zaterdag 17 februari 2024

Terrugevonden na 52 jaar: de eerste Höfner 500/1-bas van Paul McCartney

Het is typisch een bericht voor de 'goed nieuws-rubriek' die ik elke ochtend in het NPO Radio 1-journaal hoor. Vlak na half acht neemt presentator Astrid Kersseboom met één van haar redacteuren altijd even de positieve berichten door, na al het serieuze en vaak grimmige wereldnieuws. De vondst van Paul McCartneys eerste Höfner-bas is beslist zo'n bericht dat gelukkig maakt. In Beatleskringen hoorden we er al iets over, maar inmiddels is het goede nieuws overal doorgedrongen. Rolling Stone Magazine, The Guardian, CBS News, Nu.nl... de media buitelen over elkaar heen, want Paul McCartney heeft zijn 'eerste Beatlesbas' terugbezorgd gekregen.

Paul McCartney in januari 1969 tijdens de Get Back-sessies,
met de bas die in 1972 van hem gestolen zou worden.

Beweging
Al in 2018 werd via The Lost Bass Project een start gemaakt om McCartneys verdwenen Höfner 500/1 op te sporen en terug te bezorgen bij zijn rechtmatige eigenaar. Initiator was Höfner-historicus Nick Wass, die ook lang voor de firma werkte. Maar het was McCartney zelf die Wass aanspoorde om, met al diens kennis, het instrument te gaan zoeken. Blijkbaar bleef The Loss Bass Project lang onder de radar, wellicht door de wereldwijde coronacrisis. Toen de zoektocht in september 2023 prominenter in de Britse pers verscheen, onder andere ondersteund door de socials van gitaarbouwer Höfner, kwam er beweging in de zaak. Zo legde iemand aan de Britse zuidkust ineens de link tussen 'die oude bas die nog op zolder stond' en de zoektocht naar misschien wel de belangrijkste basgitaar uit de geschiedenis van de popmuziek. Binnen enkele dagen was het instrument, nog in zijn oorspronkelijke koffer, weer terug bij McCartney. Wie had dat nog voor mogelijk gehouden?


287 Duitse marken
Paul bestelde een linkshandige Höfner 500/1 bij een muziekwinkel in Hamburg, toen het er op leek dat hij definitief de rol van bassist in de Beatles van Stuart Sutcliffe had overgenomen. Hij betaalde er 287 Duitse marken voor, die hij in termijnen moest afrekenen. Deze Höfner wordt beschouwd als één van de eerste, misschien wel de echte eerste linkshandige versie van de vioolbas van de befaamde Duitse viool- en gitaarbouwer. Het vinden van een linkshandige basgitaar in het Hamburg van 1961 was namelijk geen sinecure. McCartney wilde eigenlijk ook wel een Fender, maar dat was praktisch en financieel gezien een brug te ver. De Höfner, met zijn ronde en rijke geluid, werd het instrument waarop Paul in Hamburg én op de vroegste Beatlesopnames zou spelen. Een instrument waarmee hij heel wat podium-uren en reiskilometers maakte. 


Get Back-sessies
Het intensieve gebruik eiste z'n tol van de bas, die toch al vrij kwetsbaar was door zijn hollow body en zijn hals. Paul liet zijn bas opknappen, maar schafte in 1963 ook een tweede exemplaar aan, dat hij als eerste bespeelde tijdens de repetities voor het Britse tv-programma Ready Steady Go. Beide bassen verschilden op een aantal onderdelen van elkaar, zoals keurig gedocumenteerd in het fantastische naslagwerk Beatles Gear. Blijkbaar beviel de nieuwe bas McCartney goed. Hij schakelde grotendeels over op het instrument. De oude Höfner zagen we, in gerestaureerde vorm, nog wel eens opduiken tijdens de Beatlesjaren. Bijvoorbeeld in de video van Revolution in 1968 en, zeer prominent, tijdens de Get Back-sessies in januari 1969.

Een 'still' uit de Now and Then-video, die in mei 2023 opgenomen werd.
De bas die op de achtergrond te zien is, is één van de replica's die Paul liet maken.
In werkelijkheid vond hij afgelopen september zijn echte eerste Höfner 500/1 terug.

De restauratie bood aanknopingspunten
Na die periode verdween de bas uit het zicht, waardoor vijf decennia werd aangenomen dat hij in 1969 gestolen zou zijn. Paul liet zelfs twee replica's maken. Eén van die replica's was recent te zien in de video van het laatste Beatlesnummer 'Now and Then'. Ondertussen laten recente ontwikkelingen rond de vondst van het échte exemplaar zien dat de bas niet in 1969 maar in oktober 1972 gestolen werd. Uit een busje dat door twee van Pauls 'Wings-roadies' een nacht in het Londense Notting Hill geparkeerd werd. Het instrument werd later doorverkocht in een pub. Uiteindelijk was de bas 50 jaar in het bezit van dezelfde familie. En bij één van die familieleden ging een belletje rinkelen over een oude baskoffer met inhoud, die nog steeds op zolder stond, toen het nieuws van de zoektocht overal te zien was.

Het officiële statement van Paul McCartney
op 15 februari 2024, dat de Höfner is teruggevonden.


Jongensboek
Hoe dat verhaal precies in elkaar zit, kun je lezen in het artikel dat gisteren verscheen op de site van De Bassist. In een exclusief interview met Höfner-historicus Nick Wass lees je bovendien hoe hij er 100% zeker van is dat het teruggevonden instrument écht die bewuste McCartney-bas is. Daarin speelde de bijzondere restauratie, die de Höfner in de jaren 60 onderging, namelijk een cruciale rol. Bovendien werd Wass bijgestaan door twee journalisten, die hem hielpen een aantal losse eindjes in de zoektocht aan elkaar te knopen. Ook dat verhaal lees je in het artikel. Het is me wat.... dat hele Beatlesverhaal is één groot jongensboek, kunnen we ook nu weer concluderen. En in 2024 is daar weer een prachtig en spannend hoofdstuk aan toegevoegd!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten