Welke relatie hadden The Beatles zelf nog met Liverpool?

Vorige week haalde ik herinneringen op aan mijn bezoek aan Liverpool, twee jaar geleden. Daarbij kwam een andere vraag op: welke relatie hadden The Beatles zelf nog met hun geboorteplek, nadat ze er lang en breed vertrokken waren? Kwamen ze er nog wel eens? Wat deden ze er dan? Zetten ze zich nog in voor de stad waar ze het levenslicht zagen? En wanneer waren ze er, in het geval van John en George, voor het laatst? Ik besloot op zoek te gaan naar antwoorden.

The Beatles in het Liverpoolse havengebied, september 1962

Van een hotel naar een gezamenlijke flat
Toen The Beatles langzaam maar zeker landelijk begonnen door te breken, werd het steeds lastiger om vanuit het verre Liverpool verder te bouwen aan hun carrière. Fotosessies, opnames, tv-optredens....het speelde zich allemaal in af in Londen, de stad die zo'n 350 kilometer verderop lag. In die eerste fase werd er heel wat gependeld tussen beide steden. Zowel met de auto als met het vliegtuig. Liverpool beschikte immers over Speke Airport, tegenwoordig John Lennon Airport genaamd. Toch was het onontkoombaar om op een gegeven moment naar Londen te verhuizen. Manager Brian Epstein parkeerde de groep in de zomer van 1963 eerst in het President Hotel aan het Londense Russel Square. Van daaruit zocht hij verder naar een geschikte uitvalsbasis voor John, Paul, George en Ringo. Dat werd een appartement op de vierde verdieping van een complex aan 57 Green Street, in de centraal gelegen wijk Mayfair.

9 oktober 1963: gezamenlijk ontbijt in de flat in Green Street, op Johns 23ste verjaardag

Liverpool leek midden jaren '60 ver weg
The Beatles woonden maar kort samen in die flat. Ze zaten er in de herfst van 1963 een paar weken. John Lennon had al een vrouw en kind in Liverpool en toen Cynthia en Julian ook naar Londen verhuisden, betrokken de Lennons hun eigen appartement. Paul kreeg al snel een hekel aan het Beatles-flatje en verhuisde naar het ouderlijk huis van zijn vriendin Jane Asher. George en Ringo bleven aanvankelijk achter, maar verkasten korte tijd later samen naar een apartment in Knightsbridge, in de buurt bij het prestigieuze Harrods. Van daaruit kochten ze elk een huis in Surrey, op het platteland bij Londen. Ook John zette enige tijd later deze stap met zijn jonge gezin. Paul bleef als enige in Londen wonen en kocht een herenhuis in de buurt bij de EMI-studio's. En Liverpool? De stad leek vanaf midden jaren '60 inmiddels ver weg voor The Beatles, maar was dat ook echt zo?


Terug naar Liverpool
De eerste keer dat The Beatles echt publiekelijk als band terugkeerden naar hun thuisstad, was op 10 juli 1964 voor de noordelijke première van A Hard Day's Night. De groep werd op Speke Airport begroet door 3000 fans en in een colonne door de straten van hun eigen stad gereden. Er stonden 200.000 mensen langs de kant. Na een diner, het bijwonen van de film en een aantal andere verplichtingen vloog de band 's avonds terug naar Londen. Er zijn nog prachtige beelden van deze dag: [filmpje]

Ik vroeg me af hoe de Fab 4 daarna hun band met Liverpool onderhielden.


John had kort voor zijn dood plannen om terug te keren
John Lennon keerde niet vaak terug naar zijn thuisstad. Zijn moeder was hij immers op jonge leeftijd verloren en met zijn vader had hij nauwelijks contact. Wat John aan Liverpool zou moeten binden was zijn tante Mimi. In 1965 kocht hij echter voor haar een huis in Dorset, zodat ze op haar oude dag van het mildere Zuid-Engelse klimaat kon genieten. Op die plek bezocht hij haar af en toe. De laatste keer dat John in Liverpool was, is trouwens wel goed gedocumenteerd. Op 26 juni 1969 reed hij vanuit Londen met Yoko, Julian en Yoko's dochtertje Kyoko nog één keer naar het noorden, om zijn nieuwe gezin kennis te laten maken met zijn Liverpoolse familie. Ik schreef onlangs een blogje over deze wat vreemde trip van de Lennons. Na zijn vertrek naar New York, begin jaren '70, zette John nooit meer voet aan wal op Engelse bodem. Wel vergeleek hij New York altijd met hem zo geliefde Liverpool: een stoere stad aan het water. Het verlangen om voor familiebezoek terug te keren naar Engeland, was er wel degelijk. Eind jaren '70 werd Lennon niet langer geplaagd door zijn immigratieproblemen en kon hij de VS veilig verlaten, wetend dat hij er ook weer terug kon keren. John hield intensief telefonisch contact met zijn tante Mimi en halfzusje Julia. Er waren zelfs plannen om elkaar begin 1981 in Engeland te zien. John zou gezegd hebben dat hij daar enorm naar uitkeek. Zo ver kwam het nooit.

John met Julian op bezoek bij Mimi aan de Engelse zuidkust, 1967

Voor Paul McCartney is Liverpool nooit ver weg
Van alle vier de Beatles lijkt Paul altijd de meest intensieve en relaxte relatie met zijn thuisstad te hebben onderhouden. Hij kwam regelmatig op bezoek bij zijn vader, voor wie hij een groter huis aan de overzijde van de Mersey kocht. Ook onderhield hij contact met broer Michael die tot op de dag van vandaag nog in Liverpool woont. Paul keerde er terug voor concerten en componeerde het klassiek getinte Liverpool Oratorio dat begin jaren '90 in de grote kathedraal in Liverpool in première ging. Een paar jaar later bekostigde hij de bouw en exploitatie van het Liverpool Institute of Performing Arts, gevestigd in zijn oude middelbare school. Paul komt nog altijd een paar keer per jaar naar deze muziek-, dans- en acteeropleiding om masterclasses te geven en diploma's uit te reiken. Nog altijd kun je Paul in de straten van Liverpool tegenkomen. Bewoners van Forthlin Road, waar het oude familiehuis van de McCartneys dagelijks door heel wat toeristen wordt bezocht, weten te vertellen dat er af en toe een grote auto door de straat rijdt, waarvan de raampjes naar beneden gaan voor een praatje. Als dank voor het doorstaan van de inmiddels jarenlange dagelijkse overlast, gaf Paul de hele straat een paar jaar geleden kaartjes voor één van zijn Liverpoolse concerten.

Paul met zijn laatste versie van Wings, eind jaren '70 in Liverpool

Ringo Starr schopte tegen wat scouse schenen
Ringo's relatie met Liverpool is altijd een lastige geweest. Anders dan je misschien zou verwachten. Begin jaren '90 werkte hij mee aan een televisiespecial over Liverpool, ter ere van zijn 52ste verjaardag. Heel inspirerend was dat allemaal niet. [filmpje]

Een aantal jaren later haalde hij de woede van een aantal inwoners op de hals door in een interview te vertellen dat er eigenlijk vrij weinig was dat hij nog aan Liverpool miste. In 2008, toen hij aanwezig was bij de festiviteiten rond Liverpool als culturele hoofdstad van Europa, nam hij die woorden terug. Door de jaren heen verwees Ringo met op albums regelmatig naar zijn geboortestad. Op de hoes van zijn eerste soloalbum poseerde hij voor zijn oude buurtpub en in 2008 bracht hij het album Liverpool 8 uit, verwijzend naar Toxteth, het district waar hij ter wereld kwam. Het huisje, aan 9 Madryn staat er nog steeds. Leeg, vervallen en al jarenlang aanwezig op een gemeentelijke lijst met slooppanden. Actievoerders proberen het pand te behouden of ergens anders opnieuw op te laten bouwen. Dat laatste vindt Ringo, zo verklaarde hij onlangs, enorme onzin. Liverpool lijkt voor de Beatles-drummer inmiddels verworden tot een plek in zijn herinneringen, zonder dat hij nog veel binding voelt met de stad anno nu.

George verraste zijn ouders regelmatig met een privébezoekje in Liverpool.
Hij kocht een bungalow voor ze, buiten de stad.

George hield zijn relatie met Liverpool liever privé
Van George Harrison weten we dat hij zijn ouders in de jaren '60 graag verraste met bezoekjes. Nadat hij zijn zo geliefde moeder in 1970 verloor, zullen de bezoeken aan Liverpool zijn afgenomen, want Harrison haalde zowel zijn vader als zijn broers naar zijn landgoed bij Londen. Om iets terug te doen voor zijn geboortestad schonk hij een groot bedrag voor de restauratie van het Palm House in Sefton Park. Op zijn uitdrukkelijke verzoek werd zijn donatie geheim gehouden. Het prachtige glazen bouwwerk werd in september 2001, twee maanden voor het overlijden van George, heropend.

Sefton Park Palm House

George hield zijn jarenlange band met Liverpool altijd privé. Inwoners hebben hem kort voor zijn dood nog door de binnenstad zien lopen. Het meest ontroerende verhaal komt van een local, die George en zoon Dhani samen in een auto zag zitten, zo vertelde hij de Liverpool Echo. Het stel stond geparkeerd voor het piepkleine huisje aan 12 Arnold Grove, de plek waar George opgroeide. Vader en zoon waren geëmotioneerd. Het had alles van een afscheid.