Yes It Is: de complexe samenzang van The Beatles die uiteindelijk maar op een B-kantje terecht kwam

Als kind was ik verzot op plaatjes draaien. Uren moet ik bij de pick up van mijn ouders hebben doorgebracht, liggend op de grond en starend naar de hypnotiserende roterende beweging van het etiket van een elpee of single. Mijn ouders hadden een kleine verzameling platen, maar die verzameling was groot genoeg voor mij. Ik kon me volop vermaken met Vous Permettez Monsieur van Adamo (dat ik fonetisch meezong), Dromentrein van Lenny Kuhr en de enige single van The Beatles die we hadden: op de A-zijde stond Ticket To Ride, op de B-zijde Yes It Is, een toch wat obscuur gebleven Beatlesnummer, in 6/8e (of is het 12/8e?) maat.

EMI studio 2, 16 februari 1965

Ik knutselde zelf een hoesje in elkaar

Doordat ik het al op jonge leeftijd zo vaak hoorde, staat Yes It Is in mijn geheugen gegrift. Onlangs kocht ik een eenvoudige nostalgische platenspeler, om weer oude elpees en singles te kunnen draaien. Wat een plezier heb ik daar al van gehad. Koffie op zondagochtend, het geluid van de naald die in de groef zakt, het zachte kraken en dan het wat blikkerige nostalgische geluid van lang vervlogen tijden. Zoekend naar mijn singles, kwam ik Ticket To Ride/Yes It Is weer tegen. We hadden er destijds geen hoesje bij, dus knutselde ik als kind zelf iets in elkaar. Ik moest lachen toen ik dat knutselwerkje onlangs terugzag. Huisvlijt van een hele jonge Beatlesfan. Het leek me daarom leuk om deze week aandacht te besteden aan dat B-kantje Yes It Is, want in muzikaal opzicht is het best een bijzonder nummer. Ik ben daarbij ook wel benieuwd naar jullie mening.

Bij gebrek aan een hoesje knutselde ik zelf iets in elkaar

Een spannend en vervreemdend effect

Volgens John Lennon was Yes It Is een poging om het nummer This Boy te herschrijven. Qua maatsoort en akkoordprogressie horen we natuurlijk wel overeenkomsten, maar toch doet Lennon zichzelf hier tekort, want Yes It Is mag als nummer op zichzelf staan. Met name om hoe het melodisch in elkaar zit. Lennon schreef het nummer eind 1964 of begin 1965. In ieder geval weten we dat het in februari '65 werd opgenomen. Daarmee behoort Yes It Is toch nog wel tot het vroege repertoire van The Beatles. Met de melodie is iets bijzonders aan de hand. In de eerste twee zinnen van elk couplet eindigt steeds het laatste woord (tonight) op een toon die dissonant is (of aanvoelt) met het onderliggende akkoord. Dat klinkt spannend en heeft een wat vervreemdend effect op de luisteraar. Waarschijnlijk bedacht John de melodie intuïtief, maar melodisch is dit net zo'n intrigerende zet als hij in het intro van If I Fell doet: buiten de gebaande paden treden. De liedjes uit het begin van de jaren '60 waren vaak toch simpeler van structuur. John Lennon was misschien wel muzikaler dan hij zich realiseerde.

Diezelfde week, tijdens de sessie van You've Got To Hide Your Love Away

Even langs Sir Joseph

The Beatles werkten op dinsdag 16 februari 1965 aan Yes It Is. Pas 's avonds kwamen ze aan dat nummer toe. Die ochtend begaf het viertal zich, met Brian Epstein, eerst naar het EMI hoofdkantoor. Tijdens de koffie bij Sir Joseph Lockwood ontving de groep een aantal awards, gouden platen en een set met traditionele poppen, afkomstig van de Japanse afdeling van EMI. Daarna was het snel door naar Studio 2 aan Abbey Road. Zou iedereen bij John in de auto zijn gekropen? Een dag eerder haalde hij namelijk (eindelijk) zijn rijbewijs. 

George worstelde met het volumepedaal

Eerst completeerden The Fab4 die middag Georges nummer I Need You, dat de dag daarvoor opgenomen was. 's Avonds werd Yes It Is in één sessie opgenomen. In die dagen was George Harrison erg bezig met een voetpedaal waarmee hij het volume van zijn gitaar kon regelen. Dat horen we zowel op I Need You als op Yes It Is sterk terug. Een apart effect waarmee beide nummers een bijzondere sfeer krijgen. Door het volume tijdens het spelen van een toon of akkoord in een bepaald tempo open of dicht te draaien, ontstaat er een geluid dat je bijna niet associeert met een gitaarklank. Als kind vond ik dat geluid in Yes It Is heel raar en bijzonder tegelijk. In dit filmpje horen we take 1 van Yes It Is. Uiteraard nog éénstemmig. Vlak voor het aftellen is duidelijk te horen hoe George even experimenteert met dat volumepedaal. [filmpje] 

Daarover zei George trouwens dat hij het best lastig vond om het gitaarspelen het bedienen van dat pedaal goed te combineren:

I could never coordinate it [....] I played the part and John would kneel 

down in front of me and turn my guitar's volume control.

De harmonieën zijn best complex

In het filmpje, waarop uiteraard nog niet de bijzondere meerstemmige overdubs aanwezig zijn, hoor je ook hoe John vanaf 2:10 nog wat rommelt met de tekst en er kort een geintje van maakt. Het is overduidelijk een eerste poging, met een vocaal vermoeid klinkende Lennon, om een start te maken met het nieuwe nummer. Uiteindelijk waren er 14 takes nodig om het nummer goed op te nemen. Wie geduld heeft, kan hier een compilatie van diverse pogingen beluisteren. De driestemmige overdubs van John, Paul en George behoren tot de meest complexe harmonieën die in Beatlesliedjes zijn gebruikt.


Yes It Is, ontleed door een Italiaan
Kennen jullie de Italiaan Galeazzo Frudua? De man heeft geen geweldige zangstem, maar hij is zeer muzikaal en begrijpt erg goed hoe de liedjes van The Beatles in elkaar zitten. Op YouTube zijn veel instructiefilmpjes van hem te vinden, waarin hij duidelijk uitlegt hoe de (zang)partijen van Beatlesnummers in elkaar zitten. Ben je geïntrigeerd door de knappe samenzang op Yes It Is, dan neemt Galeazzo je stap voor stap mee in de geheimen van The Beatles: [filmpje]

Hoe klonk het eindresultaat?

Goed, naar mijn mening. Voor mij zijn het de gitaareffecten en de samenzang die Yes It Is toch iets heel speciaals geven. De single verscheen op 9 april 1965 in Engeland en tien dagen later in de VS. Het nummer kwam op de Amerikaanse langspeler Beatles VI en op diverse compilatiealbums, waaronder Past Masters Volume 1. Voor het Anthology-project werd een speciale versie samengesteld uit take 2 en take 14. Hoe dan ook, het origineel is en blijft bijzonder. Het is een relatief onopvallend werkje uit de catalogus van The Beatles, dat in tegenstelling tot Ticket To Ride uiteindelijk niet terecht kwam in de film Help! van dat jaar. Te ingetogen, denk ik.