zaterdag 22 april 2023

Over Scrambled Eggs en Bad Finger Boogie: de werktitels die The Beatles gebruikten

Onlangs schreef ik over de wat obscure werktitel voor het Beatlesnummer It's Only Love. Die luidde That's A Nice Hat. Je zou deze werktitel en de definitieve titel van dit liedje op geen enkele manier kunnen raden of koppelen. Bij menig werktitel is dat natuurlijk wel het geval. Dat bracht me op het idee eens na te gaan welke werktitels ik kon vinden voor nummers of projecten van The Beatles. Ik ben benieuwd hoe compleet ik ben. Vul me gerust aan, zou ik zeggen!

Auntie Jin's Theme
Ik moet eerlijk zeggen dat ik achterover sloeg van het aantal werktitels dat The Beatles gebruikten in hun carrière. Uit de eerste periode van hun bestaan zijn er voor de hand liggende titels en verbasteringen als Seventeen (I Saw Her Standing There), Thank You Little Girl (Thank You Girl), Get You In The End (I'll Get You), This Bird Has Flown (Norwegian Wood) en Won't Be There With You (Think For Yourself). Deze werktitels kenmerken zich door een sterke link met de songteksten van het betreffende nummer. Interessantere, minder herleidbare titels zijn echter Auntie Jin's Theme (I've Just Seen A Face), Scrambled Eggs (Yesterday, OK die werktitel kennen we allemaal door het bekende verhaal over de eerste regels van het nummer), Where Did It Die (For No One), het genoemde That's A Nice Hat (It's Only Love), Mark I (Tomorrow Never Knows).

Paul met zijn Auntie Jin (Joan)


Laxton's Superb
Vanaf de Revolver-periode nam het aantal werktitels ook toe, zag ik. Natuurlijk waren er ook hier voor de hand liggende 'kladjes' als You Don't Get Me (And Your Bird Can Sing) en It's Not Too Bad (Strawberry Fields Forever), Too Much (It's All Too Much). Maar als we weer kijken naar originelere vroege benamingen van Beatlessongs dan stuit ik op Granny Smith (Love You To), en nog zo'n appel: Laxton's Superb (I Want To Tell You, ik schreef er al eens over). En wat te denken van Aerial Tour Instrumental (Flying, OK toch ook wel weer logisch) en Bad Finger Boogie (With A Little Help From My Friends). Een bekend voorbeeld is ook The Long One of Huge Melody voor de Abbey Road-medley.



Pendulum werd Revolver
Extra leuk is het om ook eens te kijken hoe bepaalde Beatlesalbums of -films hadden kunnen heten, als er niet anders beslist was. Zo wilde George Martin het debuutalbum Please Please Me liever een andere naam geven: Off The Beatle Track. Best goed! Ik las trouwens dat ie deze titel later zelf gebruikte voor een album (1964) met instrumentale versies van Beatlesnummers. Voor Revolver bleef het maar stromen qua ideeën. De plaat had één van de volgende benamingen kunnen krijgen: Pendulums, Beatles On Safari, After Geography (naar Aftermath van The Rolling Stones), Fat Man and Bobby, Magic Circle, Four Sides Of The Circle en Four Sides of The Eternal Triangle. Ik moet zeggen dat ik blij ben dat het Revolver is geworden, al had ik Pendulum beslist ook smaakvol gevonden.



Inclinations werd Abbey Road
Ook voor de laatste Beatlesalbums gingen alternatieve titels rond. One Down, Six To Go was een grappige werktitel voor Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band. Het sloeg op de contractuele verplichtingen van de band. The Beatles (The White Album) heette even A Doll's House en we weten natuurlijkd dat Let It Be eerst Get Back zou gaan heten. De werktitel voor Abbey Road is ook een vrij bekende: Everest, naar het merk sigaretten dat technicus Geoff Emerick rookte. Maar uit de dagboeken van Mal Evans valt te leren dat de plaat ook nog andere werktitels kende: Four In The Bar (weer die 'vier'), All Good Children Go To Heaven, Turn Ups en Inclinations. En als we tenslotte nog even kijken naar de films, dan was Beatlemania de voor de hand liggende werktitel van A Hard Day's Night. We weten allemaal dat Ringo met een beter plan kwam. Voor Help! gingen titels rond als Beatles Production 2 (dát klinkt pas als een werktitel) en het bekendere Eight Arms To Hold You. Ik ben benieuwd wie me aanvult. Er moet veel meer zijn. 

zaterdag 8 april 2023

Welk Beatlesnummer ging schuil achter That's A Nice Hat?

De echte kenners weten het misschien, maar zelf had ik 'm niet zo op het netvlies. Toen John Lennon in het voorjaar van 1965 zijn nummer It's Only Love schreef, plakte hij er aanvankelijk een andere titel boven. That's A Nice Hat dus. Het voelt als een 'random' titel, gewoon om het beestje een naam te geven. En zo 'random' als 'Hat' voelt, zo ambivalent voelde John zich misschien ook wel over het zoveelste nummer dat hij in de hoogtijdagen van The Beatles uit zijn gitaar perste. Ik heb It's Only Love trouwens nooit een onaardige song gevonden, qua sound en sfeer. Dus het leek me aardig er eens in te duiken deze week.


De poëet en de verhalenverteller?
Want wat vond John Lennon eigenlijk zelf van It's Only Love? We weten dat hij vaak niet mild was over zijn eigen werk. En dat gold ook voor deze compositie. Tegen een journalist van Hitparade Magazine zei hij met enige schaamte: "That’s the one song I really hate of mine. Terrible lyric." Hij noemde het zelfs "a lousy song" met "abysmal lyrics". Een verschrikkelijke tekst dus, volgens de man zelf. Samen met Run For You Life vond Lennon It's Only Love één van zijn slechtste Beatlesnummers. McCartney legde in zijn autobiografie de lat trouwens wat minder hoog. Hij schreef een beetje mee aan het nummer en zei, vergoelijkend: "It's only a rock 'n' roll song, it's not literature." En daarin hebben we misschien ook wel het verschil te pakken tussen Lennon en McCartney als tekstschrijver. De één wilde toch meer de poëet zijn, de ander gewoon een verhaal vertellen.



Plagiaat

En...heel interessant...melodisch laat It's Only Love ook het verschil tussen Lennon en McCartney zien. Want waar Lennon zocht naar teksten met diepgang, waren zijn melodieën vaak vlakker. Dat geldt zeker voor It's Only Love, waarin hij een bepaalde chromatische omlaag lopende melodielijn gebruikt, die hij later bijna volledig zou plagiëren in For The Benefit Of Mr. Kite. Beluister beide openingszinnen van deze nummers maar eens. Of deze mashup (vooral het intro). Het was blijkbaar een melodie waar Lennon snel en natuurlijk op teruggreep. En waar McCartney in zijn teksten soms wat meer aan de oppervlakte bleef, waren zijn melodielijnen vaak juist uitdagender, met grotere intervallen en creatievere invalshoeken. Opnieuw prachtig om je te realiseren hoe complementair die twee waren.


Billy J. Kramer
In zijn interessante boek Revolution In The Head schrijft Ian MacDonald dat John zich qua sfeer, sound en feel wellicht ook had laten inspireren door de recente hit Trains And Boats And Planes, van Billy J. Kramer, die ook afkomstig was uit de stal van Brian Epstein. Een nummer dat overigens geschreven was door (de fantastische) Burt Bacharach en Hal David. Luister maar eens mee, zeker vanaf het tweede couplet. 



Een gitaar door een Lesley-speaker
Op de middag van 15 juni 1965 namen The Beatles It's Only Love op. Er werden zes pogingen gedaan, waarvan er vier compleet uitgespeeld werden. Daarbij werd ook geëxperimenteerd met het geluid van Johns stem. Misschien wel op zijn eigen aanwijzing. We weten namelijk dat John een hekel had aan zijn eigen vocale geluid. In ieder geval startte hier ook al de experimenteerdrift van de band. Dat is ook goed te horen aan het gitaargeluid van George Harrison, dat voortgebracht werd door het koppelen van zijn instrument aan het Lesley-speaker van een Hammond-orgel dat The Beatles in die tijd veel gebruikten (Ian MacDonald, Revolution In The Head). En juist dát intro-geluid, dat volgens mij ook een overdub met tremolo-effect kreeg maakt It's Only Love voor mij best te pruimen. Ik vind het wel mooi én origineel voor de oren, als ik het plaats in de tijd waarin het gemaakt is. Het maakt het nummer in ieder geval instant herkenbaar, bij het horen van het intro.

The Beatles op 15 juni 1965 in de studio,
met Rumi Hoshika en Joe Miyasaki, een delegatie uit Japan


Gary, Bryan en Peter

It's Only Love verscheen natuurlijk in augustus van dat jaar op het album Help! En hoe kritisch Lennon ook was, over deze amper twee minuten durende song...hij inspireerde toch andere artiesten om zijn nummer te coveren. Zo scoorde Gary U.S. Bonds er in 1981 zowaar een top 50-positie mee in de Britse album-charts. Of je de cover mooi vindt, met een scheurende saxofoon, moet je zelf maar even beoordelen. En ook Bryan Ferry en Chicago-zanger Peter Cetera besloten het nummer naar hun hand te zetten. Daarbij vind ik de versie van Ferry de meest avontuurlijke en eigenzinnige. Zo zie je maar, wat Lennon niet te pruimen vond, was voor anderen altijd nog prima te doen.