Let me take you down: herinneringen aan Liverpool

Niet te geloven: deze week is het alweer twee jaar geleden dat ik Liverpool bezocht. Een lang gekoesterde wens kwam daarmee uit. Iets dat ik altijd al eens wilde doen, maar dat er nooit van kwam. In de zomer van 2015 dacht ik: nu ga ik er gewoon voor zitten, tickets en een hotel boeken, uitzoeken welke excursies er mogelijk zijn. En zo geschiedde. Aanleiding om eind oktober 2015 te gaan, was mijn veertigste verjaardag, op de dertigste.

Prachtige bomenlinten

De afgelopen weken heb ik hier in Nederland weer extra vaak aan dat lange weekend teruggedracht. Mijn herinneringen kwamen weer boven door de Hollandse herfst. Liverpool in de herfst is haast nog uitbundiger qua kleuren dan de sfeer in ons kikkerlandje. Het was er uitzonderlijk warm, die eerste dagen van ons bezoek. Zo warm, dat je regelmatig je jas losknoopte of uittrok. De lange lanen in de stad waren versierd met prachtige bomenlinten in alle kleurschakeringen tussen groen en bruin. Niets grauwe Noord-Engelse havenstad. Ik zag een gemoedelijke, goed gerestaureerde en trotse stad, die floreert dankzij het Beatles- en voetbaltoerisme. Een stad die The Beatles en het voetbal tegelijkertijd ook niet nodig heeft om toeristen een lang weekend te plezieren. Parken, winkelcentra, gratis musea, een prachtig gerestaureerd havengebied, leuke eettentjes, culturele evenementen en zelfs een strand. Wie eens echt een originele bestemming zoekt, boekt een retourtje.

Instappen bij de FabFour-Taxi Tour (eigen foto)

Razendsnel van plek naar plek

Ga je wel op Beatles-bedevaart, dan kun je in vijf dagen Liverpool een boel doen. Bewust lieten we de Magical Mystery Tour-bus liggen, maar kozen we voor de FabFour-Taxi Tour. Niet alleen klonk de naam van het bedrijf als een klok, het was ook nog eens een top-ervaring om in een zwarte Engelse 'cab' razendsnel van plek naar plek in de stad te rijden. Daarbij hingen we aan de lippen van een goed ingevoerde chauffeur, die in het Scouse de ene na de andere anekdote oplepelde. Heel efficient pendelden we zo van Ringo's jeugdbuurtje naar de plek waar John en Paul elkaar ontmoetten, de graven van Eleanor Rigby en Father McKenzie, wandelden we over Penny Lane, stonden we aan de hekken van Strawberry Field en bekeken we de plekken waar de Beatles opgroeiden. Het leek of ik droomde. Alsof ik in de film stapte waar ik mijn hele leven al naar keek.

Strawberry Field voelde mysterieus

Strawberry Field voelde voor mij als een extra bijzondere plek. Misschien wel omdat het rode hek wat verscholen ligt, onder de donkere bomen aan een drukke doorgaande weg. Het heeft echt iets mysterieus. Wanneer je in de nis van de toegangspoort stapt, omarmt de plek je een beetje. Verder dan het hek kun je niet komen, maar al starend richting het achterliggende parkje, zie je de jonge John Lennon en zijn jeugdvrienden in bomen klimmen en tussen de struiken spelen. Er wordt gefluisterd dat Yoko Ono begin jaren '80 tijdens haar bezoek aan Liverpool hier in het geheim een deel van de as van John Lennon verstrooid heeft. Ik zou er niet raar van staan te kijken. Strawberry Field heeft iets heel bijzonders.

Welcome to Mendips

Indrukwekkend was het om een dag later met de National Trust (ruim van tevoren boeken!) de zogenaamde Childhood Homes van John Lennon en Paul McCartney te bezoeken. Dat heeft me echt geëmotioneerd. Met name het moment waarop de gids het tuinhek openzwaaide en de magische woorden "Welcome to Mendips" sprak. Ik heb er letterlijk een traantje weggepinkt, denkend aan de foto's van de jonge John Lennon, zittend met zijn moeder Julia in de tuin van Aunt Mimi. Dat verleden voelde dichterbij dan ooit. Via diezelfde tuin stapten we de keuken en de rest van het statige huis in. Zingen deden we in het voorportaal waar John en Paul met hun gitaren de eerste Beatleshits schreven, stil zitten deed ik op het bed in het slaapkamertje aan de voorzijde van het huis. De plek waar John moet hebben gedroomd van een leven in de muziek. 

De oude slaapkamer van John Lennon

De plek waar She Loves You werd geschreven

Anders was de sfeer in de eenvoudigere woning van de McCartneys. Een plek boordevol vrolijke verhalen, waar ik even neerstreek achter de (replica) gezinspiano om een paar maten van When I'm 64 te spelen. Precies op de plek waar het nummer geschreven was. Of staand in het jaren '50 keukentje waar de ene na de andere ketel water op het vuur gezet om thee te maken, in de pauzes van de vele repetities die de (premature) Beatles in de achterkamer hadden. De plek waar She Loves You werd geschreven. Het waren de hoogtepunten van een aantal bijzondere dagen in de bakermat van The Beatles. Lopend door de stad genoten we bovendien van Mathew Street, The Cavern, het prachtig gerestaureerde havengebied met zijn moderne musea en de gemoedelijke sfeer.

Industrieel goud: Albert Dock

Liverpool bracht zoveel inspiratie voor het schrijven

Niet lang na mijn bezoek aan Liverpool, startte ik met het schrijven van mijn wekelijkse blogs. In de eerste maanden wijdde ik regelmatig een verhaal aan de bijzondere momenten die ik in Liverpool beleefde. Het is zoveel fijner en makkelijker om over plekken te schrijven als je er echt zelf geweest bent. Ik moet eerlijk toegeven dat het ook wel weer kriebelt om terug te gaan, met een nieuw wensenlijstje. Plaatsen die ik nog graag eens wil bezoeken, zijn onder andere de graven van Mary McCartney, Julia Lennon en Stuart Sutclifffe. Maar ook zou ik zo graag eens over de golfbaan van Allerton lopen, zoals John en Paul dat deden om elkaars huizen te bereiken. Of het (nog) kan, weet ik niet. De Casbah Coffee Club, eigendom van de moeder van Pete Best, waar The Beatles vaak speelden en muurschilderingen achterlieten, is eigenlijk een must-see.

Wordt vervolgd? En jullie?

Je leest het, ik ben nog lang niet klaar met Liverpool. Wat zijn jullie ervaringen met de stad? Willen jullie leuke tips of ervaringen met me delen? Zijn jullie zelf op bijzondere plekken geweest? En wat deed dat met je? Of maak je op dit moment plannen om voor de eerste keer te gaan? Blader dan beslist even terug naar mijn oudste blogjes. Voor de voorpret! Ik kijk uit naar jullie verhalen.

Tweelingliedjes uit het oeuvre van The Beatles

Wanneer je de eerste tonen van de nieuwe single van je favoriete artiest of band bij verrassing op de autoradio hoort, weet je vaak direct dat het "die nieuwe single" moet zijn. Ook al ken je het nummer nog niet. Het zit 'm vaak in de sound, waardoor het nummer direct vertrouwd klinkt. Het kan me soms ook irriteren, als ik de nieuwste hit van een willekeurig artiest hoor. Wie zijn eigen werk bijna plagieert, doet een wat gemakzuchtige gooi naar nieuw succes, denk ik wel eens. Luister maar eens naar de nieuwe single van Marco Borsato. De conclusie mag zijn dat er, na al die jaren, écht niet meer inzit dan dit.

Nieuwe wegen bewandelen

Hoe zat dat bij The Beatles? Al waaierden de Fab Four in hun bestaan allerlei kanten op qua muziekstijlen en ontbrak het hen niet aan experimenteerdrift, er zijn Beatles-liedjes die erg dicht bij elkaar liggen. Qua thema, idee, qua sound of qua arrangement. Alsof ze elkaars tweelingliedje zijn. Het is onvermijdelijk in een muziekcarrière en ook niet erg. Zolang je als artiest of band ook voldoende nieuwe wegen bewandelt om het voor jezelf en de luisteraar interessant te houden. Dat deden The Beatles gelukkig volop. Haast als geen andere band dat kon.

Lennon had er een handje van

Hoe werkt zoiets? Ik denk dat het geen rocket science is. The Beatles waren niet alleen trendsetters maar ook trendvolgers. Ze werden vaak geïnspireerd door wat er in een bepaalde periode in de hitparade stond of overwaaide uit Amerika. Ook inspireerden Lennon en McCartney elkaar: kwam de één met een bepaald nummer, dan borduurde de ander daar in een nieuwe compositie op voort. Schrijvers kunnen in een zekere fase van hun carrière ook sterk in een bepaalde hoek zitten, waardoor ze vrij consequent in een bepaalde stijl schrijven. Lennon had daar sterk een handje van, al dan niet ingegeven door luiheid. In ieder geval levert het nummers op, die onderling sterk verwant zijn. Het leek me een interessante uitdaging om op zoek te gaan naar tweeling-liedjes in het oeuvre van onze favoriete band.

Michelle - Girl

Paul McCartney liep al jaren met het muzikale chanson-achtige thema van dit nummer onder de arm. Met getokkel en imitatie-Frans bleek het een perfecte verleidingsact voor de meisjes die zich om de groep heen bewogen. Toen Michelle in een verder uitgewerkte versie, met een smaakvol en warm akoestisch arrangement uiteindelijk in november '65 werd opgenomen voor het album Rubber Soul, had John Lennon een razendsnel antwoord paraat. Dat was Girl. Ook akoestisch, met diezelfde sterke folk-feel (al horen we hier Griekse invloeden in de solo). Beide nummers pasten perfect op het sterk akoestisch georiënteerde Rubber Soul-album. Gekoesterd door velen.

Drive My Car - Day Tripper

Midden jaren '60 kwam de Stax- en Motown-sound steeds vaker in de hitparades. The Beatles waren gek op deze muziekstijl. Ze namen platen mee uit Amerika en raakten behoorlijk geïnspireerd door de swingende zwarte sound. Daarin speelde de steeds sterker hoorbare baspartijen een belangrijke rol. Niet alleen kwam het basgeluid prominenter naar voren in de eindmix van een liedje, de bas speelde vaker een melodieuze lijn of een drijvende groove waar het hele nummer op leunde. Vaak werd deze groove unisono meegespeeld door één of meer gitaren. Zo ontstond er een hele andere sfeer die we ook direct terughoren in Drive My Car en Day Tripper. Ook deze twee nummers werden opgenomen in dezelfde week, waarbij Drive My Car op Rubber Soul terecht kwam en Day Tripper als losse single verscheen. Vergelijk de groove en de feel van de nummers.

It's Only Love - Being For The Benefit of Mr. Kite

Hier hebben we toch wel een ouderwets gevalletje plagiaat te pakken. De chromatisch omlaag lopende melodie die John Lennon tijdens zijn wintersportvakantie in '65 bedacht, hergebruikte hij (vermoedelijk per ongeluk) op zijn circus-act rond Mr. Kite voor het Sgt. Pepper-album in 1967. Luister maar eens naar de eerste regels van It's Only Love: I get high when I see you go by - en die van Mr. Kite: For the benefit of Mr. Kite, there will be a show tonight... De melodie brengt deze twee compleet verschillende nummers, uit zeer verschillende Beatlesperiodes wonderwel bij elkaar:  [filmpje]

This Boy - Yes It Is

Twee liedjes in een haast jaren '50-achtige Doowop-stijl, beide in 6(12?)/8e maat, die erg in elkaars verlengde liggen. Ook hier met Lennon aan het roer. De samenzang op beide nummers is werkelijk fenomenaal. Lennon, McCartney en Harrison konden uitstekend driestemmig zingen. Over Yes It Is zei John Lennon in een interview dat het een bewuste poging was om iets in de stijl van This Boy te schrijven. Gelukt dus, waarbij Yes It Is qua harmonieën haast nog interessanter is dan zijn voorganger. Lennon dacht er anders over en noemde zijn poging This Boy te herschrijven mislukt.

I'm A Loser - You've Got To Hide Your Love Away

Twee liedjes die gerekend worden tot John Lennons zogenaamde Dylan-periode. Akoestisch, introspectief en met meer aandacht voor de tekst dan de standaard liefdesliedjes die voordien uit Lennons pen rolden. The Beatles ontmoetten Bob Dylan midden jaren '60 en waren voordien al zeer onder de indruk van diens muziek, die ze vaak op de draaitafel legden. Luister eens naar deze interessante podcast over de relatie tussen Bob Dylan en The Beatles. Mooi luistervoer in twee delen: [geluid]

Child Of Nature - Mother Nature's Son

Beiden waren ze geïnspireerd door een lezing van de Maharishi, tijdens hun verblijf in diens ashram. Beiden schreven ze een nummer over de natuur, zittend in de zinderende hitte, gitaar op schoot. John Lennon bedacht Child Of Nature, dat heel goed op het eerstvolgende album The Beatles (ofwel: The White Album) terecht had kunnen komen, maar pas jaren later opdook (met andere tekst) als Jealous Guy op het succesvolle Imagine-album. McCartney's poging haalde de witte dubbelaar wel. Een wonderschoon klein liedje, verrijkt met een blaasarrangement. We gaan het binnenkort live horen bij de theatertournee van The Analogues. [filmpje]

Ondertussen denk ik verder na over welke tweelingliedjes er in het Beatles-oeuvre ik over het hoofd zie. Een zeer voor de hand liggende heb ik hier namelijk buiten beschouwing gelaten.

Heart Of The Country: de inventiviteit van Paul McCartney

Voor sommige McCartney-liedjes heb ik ronduit een zwak. Een groot zwak zelfs. Het zijn doorgaans niet de hits, niet de nummers die iedereen kan meeneuriën, laat staan de liedjes die regelmatig voorbijkomen op de radio. Nee, bij van die speciale nummers heb ik het over de verborgen pareltjes die op Pauls albums terecht kwamen en die niet echt bekend zijn geworden bij het grote publiek. De nummers die hij schijnbaar moeiteloos schreef, als tussendoortje, maar waarvan je zou wensen dat je ze zelf had bedacht.

Zittend op de drempel van de boerderij

Deze week wil ik er graag eens zo'n relatief onbekend McCartney-nummer bij pakken. De die hard-fans kennen het natuurlijk, maar voor anderen die meelezen is het misschien een aardige kennismaking. De één noemt het een niemendalletje, de ander vindt het aanstekelijk en knap bedacht. Het heeft iets van allebei en daarom is het toch weer zo'n echte McCartney-vondst: Heart Of The Country. Paul zal het nummer ergens in '70 hebben geschreven, ongetwijfeld op zijn akoestische gitaar. Ik stel me hem voor, zittend op de drempel van zijn Schotse boerderij, gitaar op schoot. Het liedje gaat dan ook een beetje over de plek die hij al in 1966 kocht:

I look high

I look low

I'm lookin' everywhere I go

Lookin' for a home 

In the heart of the country

Minder belasting, meer privacy

Het huis dat de McCartneys in Campbeltown Schotland bewoonden, gaf hen meer privacy dan de stadse woning in Noord-Londen aan Cavendish Avenue, waarover ik onlangs schreef. Het was trouwens op aanraden van zijn financieel adviseur dat McCartney midden jaren '60 opnieuw in de buidel tastte om in vastgoed te investeren. Stukken slimmer dan het geld aan de belasting te betalen. Ook zijn toenmalige verloofde Jane Asher spoorde Paul aan om een plek te zoeken die hem (hen) echt rust bood tijdens de hectische jaren van de Beatlemania. Het afgelegen dorp op het schiereiland Kintyre bleek een uitstekend toevluchtsoord.

Paul en de paparazzi

Jane zou er niet vaak met Paul op High Park Farm komen. Het was Linda, met wie Paul uiteindelijk trouwde, die zich als een vis in het water voelde in de primitieve omstandigheden van de vervallen boerderij. Het huis lag buiten het dorp en de Schotse dorpelingen behandelden de McCartneys als gewone buren. Slechts een enkele keer wist een brutale reporter door te dringen tot de afgelegen boerderij van de ex-Beatle, hetgeen niet op veel sympathie van McCartney kon rekenen. In onderstaand filmpje zien we een poging, waarbij Paul met hond Martha van afstand gefilmd werd. Intimiderend, als je gewoon rust zoekt: [filmpje]

Peis en vree

Maar dit waren uitzonderingen. Meestal was het peis en vree op High Park Farm, bij de Mull of Kintyre waar het gezin zo graag verbleef. De Schotse hooglanden inspireerden Paul dan ook tot het schrijven van vele liedjes, waaronder Heart Of The Country. Wanneer ik het liedje hoor, zie ik de beelden voor me:

Want horse, I want sheep

I want to get me good night's sleep

Livin' in a home 

In the heart of the country

Schapen scheren in Schotland

Inventiviteit en muzikaliteit

Paul nam Heart Of The Country of 16 november 1970 in New York op. Daarbij kreeg hij hulp van twee sessiemuzikanten, Hugh McCracken op gitaar en Denny Seiwell op drums. Laatstgenoemde werd door Paul gestrikt voor de eerste versie van zijn band Wings. In The Big Apple, waar Lennon toen overigens nog niet was neergestreken, legde Paul met een aantal sessiemuzikanten de basis voor wat één van zijn meest geliefde solo-albums zou worden: RAM. Een knappe en afwisselende set nummers waar de inventiviteit en muzikaliteit van afspat. Na al die jaren klinkt de langspeler nog steeds heel fris. Het vrolijke Heart Of The Country past prima op de plaat.

De RAM-sessies in New York, eind 1970

Wie kan het mee (scat)zingen?

Heart Of The Country ligt goed in het gehoor en zit ogenschijnlijk eenvoudig in elkaar, maar schijn bedriegt. Roling Stone Magazine gaf het nummer de 26ste positie in de lijst met beste post-Beatles-songs van McCartney. Ook de prestigieuze All Music-website prijst McCartney met het imaginative and gorgeous arrangement dat Heart Of The Country kreeg. Zelf vind ik het één van de leukste en innemende nummers die hij schreef. Na het voornamelijk op gitaar gespeelde couplet, met een aantal mineur-akkoorden, switcht het gevoel in het refrein ineens naar een majeur-sfeer. De bas wordt stevig aangezet en het refrein gaat vervolgens over in een jazzy-sfeer met none-akkoord en een zeer interessant stukje scat-singing. Dit is één van de charmantste onderdelen van het vrolijke deuntje. Zoals we van McCartney gewend zijn, introduceert hij weer eens een lange melodielijn, die uitnodigt tot meezingen. Tot je 'm onder de knie hebt. Zeg eens eerlijk, wie kan hem helemaal meeneuriën? [filmpje]

One two three four! Afwijkende maatpatronen in Beatlesnummers

Een paar weken geleden was Gijs Groenteman te gast in een uitzending van de Fab4Cast. Gijs, zelf groot Beatlesfan, raakte zo geïnspireerd door de manier waarop de mannen van de Fab4Cast het Beatlesoeuvre uitpluizen, dat hij zijn eigen reeks begon. Niet over The Beatles, maar over een ander fenomeen: Harry Bannink. In de uitzending Bannink, Beatles en Bonte Bespiegelingen bespreken Gijs, Michiel, Wibo en Jan Cees de parallellen in het werk van Bannink en The Beatles. Het leverde een originele podcast op, die ik met plezier beluisterde. Iets in die uitzending trok echter mijn aandacht, namelijk het fenomeen maatsoorten. Terloops noemen de heren dat Harry Bannink in zijn liedjes vaak afweek van de geijkte 3- en 4-kwartsmaten, omdat hij vaak muziek schreef op teksten die al af waren. Er was één Beatle die ook speelde met maatsoorten: John Lennon.


Balans tussen Lennon en McCartney
Al zaten John Lennon en Paul McCartney als jonge jongens vaak bij elkaar met hun gitaren om samen liedjes te schrijven, ze hadden elk een heel verschillende manier van componeren. In het oude werk van The Beatles hoor je dat nog niet zo, omdat het gouden duo elkaar goed in balans hield, vermoed ik. Als Lennon er even niet uitkwam, had McCartney wel een oplossing. Ontbrekende woorden, zinsneden, bruggetjes en intro's....samen polijstten John en Paul hun composities tot glimmend goud. Naarmate Lennon en McCartney meer individueel te werk gingen, werden de verschillen in hun manier van schrijven groter.

McCartney hoorde alles al in zijn hoofd
Bij Paul McCartney heb ik altijd het idee dat hij zijn liedjes vrij compleet in zijn hoofd had. Wie demo's en vroege opnames van McCartney-composities hoort, hoort tevens een zelfverzekerde componist die alvast bepaalde structuren aangeeft en melodieën neuriet die later in de arrangementen terugkomen. Denk aan de 24 maten in A Day In The Life die leeg werden gelaten voor "iets spectaculairs", denk aan de partijen in Penny Lane en She's Leaving Home. McCartney hoorde al een boel in zijn hoofd en had alleen iemand nodig die zijn ideeën op papier kon zetten voor een trompettist, harpist of een heel orkest. Al snoepte hij er bijvoorbeeld in Martha My Dear een paar tellen bij, McCartneys nummers bevatten weinig onregelmatige maatsoorten.

Lennon werkte meer intuïtief
Als we naar de nummers luisteren die Lennon in de nadagen van The Beatles schreef, lijkt het alsof er vooral ideeën en teksten waren, waar John de muziek nog omheen moest bouwen. En daar kom ik op het punt van maatsoorten. Want wie eerst teksten schrijft en daar tevreden over is, komt ritmisch en qua metrum niet altijd weg met de geijkte maatstructuren van de popmuziek. Dat overkwam Lennon, al maalde die er niet om. Voor een creatieve drummer als Ringo Starr, waren Johns ritmische capriolen geen probleem. En omdat Ringo altijd in dienst van het liedje drumde, loodste hij de luisteraar feilloos door Lennons landschap.

In welke nummers deed John dat?
Over welke nummers hebben we het? Ik heb geprobeerd er een aantal te verzamelen, maar ik zou het leuk vinden als jullie me aan kunnen vullen. In All You Need is Love bestaan de coupletten uit 29 slagen die verdeeld zijn in twee 7/4e maten, eenmaal een 8/4e maat en dan weer een 7/4e. In het refrein komt de regelmaat terug met een 4/4-patroon, met uitzondering van de laatste maat die 6 tellen bevat ("love is all you need"). Ringo moest hier ongetwijfeld zijn kop wel even bijhouden tijdens het spelen: [filmpje]

Happiness Is A Warm Gun
Een ander kunststukje is Happiness Is A Warm Gun waarin 2/4e, 3/4e en 4/4e maatsoorten elkaar continu opvolgen. Bovendien wordt hier de polymeter-techniek toegepast, waarbij twee maatsoorten tegelijkertijd worden gebruikt. Het was daarom geen eenvoudig nummer om op te nemen. Na 15 studio-uren en 95 takes was de band tevreden: [filmpje]

De zeven secties van Good Morning Good Morning
Wie Good Morning Good Morning van het Sgt. Pepper-album wel eens vrolijk op tafel meetikt, is er vast al eens achtergekomen dat ook in dat nummer ritmisch gezien hele gekke dingen gebeuren. Misschien is het leuk om hier even de structuur van het nummer vanuit Wikipedia in te sluiten. Dat zegt alles over de 7 stukken waarin het liedje verdeeld is:

A: 4,4,4,4,4 (introduction: five bars, 20 beats)

B: 5,5,5,3,4,5,4,3,3,4,4 (eleven bars, 44 beats)

C: 5,5,5,3,4,4,4,4,4,4 (contains refrain: ten bars, 42 beats)

B: 5,5,5,3,4,5,4,3,3,4,4 (eleven bars, 44 beats)

C: 5,5,5,3,4,4,4,4,4,4 (contains refrain: ten bars, 42 beats)

B: 5,5,5,3,4,5,4,3,3,4,4 (eleven bars, 44 beats)

A: 4,4,4,4,4,4 (end: six bars, 24 beats, with fade out bar)

Met de geïsoleerde drum-track van het nummer kun je dus bovenstaand schema meetellen: [filmpje]

Here Comes The Sun
Natuurlijk mogen we het huzarenstukje dat George Harrison uithaalde in Here Comes The Sun hier ook niet vergeten. Waar Lennon zijn maatsoorten intuïtief omgooide, deed George Harrison het bewust. Tijdens het Sun, sun, sun, here it comes-thema gaat de vierkwartsmaat op de kop en komt er een 11/8, 4/4, 7/8-structuur om de hoek kijken. We spelen dit mooie nummer ook met mijn bandje de Dames van Adel en inmiddels zit dit er goed in, maar wie het liedjes niet zijn DNA heeft zitten, moet er even aan wennen. Ringo Starr vertelde in de mooie documentaire Living In The Material World hoe hij zelf even zijn weg moest vinden met dit door Harrison ingebrachte Indiase ritme: [filmpje]

Dit zijn de nummers die mij te binnen schoten bij het denken aan afwijkende maatpatronen in Beatlesnummers. Welke ben ik vergeten? Vullen jullie me aan?