Was Monkberry Moon Delight Macca's beste vocale prestatie? (bij de 78ste verjaardag van Paul McCartney)

Deze week werd Paul McCartney 78 jaar. Hij wandelt zo langzamerhand naar de 80. Zelfs op deze respectabele leeftijd blijft hij nog altijd dat jongensachtige houden, vinden jullie ook niet? Of komt dat door de manier waarop wij Macca willen blijven zien? Omdat we nooit en te nimmer afscheid van hem willen nemen? Hoe dan ook, ik wilde Paul deze week natuurlijk eren met een column en zocht daarbij naar een origineel nummer uit zijn immense repertoire. Daarbij kwam ik uit op het speelse, originele en eigenlijk knotsgekke Monkberry Moon Delight.

Hate it or love it?

Hoeveel mensen, die zoetgevooisde liedjes als Yesterday, Hey Jude en Ebony & Ivory wereldwijd meeneuriën met de radio, kennen eigenlijk die rare, gekke en speelse kant van Paul McCartney? Misschien zijn het alleen de fans, die al zijn platen uitpluizen en vaak ook McCartneys eerste albums na het uiteenvallen van The Beatles koesteren. Zou kunnen. Op één van vroege McCartney-albums, het magistrale RAM uit 1971, vinden we Monkberry Moon Delight. Een titel die klinkt als een klok, maar ook wat vervreemdend en raadselachtig aanvoelt. Net als het nummer zelf. Zou het zo'n "hate it or love it-nummer" zijn? Toen ik het zelf ooit voor het eerst hoorde, zakte mijn mond langzaam open van verbazing, waarna mijn glimlach steeds breder werd. Wat-was-dit?

De milkshakes van Linda waren favoriet

Eerst maar eens even de feiten, voor wie ze nog niet kent. Hoe kwam Paul aan de originele titel van zijn nummer? Het antwoord op die vraag is terug te vinden op BeatlesBible en in het interessante naslagwerk "Lennon and McCartney: Together Alone" (John Blaney). De McCartney-kinderen hadden het niet over melk als milk, maar als monk. Die benaming hielden Paul en Linda er in. Het bracht Paul op het idee om over de fantasie-milkshake Monkberry Moon Delight te zingen. McCartney-kenner Yorick van Norden schreef me dat Paul in het blad Club Sandwich in 1994 bovendien vertelde dat Linda met haar Amerikaanse achtergrond erg goed was in het maken van milkshakes en dat de familie er er gek op was. Maar er was meer dat Paul inspireerde. Namelijk een ander nummer over een fantasie-drankje: Love Potion No. 9, dat in 1959 door de Amerikaanse soul-harmony groep The Clovers werd opgenomen. [video]

McCartney had een knoop in zijn maag

De titel was er, de inspiratie ook, maar nu moest er nog een tekst komen. McCartney koos hierbij om te spelen met surrealistische en vervreemdende woordcombinaties en associaties. We waren en zijn dat niet zo van hem gewend, eerder van woordkunstenaar John Lennon (Lucy In The Sky With Diamonds, Glass Onion, Come Together). Maar goed, speelde Paul zomaar met gekke woorden en zinnen of had hij toch wat te melden met Monkberry Moon Delight? Volgens Yorick is het goed denkbaar dat hij in de zomer van 1970 in Schotland, de voor hem depressieve periode waarin hij het nummer schreef, zijn worstelingen verstopte. Namelijk die met het uiteengaan van The Beatles en de beslissing om het juridische gevecht met manager Allen Klein te voeren. In Life van april 1971 zegt Paul in een interview "I had a knot in my stomach all Summer". Die "knot" vinden we letterlijk terug in Monkberry Moon Delight:

So I stood with a knot in my stomach

And I gazed at that terrible sight

Ongetwijfeld zullen we daarover nog uitgebreid lezen in het boek dat Yorick momenteel over het complete oeuvre van Paul McCartney schrijft. Een naslagwerk dat bij voorbaat al een plek in elke Bealtesboekenkast verdient. Al is het alleen maar om de geweldige hoeveelheid liefde en research die Yorick inmiddels in zijn schrijfproject gestopt heeft. 

Net niet over de grens

Eigenlijk is het niet de tekst, maar lijkt het vooral de door McCartney geleverde vocale prestatie die het nummer zo geliefd maakt bij vele fans. We weten dat Paul er regelmatig lol aan beleefde om zijn krachtige en rauwe Rock 'n' Roll-stem op te zetten (I'm Down, Oh! Darling) en bij Monkberry Moon Delight ging hij daarin nog net een stapje verder, bijna tegen het karikaturale aan, maar dan weer nét niet over de grens. Dat maakt Monkberry Moon Delight tot een intense luisterervaring, zeker als we die stem "los" horen. Ga er maar even voor zitten: [video]

Screamin' Jay maakte zijn eigen versie

Monkberry Moon Delight inspireerde bluesartiest Screamin' (what's in a name) Jay Hawkins in de seventies om zijn eigen versie van het nummer op te nemen. Daarbij bleef hij overigens aardig dicht bij het origineel. De cover viel overigens goed in de smaak bij McCartney, die het nummer voorafgaand aan zijn concerten in 1993 draaide. Ook stuitte ik op een hele interessante en krachtige cover van een Nederlands McCartney-project (Club Helmbreker), waarbij Yorick van Norden betrokken was. De moeite waard! [video]

"Eén van zijn subliemste vocale prestaties"

Onlangs vroeg ik een aantal McCartney-liefhebbers wat zij van dit (toch atypische) Macca-nummer vonden. Dat leverde onder andere deze reacties op: "Ik vind het geweldig, één van de beste stukken op RAM en één van de beste zangprestaties uit z'n carrière."(Yorick van Norden), "Een van zijn subliemste vocale prestaties." (Bertolf Lentink), "We hebben de losse tracks en dan is het van al die tracks genieten!! Hij geeft zich volkomen in dit nummer!" (Jan Cees ter Brugge), "Prachtig nummer! Het stemgeluid is, zoals anderen ook al schreven, fenomenaal. Ik vind de cover van Screaming Jay Hawkins trouwens ook waanzinnig." (Ron Bulters), "Als Monkberry Moon Delight langs komt, moet ik altijd lachen of glimlachen. Soms krijg ik er een soort pretparkachtige knoop van in mijn maag, net als Paul zelf in het tweede couplet." (Stefan Terpstra). Ramón Dorenbos zegt eerlijk dat het nummer voor hem voor 'Perfectie' staat, maar dat hij het niet altijd kan hebben. Dat geldt hier ook voor Huisgenoot J, die laatst vertwijfeld vroeg: "Wat is dit voor geschreeuw?"

Ik geloof dat ik de laatste jaren alleen maar meer ben gaan houden van dat knotsgekke Monkberry Moon Delight. Gefeliciteerd met je 78e, Macca.