Faster: George Harrison als Formule 1-fan

Max Verstappen won onlangs de Grand Prix van Spanje. Voor het jonge Nederlandse Formule 1-talent was dit een enorme doorbraak. Dit weekend kwam Max alweer in actie, al leidde dat tot een kleine crash. Nu volg ik de racesport niet zo, maar ik begreep dat die overwinning een unicum is. Een jonge Hollander die alle grote favorieten achter zich laat. De Nederlandse overwinning ontroerde velen, zo bleek uit de reacties die ik op social media voorbij zag komen. Mooi moment voor iedereen die verknocht is aan deze snelle sport.

Snelle jongen Max Verstappen

Een man van grote tegenstellingen

Ook George Harrison was verzot op de wereld van het racen en de Formule 1. Je verwacht het juist niet van de Beatle die zo hield van mediteren, sitarmuziek, tuinieren en het zoeken naar het goddelijke. Harrison was een man van grote tegenstellingen. De spirituele Beatle stak zijn liefde voor de Formule 1 niet onder stoelen of banken. Iedereen heeft een hobby nodig.

Jong jochie op het racecircuit van Liverpool

In een interview met The Times vertelde George ooit dat hij als kind al gefascineerd was door auto- en motorraces. Hij kon er zelfs dicht bij huis van genieten. Op het racecircuit van Aintree bij Liverpool bezocht George de motorraces en zag hij als jonge jongen op 14 juli 1955 de Brit Stirling Moss de British Grand Prix winnen. Vanaf eind jaren '70 was George veelvuldig op F1-circuits over de hele wereld te vinden. Gewoon als fan, om te genieten van zijn favoriete sport.

George op 12-jarige leeftijd op Aintree, Liverpool: 
'Meneer, mag ik héél even op uw motor zitten?'

Doet u maar een McLaren F1 en een Rocket

Anders dan de gemiddelde F1-fan had George de middelen om zelf een aantal raceauto's aan te schaffen. Zo had hij McLaren F1 road car en een Rocket als favorieten. Ik weet niet meer precies hoe het zit, maar volgens mij werd in ieder geval één van de auto's op maat voor hem gebouwd, met een bijzondere inscriptie. Misschien kan iemand dit aanvullen op deze blog. Toen George in 1994 zowel Paul McCartney als Ringo Starr op bezoek had op zijn landgoed, maakten ze een ritje in één van zijn sportwagens. Alsof hij zijn oud-bandleden even van de trein had gehaald. Leuke beelden!

Een ode aan Emerson Fittipaldi

George had veel vrienden in de racesport, waaronder de Braziliaanse coureur Emerson Fittipaldi. Deze waaghals overleefde in 1996 een zware crash, waarbij hij één van zijn nekwervels brak. Toen Fittipaldi na een periode van herstel weer opkrabbelde, ontving hij een bijzondere persoonlijke videoboodschap van een fan: George Harrison zong hem toe met een speciale versie van een heel bekend nummer. Here comes the sun, here comes Emerson. And I say: it's alright. 
Met de groeten van Harrisons vrouw Olivia en zoon Dhani, krijgen we nog mee aan het eind van het filmpje.

Faster: Jackie Stewart
Zullen er veel popnummers geschreven zijn over de F1? Ik denk het niet. Daarom is het des te leuker dat George eind jaren '70 zijn liefde voor autoraces bezong in het nummer Faster. Geen sterk nummer, vind ik. In de clip speelt wereldkampioen Jackie Stewart de hoofdrol. Dat levert evengoed leuke beelden op. Je ziet en hoort George vooraf kort vertellen over zijn passie. 

Faster than a bullet from a gun

He is faster than everyone

Quiker than the blinking of an eye

Like a flash you could miss him going by

No one knows how he does it

But it's true they say

He's the master of going faster

Country Dreamer: The Beatles en hun relatie met Country

Countrymuziek was de afgelopen decennia not done. Of is dat een te gewaagde stelling? Maar zeg nu eerlijk: het genre was zoet, plastic en kitsch. Country was eigenlijk wel een gepasseerd station. De associatie met line dancing, de meest conservatieve en zuidelijke staten van de VS, de baard van Kenny Rogers en het haar van Dolly Parton dringt zich op. The higher the hair, the closer to God, las ik ooit ergens. Die uitspraak vat het wel zo'n beetje samen.

Ringo en John in western-tenue

The Common Linnets kúnnen gewoon

Toch is country weer hip. Americana noemen we het nu. Daar valt dan van alles onder: folk, bluegrass, rockabilly... Americana klinkt ook wel een stuk beter, moet ik zeggen. Nieuwe singer-songwriters treden naar de voorgrond en voor artiesten als The Common Linnets en Douwe Bob is het gewoon mogelijk de hoogste regionen van de hitlijst te bereiken. En wat te denken van de herwaardering van de muziek van Johnny Cash en Willie Nelson? We zoeken blijkbaar weer naar onze roots, gaan houthakken en brood bakken. De mannen laten (heel hipster) hun baard staan en met ons allen verlangen we naar eenvoud. Alles mag weer aards zijn. Zo aards als de Makkelijke Moestuin Mix van Jelle. Daarmee is er blijkbaar ook weer ruimte voor country, één van de oerstromingen van de popmuziek.

Vroege invloeden in Liverpool

Ik mijmerde er deze week wat over. Daarbij vroeg ik me af welke relatie The Beatles met countrymuziek hadden. Zowel tijdens hun bestaan als band als in de periode daarna. Als jonge Liverpoolse muzikanten werden John, Paul, George en Ringo beïnvloed door Skiffle (Lonnie Donegan) en de vroege, deels op country gebaseerde Rock 'n' Roll van Carl Perkins, Chet Atkins en Elvis. Ook de zoete tweestemmigheid van The Everly Brothers leunde zeker op country. Inmiddels weten we dat Elvis, Carl Perkins, Chet Atkins en de gebroeders Everly bewonderd werden door The Beatles. Tel daar Ringo's liefde voor de echte Amerikaanse country bij op en je hebt voldoende basis voor een aantal interessante uitstapjes. Yihaa.

George signeert als Carl Harrison

Buck Owens en Gretsch-gitaren

Op het album Help! (1965) is het Ringo die eigenlijk voor het eerst
stevig uit de kast komt als countryliefhebber. Hij covert Act Naturally, een nummer dat twee jaar eerder door Buck Owens & The Buckaroos (wat klinkt dat heerlijk) naar de hoogste regionen van de Amerikaanse hitparade was gezongen. Op Help! vind je ook het energieke I've Just Seen A Face. Een song die ik tevens sterk vind leunen op het genre. Voor Rubber Soul is Ringo mede-auteur van een echte Beatles-country-original: What Goes On. Het is het enige Beatlesnummer dat qua credits een Lennon/McCartney/Starkey-compositie is. Op het Witte Dubbelalbum verschijnt nog Ringo's eigen compositie Don't Pass Me By, waarin de prominent aanwezige fiddle (op het irritante af) het nummer een country-saus geeft. De liefde van George Harrison voor country/rockabilly-artiest Carl Perkins gaat trouwens zo ver dat George aanvankelijk de artiestennaam Carl Harrison kiest. Hij deelt zelfs handtekeningen uit met deze nieuwe naam. Zijn bewondering voor Chet Atkins bepaalt de keuze voor de prachtige Gretsch-gitaren waarop hij in navolging van zijn idool gedurende de eerste Beatles-jaren speelt. Het gitaarmerk Gretsch vertelt hier met trots precies welke types George bespeelde.

George met één van zijn Gretsch-gitaren

Beaucoups of Blues

In hun solojaren zijn het met name Ringo, George en Paul die zich af en toe aan de country wagen. John Lennon grijpt qua roots liever terug op de Rock 'n' Roll (onder andere met zijn gelijknamige album uit 1975). Na het uiteengaan van The Beatles wijdt Ringo zijn tweede album Beaucoups of Blues geheel aan country-covers. Ik heb de plaat deze week eens helemaal beluisterd. Hij is smaakvol ingespeeld en Ringo's zang is, op een enkele uitglijder na, best te pruimen. Het is in ieder geval ook een album dat nu weer prima op de draaitafel kan, al blijft het een Ringo Starr-plaat hè.

Ringo Starr: Beaucoups of Blues

De pedal steel guitar van Pete Drake

Ook in het vroege solowerk van George is een flirt met country te horen. George vraagt steelgitarist Pete Drake om hem voor de elpee All Things Must Pass te begeleiden op het gevoelige nummer I Live For You (één van mijn persoonlijke favorieten van het album). Het openingsnummer I'd Have You Anytime, dat George samen met Bob Dylan schreef, zou door het mooie slidegitaar-werk nu 100% voor Americana door kunnen. 

McCartney goes Nashville

Paul McCartney dompelt zich in de zomer van 1974 zes weken onder in countrysferen. Hij huurt voor zichzelf en zijn gezin een boerderij op het platteland bij Nashville, bezoekt Johnny Cash en Chet Atkins en hangt de 'local' uit, compleet met bezoekjes aan de plaatselijke drive in-bioscoop. De nieuwe omgeving inspireert McCartney tot het schrijven en opnemen van songs in het genre, met Sally G als duidelijkste voorbeeld. Pas op, het glazuur spat van je tanden. Precies zoals het moet. 

Liefde voor Carl Perkins

Ringo en George werken in de jaren '80 mee aan een tv-special rond Carl Perkins. Ze maken deel uit van een all-star superband die nummers van en met de oude meester speelt, waaronder Everybody's Trying To Be My Baby. Carl en George staan zij aan zij. Iets waar Carl Harrison alleen maar van had kunnen dromen. Ook Paul McCartney zoekt in de jaren '80 contact met Perkins voor een samenwerking op het album Tug of War. Onder andere levert dat het plezierige Get It op. George Harrisons superband The Traveling Wilburys tenslotte, met Tom Petty, Roy Orbison, Bob Dylan en Jeff Lynne in de gelederen, klinkt als een Americana-gezelschap dat ook vandaag de dag gewoon weer beluisterd kan worden. Bij voorkeur tijdens het broodbakken.

The Fool (on the hill): Douwe Bob en The Beatles

Douwe Bob en zijn vader Simon Posthuma

Douwe Bob vertegenwoordigt Nederland dit jaar op het Eurovisie Songfestival. Met een ontzettend fijn nummer, vind ik. Slow Down klinkt als prima Americana, ligt vriendelijk in het gehoor, is een degelijk popnummer en houdt de aandacht vast. Misschien wel omdat het, heel slim, steeds van toonsoort wisselt. Kijken jullie nog naar het Songfestival? Of is dat echt not done inmiddels? Wie denkt nog wel eens terug aan de tijd van de grote orkesten? De winnaars werden soms echte wereldsterren, of waren dat al. We hadden de illusie dat de vriendjepolitiek bij de jurering nét niet sterker was dan de kracht van het beste nummer. Wat de grote finale van 2016 ons brengt, weten we vanavond.

The Fool, Simon Posthuma tweede van links

De connectie tussen Douwe Bob en The Beatles
Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar er bestaat een connectie tussen Douwe Bob en The Beatles. Die connectie loopt via zijn vader Simon Posthuma en is er niet bepaald eentje in de vage sfeer van 'hij was de buurman van de verzekeringsadviseur van de tandarts van Paul McCartney'.


Lennon en McCartney aan de voordeur
Simon Posthuma (Zaandam, 1939) trok in de jaren '60 samen met zijn toenmalige vriendin Marijke Koger door Europa. Simon had zich af laten keuren voor militaire dienst en was een vrije jongen die leefde van de wind en van zijn kunstwerken. Posthuma en Koger arriveerden in 1966 in Londen. Swinging Londen in die tijd. Een klassiek voorbeeld Right place, Right Time. Marijke was illustrator en haar werk viel op. Ze deed al klussen voor het Saville Theater dat Beatles-manager Brian Epstein in die tijd in Londen in zijn beheer had. Geloof het of niet, maar op een dag ging bij Simon en Marijke de bel. John Lennon en Paul McCartney aan de deur. Cuppa tea, Lads?


Bewonderaars

Het oorspronkelijke ontwerp voor Sgt. Pepper

Lennon en McCartney bleken bewonderaars van het werk van het kunstenaarsduo en nodigden Simon en Marijke uit om aanwezig te zijn bij de opnames van A Day In The Life. Vanaf dat moment ging het snel. Of ze de hoes van Sergeant Pepper's Lonely Hearts Club Band wilden ontwerpen? Zeker wel. Dat resulteerde in een kleurrijk en psychedelisch landschap, helemaal passend in de sfeer van die tijd. The Beatles vonden het prachtig. Onder dwang van hun adviseurs werd het ontwerp toch terzijde geschoven en werd gevestigd kunstenaar Peter Blake uitgenodigd de uiteindelijke hoes te maken.

John Lennon met zoon Julian bij zijn Rolls Royce

John kijkt toe hoe zijn piano beschilderd wordt.

Alles mocht beschilderd worden
Dat het niets werd met de hoes van Sergeant Pepper, maakte de kunstenaars niet uit. Simon en Marijke, die inmiddels samen met Barry Finch en Josje Leeger, het collectief The Fool vormden, konden hun artistieke talenten volop kwijt. Zo beschilderden ze een muur in het huis van George Harrison en de piano van John Lennon. Marijke was ook betrokken bij het ontwerp van de schilderingen op de Rolls Royce van John. The Fool ontwierp tevens de kleding van het filmproject Magical Mystery Tour en zorgde voor een spectaculaire muurschildering op de Apple Boetiek in Londen. Dit was een winkel die The Beatles in december 1967 op de hoek van Baker Street en Paddington Street openden. Een winkel die overigens in juli 1968 alweer de deuren sloot.


Inspiratie voor The Fool On The Hill
Simon Posthuma kreeg vaak de vraag of hij The Fool vernoemde naar het Beatles-nummer The Fool On The Hill. Volgens Simon is het precies andersom.
Marijke las regelmatig Paul McCartneys toekomst met behulp van Tarot-kaarten. Steeds kwam daarbij de kaart van The Fool op tafel. Dit inspireerde Paul tot het schrijven van het nummer, aldus Posthuma in een interview.


Artistieke talenten
The Fool zou nog een aantal jaren bestaan. De kunstenaars trokken naar de VS en namen daar een aantal platen op. Marijke Koger bleef er wonen, Simon keerde uiteindelijk terug naar Nederland. Jaren later, in 1992, werd uit een relatie met danseres Ellen Benard zoon Douwe Bob Posthuma geboren. Douwe Bob erft zijn artistieke talenten dus van beide ouders.

Wat zijn deelname aan het Eurovisie Songfestival hem uiteindelijk ook op zal leveren... Douwe kan altijd vertellen dat zijn vader ooit John Lennon en Paul McCartney aan de voordeur had staan.

Mother: The Beatles en hun moeders

Zondag is het Moederdag. Althans in Nederland en een aantal andere landen. Ik denk daarbij aan Ik Kom Terug van Adriaan van Dis. Sinds een paar jaar maak ik deel uit van een boekenclub. Dit is de roman die we onlangs bespraken. In het boek (2014) staat de relatie tussen de auteur en zijn moeder centraal. Het is een intens verhaal, waarin een afstandelijke moeder en een naar liefde hunkerende zoon samen terugkijken op het zware leven van de moeder. Een indrukwekkend boek, vond ik. In het prachtige proza dat we kennen van Van Dis. Ik kan het je zeker aanraden te lezen.

De moeder als inspiratiebron voor de kunstenaar. 
Hoe zat dat bij The Beatles?
Bij John, Paul en George hoefde ik daar niet lang over na te denken. Alledrie schreven ze één of meer liedjes over hun moeder. Ook Ringo zong tenminste één keer over zijn ma, al gebruikte hij daarvoor een nummer dat John voor hem schreef. Vier Liverpoolse vrouwen komen hier aan bod. Twee van de vier maakten het uitzonderlijke succes van hun zoon mee, twee helaas niet. Klaar voor een rondje Beatles-moeders? 

Paul: Mother Mary comes to me, speaking words of wisdom

Paul McCartney kwam uit een warm en liefdevol nest. Jim McCartney en Mary Mohan (1909-1956) trouwden op wat latere leeftijd en kregen twee kinderen: Paul en Michael. Moeder Mary was een bekende vrouw in Liverpool. Als verloskundige kreeg ze regelmatig een nieuw stadsdeel toegewezen. Zodoende verhuisde haar gezin steeds mee. Toen Mary in 1956 overleed aan borstkanker, waren haar zoons nog maar 12 en 14 jaar oud. Paul zou zijn oudste dochter naar Mary vernoemen. Ook vereeuwigde hij zijn moeder in Let It Be (oefenopname): 

When I find myself in times of trouble

Mother Mary comes to me

Speaking words of wisdom - Let it be

And in my hour of darkness

She is standing right in front of me

Speaking words of wisdom - Let it be

Paul, moeder Mary en broer Michael

John: Mother, you had me...but I never had you

Het verhaal van John Lennon en zijn moeder Julia is lang en complex. Te complex om hier helemaal uit de doeken te doen. Voor een mooi (maar ook wat geromantiseerd) beeld van deze moeder/zoon-relatie, verwijs ik je naar de film Nowhere Boy (trailer).
Julia Lennon (Stanley, 1914-1958) was de vrolijke, artistieke en ook wat losbandige vrouw die samen met zeeman Alfred Lennon zoon John kreeg. Het leven van de Lennons was dermate instabiel dat de jonge John niet bij hen kon opgroeien, althans dat vond Julia's zus Mimi. John bracht zijn jeugd door in het huis Mendips, aan Menlove Avenue. Daar werd hij opgevoed door zijn Uncle George en Aunt Mimi. Julia bleef wel in beeld, maar vervulde meer de rol van een oudere zus of vriendin.

John met moeder Julia in de tuin van Mendips

Ze leerde John banjo spelen en liet hem Rock 'n' Roll-platen horen. Je zou kunnen stellen dat ze een enorme invloed had op zijn muzikale ontwikkeling. John was idolaat van haar. Ik kan me zijn fascinatie voor zijn moeder-op-afstand wel voorstellen: Julia vervulde immers niet de strikte rol van opvoedster. In 1958 werd ze aangereden toen ze Menlove Avenue overstak. Het ongeluk werd haar fataal. John was op dat moment 17 en had, ondanks de bijzondere gezinssituatie, een sterke band met zijn moeder weten op te bouwen. Haar dood had een grote impact op hem. Op het traumatische af, als ik de verhalen mag geloven. Ik ben er van overtuigd dat de hechte vriendschapsband tussen John Lennon en Paul McCartney mede ontstaan is doordat ze beiden hun moeder zo jong verloren. John noemde in 1963 zijn eerste zoon Julian, schreef in 1968 het tedere Julia (demo-versie), na het uiteengaan van The Beatles het verdrietige My Mummy's Dead en het hartverscheurende Mother:

Half of what I say is meaningless

But I say it just to reach you, Julia

Julia, seashell eyes, windy smile, touch me

Julia, morning moon, touch me

Julia, sleeping sand, touch me

So I sing a song of love, Julia

(Julia)

Mother, you had me, but I never had you

I wanted you, but you didn't want me

So I just got to tell you goodbye

(Mother)

George: Deep Blue

Al op jonge leeftijd was George Harrison geobsedeerd door gitaren. Zijn moeder Louise (French, 1912-1970) moedigde die obsessie alleen maar verder aan. Avond aan avond zat ze naast haar zoon en stimuleerde ze hem om zijn gitaarspel te verbeteren. George speelde zich bij wijze van spreken de blaren op de vingers. Louise was een hartelijke en gastvrije vrouw. In huize Harrison, waar ook vader Harry en nog drie kinderen woonden, was het een komen en gaan van familieleden.

George met moeder Louise

Later, in de periode waarin The Beatles beroemd begonnen te worden, waren ook de fans van harte welkom. Harry en Louise Harrison zaten regelmatig aan de thee met nieuwsgierige, licht zenuwachtige meisjes, die hoopten een glimp van George op te vangen.
Louise overleed in 1970 aan de gevolgen van een hersentumor. George zat machteloos aan haar bed. Hij zou zelf, op dezelfde leeftijd, aan min of meer dezelfde aandoening overlijden. Dat realiseer ik me ineens. Typische parallel. In 1970 lag dat moment nog ver in de toekomst. George bezong in het nummer Deep Blue zijn verdriet om het afscheid van zijn moeder en om de vele slachtoffers die in Bangladesh door natuurgeweld om het leven kwamen: 

When you stand there, watch tired bodies

Full of sickness and pain

To show you just how helpless you really are

It hurts me, it's got me deep blue

Ringo: My mama told me I was great

Zullen we dan maar wat vrolijker afsluiten, met Ringo als uitsmijter? De Beatles-drummer had een warme band met zijn moeder Elsie (Gleave, 1914-1986). Ritchie (Ringo) Starkey en Elsie werden door vader Richard verlaten toen Ritchie nog maar drie jaar oud was. Elsie hertrouwde met de loyale en vriendelijke Harry Graves. Moeder Elsie steunde haar zoon door dik en dun. In diens moeilijke jeugd vol medische problemen en ook later tijdens zijn gloriedagen met The Beatles. 'That woman loved every second of my life and remembered every second of it, ' vertelde Ringo ooit in een interview.

Ringo met moeder Elsie

Er zijn nummers waarin hij terugblikt op zijn jeugd in Liverpool, maar ik heb Ringo er nog niet op kunnen betrappen dat hij een lied aan zijn geliefde moeder opdraagt. Misschien zie ik iets over het hoofd? In I Am The Greatest (voor hem geschreven door John Lennon) zit volgens mij de duidelijkste verwijzing naar moeder Elsie. Ringo zingt:

When I was a little boy

Way back home in Liverpool

My mama told me I was great

Is dat ook niet precies wat moeders moeten doen?