The Beatles in Hillegom: het vergeten optreden in Treslong op 5 juni 1964 (en het Beatlesmonument dat er te vinden is)

Op 5 juni 1964 stond het Zuid-Hollandse dorpje Hillegom op zijn kop, vanwege de komst van The Beatles. Dat is dit weekend 57 jaar geleden. Eerder dit voorjaar was ik er in de buurt en besloot ik, nieuwsgierig, een kijkje te nemen bij het Beatlesmonument dat daar enkele jaren geleden ter ere van die gebeurtenis werd geplaatst. We parkeerden onze auto aan de rand van het Van Nispenpark en gingen op zoek.

Het werd Hillegom

The Beatles arriveerden destijds op een steenworp afstand, later dan gepland, bij zaal Treslong. Het complex, in 1952 gebouwd op het terrein van buitenplaats Treslong, bestond uit een restaurant en een beurshal voor het verhandelen van bloembollen. Vanwege de omvang van de hal, was de locatie geschikt voor concerten en televisieregistraties. In het ontzettend leuke en informatieve boek The Beatles in Holland (2014, Jan Cees ter Brugge, Henk van Gelder, Lucas Ligtenberg en Piet Schreuders) lees ik dat de jongens aanvankelijk in theaterzaal Marcanti in Amsterdam-West geboekt waren. Het werd uiteindelijk Hillegom.

VARA-publiek

The Beatles kwamen op vrijdagmiddag 5 juni 1964 tegen de klok van vier aan. Na een wat chaotische ontvangst startten om half zes de repetities. De uitzending werd om acht uur opgenomen. In het publiek zaten vooral VARA-medewerkers en familieleden, die door hun connectie met de VARA aan kaartjes hadden weten te komen. Zo keken Wim Kan, Corry Vonk en Rudi Carrell toe. Ook een jonge Kees van Kooten zat in de zaal, met een kaartje dat hij via vriend en radiomedewerker Wim de Bie had weten te bemachtigen. Het programma bestond uit een interview met Herman Stok (die afgelopen week overleed) en Berend Boudewijn. De laatste werd betrokken, omdat hij beter Engels sprak. Daarbij werden ook vragen uit de zaal beantwoord. The Beatles playbackten vervolgens Twist and Shout, All My Loving, Roll over Beethoven, Long Tall Sally, She Loves You en Can't Buy Me Love.

Foto: Beeld en Geluid

Speuren naar het kunstwerk

Wij bleken aan de andere kant van het Van Nispenpark te hebben geparkeerd. Terwijl we het park in liepen, zochten mijn ogen naar iets dat op een monument leek. Ik zag het zo snel niet. Waren we wel goed? Midden in het park hielden we stil. Er wandelde een dame op leeftijd voorbij. Vermoedelijk met haar kleinkind. We besloten haar te vragen of dit het park met het Beatlesmonument was? Ze knikte bevestigend en wees diagonaal over het grasveld naar de andere hoek van het park. Daar stond een donkerblauw kunstwerk, met uitsparingen. Op afstand viel het nauwelijks op.

Een ooggetuige

Zelf wist de dame zich nog goed te herinneren dat The Beatles kwamen. "Het was op een doordeweekse dag. Wij woonden een dorp verder, maar gingen hier in Hillegom naar school. We besloten die dag te spijbelen en The Beatles bij de hoofdingang van Treslong op te wachten," vertelde ze me. "Maar dat plan mislukte, want uiteindelijk arriveerden ze bij de zij-ingang, dus ik heb nauwelijks een glimp van ze op kunnen vangen. Bij het avondeten biechtten we aan onze ouders op dat we gespijbeld hadden om The Beatles te kunnen zien. We kregen geen straf."

Hillegom in rep en roer op 5 juni 1964,
foto: Poppe de Boer

Onthuld door Marga van Praag

Wat bijzonder om dan toch weer een ooggetuige te spreken, op een willekeurige vrijdag in maart, 57 jaar naar dato. Ik vond het bezoek al helemaal geslaagd. We bedankten haar en wandelden richting het monument. Het staat bij de hoofdingang van het park, dichter bij het centrum. Een logische plek. Ik zag de gestileerde weergave van vier muzikanten, vormgegeven door Nicolas Dings. Het monument werd op 8 juni 2019 onthuld door Marga van Praag, die destijds ook in het publiek zat en The Beatles een vraag mocht stellen. Een jaar later werd het vijftien meter verplaatst, om iets meer ruimte te bieden aan de speeltoestellen in het park. 

Vergeten optreden

Best interessant om het nu eens met eigen ogen te zien. Hoewel het door de donkerblauwe kleur bescheiden opgaat in de omgeving, vond ik het wel een mooi monument. Duidelijk is er de connectie met de Bollenstreek in verwerkt. Het is geweldig dat een club mensen zich destijds heeft ingezet om het ontwerp en de plaatsing mogelijk te maken. De installatie vormt een waardige herinnering aan het "vergeten" optreden dat The Beatles in Nederland deden. Vaker gaat het over de legendarische vaartour door de Amsterdamse grachten en het optreden in Blokker dat een dag later plaatsvond.

5 juni 1964, foto: Poppe de Boer

Chaos

Met invaller Jimmie Nicol op de drums werkten John, Paul en George zich die avond van de 5e juni 1964 door hun playback-act heen. Bij de laatste twee nummers betrad het publiek de set, waardoor het uiteindelijk zo druk werd, dat de drie zangers/gitaristen uit veiligheidsoverwegingen naar de zijkant van het toneel werden begeleid. Invaller Jimmie Nicol bleef dapper de maat slaan. Daar was hij tenslotte voor ingehuurd. Bekijk hier de chaotische beelden, waarbij het geluid waarschijnlijk vanwege copyright is weggehaald. Met het monument dat nu op een steenworp afstand staat, wordt ook Jimmies korte tijd als inval-Beatle gememoreerd. Kreeg 'ie toch nog wat. Samen met een horloge, geloof ik.