and Memories In My Life with The Beatles from Across The Universe'. Typisch Ringo. Een beetje rommelig, niet echt uitblinkend in goede smaak, maar wel onweerstaanbaar oprecht en ontwapenend. En, hoeveel boeken verschijnen er nog over The Beatles, die rechtstreeks gemaakt en samengesteld worden in samenwerking mét een Beatle? Ik denk dat Paul McCartney's The Lyrics daar het meest recente voorbeeld van is, behoudens de boeken die bij de muzikale Archive Collections-boxsets zitten. Maar dat zijn doorgaans geen boeken met een écht persoonlijk karakter.


Lockdownproject
Ringo vindt het leuk: graven in oude foto's én in zijn geheugen, om zijn herinneringen met de wereld te delen. Daar vond ik het boekje Postcards From The Boys trouwens een heel goed voorbeeld van. Dat is nu écht een leuke titel om jezelf of een ander cadeau te doen. Geldt dat ook voor Ringo's recente boek 'Lifted'? Ik besloot er eens in te duiken. Eerst even over de totstandkoming. Het was een lockdown-project, zo las ik. In een tijd waarin iedereen en alles tot stilstand kwam, bladerde Ringo door de vele foto's die hij in zijn pc en zijn smartphone had staan. Niet per se foto's uit zijn eigen archief, maar snapshots die hij in de loop der jaren verzameld had, vanwege de goede herinneringen die ze bij hem opriepen.


Betekenis
Ik vind dat grappig en intrigerend tegelijk. En ook menselijk trouwens. Natuurlijk koester je afbeeldingen die betekenis voor je hebben. Maar als je al decennia wereldberoemd bent en het internet vol staat met tienduizenden foto's van jou, welke betekenis geef je dan juist nog aan alles dat al zo bekend is? Zijn het niet juist je privéfoto's, het laatste dat je nog voor jezelf kon houden, die er écht toe doen? Al voor ik het boek had opengeslagen, bekroop me de nieuwsgierigheid welke foto's Ringo zo dierbaar waren dat hij ze besloot zelf met de wereld te delen. Of was het boek uiteindelijk écht alleen bedoeld om zoveel mogelijk geld op te halen voor de Lotus Foundation die zich inzet voor verschillende maatschappelijke doelen op het gebied van mensen- en dierenrechten? Ook een goede reden om een boek uit te brengen natuurlijk.


Last man standing?
Er is trouwens wel een kleine parallel tussen Lifted en het meer prestigieuze The Lyrics van Paul McCartney. Zo kijkt Ringo in het voorwoord ook dankbaar terug op het bijzondere leven dat hem ten deel viel. Van een ziekelijk joch uit een achterstandswijk in een uithoek van Engeland, tot de drummer van de grootste band op aarde. Hij is zijn moeder en stiefvader dankbaar. Net als de verpleegster die hem verzorgde, tijdens één van zijn langdurige ziekteperiodes. En hij vindt het bijzonder, zo schrijft hij, dat hij zelfs na die 'big break' met The Beatles een lang, betekenisvol en muzikaal leven kon blijven lijden.. Het is natuurlijk ook wel mooi, hoe Ringo zich na het uiteenvallen van The Beatles, zijn eerste huwelijk, een wisselvallige carrière én een stevige alcoholverslaving opnieuw uitvond. Ik mag en wil eigenlijk niet speculeren, maar misschien is hij uiteindelijk wel the last man standing, against all odds.


Eclectische verzameling
Lifted geeft trouwens op twee manieren een bijzonder tijdbeeld. Niet alleen van de sixties, door het opgenomen fotomateriaal, maar ook over de huidige twenties. In de vormgeving zijn de foto's regelmatig geplaatst in een social media-look. Bijvoorbeeld alsof ze bekeken worden op Instagram of Twitter. Waarschijnlijk zoals Ringo ze nu ook meestal ziet, speels voorzien van de bijbehorende logo's en emoticons. Hoe kijken we over pak 'm beet twintig jaar naar zo'n boek? Waarschijnlijk denkend: "Oh ja, dat was toen." Maar brengt het boek echt nieuwe foto's? Het antwoord is kort: nee. Het is vooral een eclectische verzameling Beatlesfoto's, rijp en groen, zonder een echte lijn, maar altijd voorzien van Ringo's persoonlijke commentaar. Dat blijft ook vaak hangen in de algemeenheden die we kennen. 


Attitudes
Toch las ik her en der nog wel een paar kleine bespiegelingen. Bijvoorbeeld wat Ringo zei over het eerste bezoek van The Beatles aan New York. Waarom het allemaal zo goed werkte daar, in het contact met de journalisten (denk aan die gevatte taferelen tijdens de persconferenties). Dat had er volgens Ringo vooral mee te maken dat de Liverpoolse en New Yorkse attitudes zo goed op elkaar aansloten. Hij vond New Yorkers op Liverpudlians lijken. "No one ever shouted back at us before," zeiden journalisten tegen The Beatles. Blijkbaar was er een klik, de directheid, de humor, een gelijke golflengte. Dat vond ik wel een mooi inzicht.


Off day
Verder is Lifted vooral een lichtvoetige trip down memory lane, waarin veel mensen uit dat grote Beatlesverhaal de revue passeren. Bijvoorbeeld Mal Evans, Neil Aspinall en Brian Epstein uit de inner circle, maar ook passanten als Little Richard, Richard Lester en Murray The K. En werkelijk iedereen krijgt een aardig woordje van Ringo. Het is allemaal verre van spannend, maar wel typisch Ringo. Lifted doet je vooral beseffen dat de eenvoudige, zachtaardige drummer de man was van wie iedereen in dat hele Beatlescircus hield. Juist doordat iedereen zich door hem gezien voelde. Dat maakt Lifted een grappige aanwinst voor je verzameling, maar vooral een boek dat je door moet bladeren op een off day, als je met je verkeerde been uit bed bent gestapt en je pet scheef staat. Met een beetje peace and love van Ringo ben je er zo weer bovenop. Lifted, verhip!


Lifted is exclusief verkrijgbaar via Juliens'Auctions, maar zowel de goedkope editie ($ 59) als de exclusieve gesigneerde ($ 495) is inmiddels uitverkocht. 



zaterdag 11 maart 2023

Never a dull moment met The Beatles: Fab4Cast is jarig, Yoko werd 90, Paul brengt van alles uit

Jullie zullen het vast met me eens zijn: het blijft fascinerend dat er bijna wekelijks nieuws is over The Beatles. En af en toe gaat dat zó hard, dat je van alles gemist hebt, als je even niet oplette. Daarom is het hoog tijd om weer eens wat Beatlesnieuws op een rij te zetten. 



Tien jaar Fab4Cast!
En daarbij begin ik graag met een hele grote felicitatie aan Wibo Dijksma, Jan Cees ter Brugge en Michiel Tjepkema, de makers van Fab4Cast, de Nederlandse Beatlespodcast. Fab4Cast bestaat tien jaar en dat heeft inmiddels bijna 200 luisterenswaardige podcastafleveringen opgeleverd. Inmiddels weet ik zelf hoeveel tijd er gaat zitten in het voorbereiden, opnemen en monteren van een goede podcast, dus een applaus voor het Fab4Cast-team is hier zeker op zijn plek. Dat applaus klinkt ongetwijfeld ook dit weekend, tijdens het Fab4Cast-event dat de heren op 11 maart organiseren in Beeld en Geluid. Het is stijf uitverkocht. Terecht. Vanwege verplichtingen elders kan ik zelf niet aanwezig zijn, maar ik hoop dat veel lezers aanwezig zijn, om te genieten van de mooie avond die Wibo, Jan Cees en Michiel in elkaar hebben gezet. Aan de indrukwekkende gastenlijst zal het niet liggen: Mark Lewisohn, Piet Schreuders, Rob Bolland en Yorick van Norden zijn van de partij. We gaan het allemaal terughoren in een fantastische podcast. En....er komt meer interessants aan, weet ik uit betrouwbare bron.




Yoko werd 90
Niet alleen Fab4Cast heeft iets te vieren. Op 18 februari bereikte Yoko Ono de indrukwekkende leeftijd van 90 jaar. Daarmee moet ze onderhand toch de oudste nog levende ooggetuige zijn uit de inner circle van The Beatles. Hoe het met haar gaat, dat weten we niet precies. Wel duiken er af en toe nog foto's op van Yoko in een rolstoel. Inmiddels heeft ze het Dakota verruild voor een leven op het platteland, upstate New York, waar Sean ook veel te vinden is. Ik stel me voor dat ze daar dag en nacht begeleiding en verzorging krijgt om haar leven nog zo aangenaam mogelijk te maken. Yoko's 90ste verjaardag werd trouwens gemarkeerd door de aankondiging van twee projecten. Zo lanceerde Sean namens zijn moeder de Yoko Ono Wishtree. Een website met een virtuele wensboom, waarin iedereen zijn wensen voor de wereld kan hangen. Je leest de wensen terug, terwijl je het rustgevende geluid van ruisende bomen en fluitende vogels hoort. Best mooi hoor! Ook kun je op de website een donatie doen, waarmee stichting One Tree Planted daadwerkelijk bomen kan planten. Op de site legt Yoko uit dat haar liefde voor de wensboom teruggaat naar haar jeugd in Japan. Het andere project behelst de geautoriseerde documentaire Daytime Revolution. Begin 1972 waren John en Yoko een week te gast in de Mike Douglas Show. Aan de hand van archiefmateriaal kijken betrokkenen terug op die bijzondere dagen. Meer achtergrondinformatie vind je hier.



Eyes Of The Storm
En dan is er nog een andere krasse knar die van geen ophouden weet. Want Paul McCartney lijkt ook in 2023 nog niet met pensioen te gaan. Het is even stilgevallen rond de musical It's A Wonderful Life, waarvoor Paul de muziek schrijft, maar wie weet horen we daar later dit jaar meer over. Wel komt hij op 22 april, Record Store Day, met een 50th Anniversary Edition van zijn album Red Rose Speedway in de vorm van een limited edition half-speed gemasterde lp. Het is voor de fijnproevers en de verzamelaars, maar ik ken wel een aantal mensen die niet kunnen wachten tot het zover is. Van 28 juni tot 1 oktober is zijn expositie Eyes Of The Storm te zien in de National Portrait Gallery in London. Daarin zien we eigen foto's die Paul in 1963 en 1964 maakte, in de periode waarin de 'storm' van de Beatlemania opstak. De expositie wordt vergezeld door een gelijknamig fotoboek dat op 13 juni verschijnt. Bekijk hier alvast de aankondiging:



High In The Clouds, Man On The Run en een tour
En dat is nog niet alles, want Paul schijnt met Netflix te werken aan een kinderserie voor Netflix: High In The Clouds, gebaseerd op het verhaal dat hij schreef over eekhoorn Wirral. Filmregisseur Charlie Lightening volgt Paul al 14 jaar voor een andere documentaire, die in de maak is. Zou die ook in 2023 het levenslicht zien? Er wordt gefluisterd over nieuwe concerten, omdat Paul een groot deel van zijn meest recente tour moest annuleren door de coronacrisis. Zeker is in ieder geval de release van de nieuwe documentaire Man On The Run, over Paul in de jaren 70. Een thema dat al eerder belicht werd in Wingspan. We zijn dus allemaal benieuwd wat deze documentaire daar nog aan toe kan voegen. Regisseur Morgan Neville heeft 'new and unseen' archiefmateriaal beloofd. We wachten af! En tenslotte...op Valentijnsdag deelde Paul een foto vanuit zijn studio. Zou hij misschien weer werken aan een nieuwe plaat....? Misschien zou dat uiteindelijk wel het mooiste Beatlesnieuws van 2023 zijn.