Not Guilty: hoe George Harrison de vuile was buiten hing en zijn nummer niet op The White Album kreeg

Het is geen geheim dat George Harrison, die dit weekend 75 jaar zou zijn geworden, het als componist niet eenvoudig had binnen The Beatles. Het kostte hem meer tijd dan John Lennon en Paul McCartney om op stoom te komen met het schrijven van eigen nummers. Had Harrison minder talent? Was hij te onzeker of te bescheiden? Of zou elke andere muzikant hetzelfde probleem hebben gehad, wanneer hij had moeten opboksen tegen het duo Lennon-McCartney? Toch was George op The White Album meer vertegenwoordigd dan op elke andere Beatlesplaat. Met While My Guitar Gently Weeps, Piggies, Savoy Truffle en Long Long Long was Harrison mede-verantwoordelijk voor het veelzijdige karakter van het dubbelalbum. Toch is er één nummer dat het album juist niet haalde. En misschien was dat wel zijn beste compositie uit die periode.

George voelde zich niet verantwoordelijk voor de teleurstelling van John en Paul

Terug uit India legde George zijn gevoelens vast over de manier waarop met name John en Paul terugkeken op het avontuur bij de Maharishi. Dat deed hij in het nummer Not Guilty. In een interview uit 1999 met Billboard vertelde Harrison dat hij zich aanvankelijk verantwoordelijk voelde voor de ervaringen die The Beatles met India hadden. Dat de kennismaking met Transcendente Meditatie en de oosterse cultuur met name zijn eigen leven positief veranderd hadden en niet dat van zijn bandleden, was moeilijk te verkroppen voor George. Net als de uiteindelijke teleurstelling over India die hij voelde bij Lennon en McCartney. In Not Guilty probeerde George voor zichzelf op te komen door te zingen dat hij niet schuldig was dat hij zijn bandleden op het pad van de Maharishi had gezet, maar dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen keuzes in zijn leven: Not guilty for leading you astray, on the road to Mandalay.

Een diepe denker met een nummer vol betekenis

Een diepe denker als Harrison kwam zodoende met een nummer dat tekstueel vol betekenis was en tegelijkertijd muzikaal niet eenvoudig in elkaar zat. Daar waar Paul McCartney zijn eigen liedjes vaak al kant en klaar uitgedacht had en The Beatles als een mentor door het opnameproces leidde, lukte het Harrison niet goed om over te brengen welke kant hij op wilde. Het subtiele maar moeilijke Not Guilty bleek geen hapklare brok waar The Beatles in de studio hun tanden in konden zetten. Eerst was er de demo die eind mei bij Harrison thuis in Esher gemaakt werd. Of John Lennon zich er mee bemoeide, weet ik niet. Ik heb het idee dat ik hem tijdens de opname op de achtergrond hoor praten: [filmpje]

Poging na poging na poging

In augustus '68 deden The Beatles een groot aantal pogingen het nummer in de studio op tape te zetten. Op 7 augustus waren er alleen al 18 pogingen om het intro goed te krijgen, gevolgd door 27 takes waarin het nummer verder gespeeld werd. De volgende dag werd de draad weer opgepakt en stond de teller inmiddels op 99 takes, waarvan vele incompleet. Op 9 augustus was George zelf meer dan 4 uur bezig met het inspelen van zijn gitaarpartijen. Zittend in de controlekamer stuurde hij met zijn gitaar zijn versterker aan die in de zogenaamde echokamer stond. 

George verdween gefrustreerd naar Griekenland

Op 12 augustus experimenteerde George verder, maar het werd in zijn ogen allemaal niets. The Beatles haakten af en George verdween onaangekondigd (en waarschijnlijk gefrustreerd) naar Griekenland. Niemand was bereid geweest de puzzel met hem te leggen en het nummer te completeren. Best pijnlijk, als je bedenkt hoeveel moeite de band in het complexe Lennon-nummer Happiness Is A Warm Gun stak. Met ook nog eens een geweldig resultaat. Je had Not Guilty een dergelijke behandeling gegund. Het hoorde wel een beetje bij Harrison: het eindeloze perfectionisme en geduld waarmee hij aan zijn eigen nummers bleef schaven. In zijn solocarrière stond zijn manier van opnemen haaks op die van John Lennon, die altijd zo snel en spontaan mogelijk wenste te werken. Deze take laat het punt horen tot waar The Beatles uiteindelijk waren gekomen met Not Guilty. Je zou zeggen dat het nummer, misschien met uitzondering van het laatste gedeelte, echt wel White Album-waardig was: [filmpje]

De verhoudingen werden steeds moeizamer

Ondertussen werd het er in de studio niet gezelliger op. Terwijl George in de Griekse zon zat, werkten John en Ringo in Studio 3 aan Yer Blues en Paul in Studio 2 aan Mother Nature's Son. Toen George na een paar dagen weer terug was, verliet Ringo het studiocomplex met het idee dat hij uit de groep wilde stappen. Zo ver kwam het uiteindelijk niet, maar het geeft aan dat de onderlinge verhoudingen eind augustus even tot een dieptepunt kwamen. Tekstueel verwijst George in Not Guilty ook naar Apple, het nieuwe concept dat Lennon en McCartney in die periode opzetten om de vele Beatlesmiljoenen belastingtechnisch beter te benutten. Het werd natuurlijk een debacle en Harrison had er vanaf dag één weinig vertrouwen in. In Not Guilty horen we hem zingen: I won't upset the apple cart, I only want what I can get.

Lennon en McCartney lanceren Apple

George hing waarschijnlijk iets te veel de vuile was buiten

Not Guilty redde het niet tot The White Album. Misschien was de belangrijkste reden daarvoor wel dat Harrison in de tekst iets te veel de vuile was buiten hing. Die tekst, die ik onder aan deze blog zal opnemen laat inderdaad weinig te raden over. De hoogst genummerde take van Not Guilty werd uiteindelijk 102, een kortere mix van take 99, die in de jaren '90 uitgebracht op Anthology 3, de soundtrack bij de uitgebreide officiële documentaire over de geschiedenis van The Beatles. 

Tien jaar later lukte het alsnog

Toch wist George Not Guilty voor zichzelf uiteindelijk af te maken. In 1978, lang na het uiteengaan van The Beatles, herontdekte hij zijn eigen compositie en besloot hij er met zijn sessiemuzikanten nog eens tegenaan te gaan. Dat was trouwens niet met de minsten uit de popmuziek. Steve Winwood, Willie Weeks, Andy Newmark, Neil Larsen en Ray Cooper klaarden de klus en gaven Not Guilty samen met George een relaxte en wat volwassener make over. Het nummer kwam terecht op het album George Harrison dat in 1979 verscheen. Ik vind het tot op de dag van vandaag een knappe compositie en een zeer aangename Harrisong. Eentje die zeker niet had misstaan op The White Album. Jullie? [filmpje]

Not guilty

For getting in your way

While you're trying to steal the day

Not guilty

And I'm not here for the rest

I'm not trying to steal your vest.

I am not trying to be smart

I only want what I can get

I'm really sorry for your ageing head

But like you heard me said

Not guilty.

Not guilty

For being on your street

Getting underneath your feet

Not guilty

No use handing me a writ

While I'm trying to do my bit.

I don't expect to take your heart..

I only want what I can get

I'm really sorry that you're underfed...

But like you heard me said...

Not guilty.

Not guilty

For looking like a freak

Making friends with every Sikh

Not guilty

For leading you astray

On the road to Mandalay.

I won't upset the apple cart

I only want what I can get

I'm really sorry that you've been misled...

But like you heard me said...

Not guilty.