Welke vrouwen zongen mee op nummers van The Beatles?

Het zal voor niemand een een verrassing zijn dat vrouwen een grote rol speelden in het repertoire van The Beatles. Regelmatig bezongen The Fab Four hun geliefden, hun moeders of...brachten ze een ode aan de vrouw in het algemeen. Maar ondanks al die liefde en adoratie voor het vrouwelijk geslacht kozen The Beatles niet vaak voor vrouwelijke vocalisten, ter ondersteuning van hun eigen zangpartijen. Dat hoefde natuurlijk ook niet, want als je de stembanden van Paul McCartney tot je beschikking hebt, kun je al een eind de hoogte in. Toch kan het timbre van een zangeres natuurlijk wel voor extra verrijking in een nummer zorgen. 

4 januari 1970: Linda McCartney zingt haar vocalen voor 
Let It Be in.

The White Album als 'winnaar'
Op welke Beatlesnummers horen we nu vrouwelijke vocalen en is daar een lijn in te ontdekken? Wat opvalt is dat de vrouwen pas vanaf 1967 hun intrede doen en dat we hen het vaakst horen op The White Album. Nou, laten we eens kijken. Is dit het complete overzicht, of zie ik nog nummers over het hoofd? Leuk als jullie me aan kunnen vullen.

Yellow Submarine
De sessies voor het nummer Yellow Submarine vonden plaats op 26 mei en1 juni 1966 en laatstgenoemde datum werd gereserveerd voor de nodige overdubs, in de vorm van sound-effecten en aanvullend gejoel en gezang, om een zogenaamde feestsfeer te creëren, deels geïnspireerd op de platen van de door de Beatles zo geadoreerde Goons. Pattie Harrison en Marianne Faithfull waren present om mee te joelen en te zingen.

Pattie Harrison was af en toe 
in de buurt om te helpen zingen.

All You Need Is Love
We vinden Pattie Boyd en Marianne Fathfull opnieuw terug op de opname van All You Need Is Love. Samen met Paul McCartneys verloofde Jane Asher. Ze maakten onderdeel uit van het koor aan zangers dat present was bij de beroemde Our World-uitzending die wereldwijd te zien was. De backing track van het nummer was overigens al eerder opgenomen. En later werd John Lennons zang opnieuw opgenomen, net als de roffel die Ringo Starr aan het begin speelde.

I Am The Walrus
Gedurende de maand september 1967, vlak na het overlijden van manager Brian Epstein, werkten The Beatles -af en aan- aan I Am The Walrus. Het nummer werd verrijkt met geluidseffecten en zang-overdubs van The Mike Sammes Singers: een professioneel 16-koppig koor waarvoor de studio geen onbekend terrein was. Het gezelschap was al sinds de jaren 50 actief, om achtergrondvocalen, musical soundtracks, radiojingles en tv-tunes in te zingen. De basisbezetting van de groep bestond uit (leider) Mike Sammes, John O'Neill, Irene King, Enid Hurd, Mike Redway, Ross Gilmour, Valerie Bain, Marion Gay en and Mel Todd. Hoewel de zangers niet persoonlijk genoemd worden, is het aannemelijk dat Irene, Enid, Valerie, Marion op I Am The Walrus te horen zijn. 

Across The Universe
Voor Across The Universe zochten The Beatles een achtergrondkoortje met vrouwenstemmen om het gedeelte 'Nothing's gonna change my world' te zingen. Roadie en manusje-van-alles Mal Evans (die overigens in goed contact stond met de nodige vrouwelijke Beatlesfans) sprak superfans Lizzie Bravo en Gayleen Pease bij de voordeur van de studio aan en loodste hen naar binnen. Kort daarvoor waren de vrouwen, die liefkozend Apple Scruffs genoemd werden, door Paul McCartney op straat al gepeild of ze in staat waren een hoge noot vast te houden. Het antwoord laat zich raden.

Gayleen Pease en Lizzie Bravo poseren in 2010 
opnieuw bij de Abbey Road Studios

Hey Jude
Een beetje flauw misschien, maar toch mag Hey Jude niet ontbreken in dit lijstje. In het minutenlange coda horen we een koor van mensen het legendarische na-na-na-na zingen. En ja, daar zijn ook dames bij. Die sessie vond plaats op 1 augustus 1968 in de Londense Trident Studio's. We kennen de vrouwen niet bij naam, maar Apple-assistente Chris O'Dell vertelde ooit dat ook zij plaatsnam in het achtergrondkoor.

Birthday
Op Birthday zijn twee Beatlesvrouwen present, namelijk Pattie Boyd en Yoko Ono. Beide dames waren op 18 september 1968 aanwezig in de studio, toen The Beatles het nummer grotendeels bedachten en op één dag opnamen. Inspiratie kwam van de film The Girl Can't Help It, die kort daarvoor voor het eerste op de Britse televisie vertoond was.

Goodnight
Blijkbaar was de samenwerking met The Mike Sammes Singers op I Am The Walrus goed bevallen, want voor de Cole Porter-achtige ballad Goodnight van John Lennon werd het collectief opnieuw opgetrommeld. Vermoedelijk zongen zij op 22 juli 1968, op de laatste van de drie opnamedagen hun koortjes in. 

The Mike Sammes Singers

Bungalow Bill
Aan de vooravond van John Lennons 28ste verjaardag verzamelden The Beatles zich in de studio voor opnamen van The Continuing Story Of Bungalow Bill, een avonturenverhaal, geïnspireerd op het verblijf bij de Maharishi in India, eerder dat jaar. De korte hoge solostem werd ingezongen door Yoko Ono. Beatlesvrouw Maureen Starr was aanwezig in het begeleinde koor dat het refrein zong.

Revolution #9
In de geluidscollage van Revolution #9, samengesteld door John Lennon, Yoko Ono en George Harrison, is de stem van Yoko te horen, die 'you become naked' zegt. Weliswaar is het een gesproken, geen gezongen tekst, maar voor de volledigheid heb ik het nummer in het lijstje opgenomen.

The Long And Winding Road
Tot ongenoegen van Paul McCartney gaf producer Phil Spector 'zijn' kale versie van The Long And Winding Road een mierzoete behandeling, door er orkest- en koorpartijen aan toe te voegen. John Barham schreef het zangarrangement voor een koor van veertien vrouwenstemmen. We weten allemaal hoe dat afliep. Paul McCartney was not amused met de opname.

Let It Be
Voor de achtergrondzang op zijn lieflijke ballad Let It Be nam Paul McCartney zijn vrouw Linda mee naar de sessies. Let It Be is het enige nummer waarop zij te horen is. Linda zong haar partijen in op 4 januari 1970, toen The Beatles als band feitelijk al uit elkaar waren.  

The Beatles en Madison Square Garden: een kijkje achter de schermen!

Hello Beatle People! Zongebruind en uitgerust? Hopelijk hebben jullie allemaal een fijne zomer achter de rug. Aan het Beatlesfront was het lange tijd stil, tot de recente aankondigingen van de Power To The People-box en (toch vrij onverwacht) Anthology 4. Die berichten schudden ons Beatleswereldje behoorlijk op en zetten de 'meningenmachine' op de socials behoorlijk in beweging. Fel werd het ook, in een enkel geval. En behoorlijk eenzijdig qua perspectief, als je het mij vraagt. Zeker waar het ging om het weglaten van het nummer Woman Is The N****er of the world, op die nieuwe Lennon-box. Ik heb besloten daar niet nog eens overheen te gaan. Waar het Anthology 4 betreft, kijk ik vooral uit naar de extra aflevering van de documentaire, die ons hopelijk zoveel mogelijk nieuwe beelden gaat brengen. Een cadeautje! Net als het nieuws dat Paul volgend jaar met een nieuw studioalbum komt én dat zijn documentaire Man On The Run in februari 2026 via streaming te zien is. Veel om naar uit te kijken.

Hoe was jullie zomer? Zat er nog een reisje in? Kwamen jullie onderweg nog Beatles-referenties tegen? Zoals jullie weten kun je je foto's altijd insturen naar Fab4Cast, waarna ze geplaatst worden op het Instagram-account. Een erg leuk account om te volgen ook. Het mag nog wel wat meer bekendheid krijgen! Ook Fab4Cast ging afgelopen zomer op reis. Naar New York City. In de voetsporen van The Beatles. Het resultaat van die missie gaan jullie niet alleen horen in een mooie reis-podcast, maar de komende tijd ook lezen in een aantal blogs. 

Van Bowie naar Beatles
Eerst even over de aanleiding van onze reis. Dit jaar werken Wibo Dijksma en ik aan het zesde seizoen van de AVROTROS/NPO Luister-podcastserie De Laatste Dagen Van... en onze hoofdpersoon is David Bowie. Daarvoor reisden we naar Londen, Berlijn en....New York City, want al die plekken spelen een grote rol in zijn levensverhaal. Toen we begin juli in New York waren, zagen we de kans om ons verblijf ietsje te verlengen, om samen met Fab4Cast ook nog op Beatles-tour te gaan, dwars door de stad. Zo leuk dat ik weer mee mocht. Michiel sloot zich bij ons aan, Jan Cees moest helaas verstek laten gaan. Hoe dan ook, het was interessant om New York City door de ogen van The Beatles te bekijken. Want naast Liverpool, Hamburg en Londen was de stad belangrijk in het Beatlesverhaal. Allemaal havensteden; steden die altijd de blik naar buiten hadden, in contact stonden met de rest van de wereld. Het kan geen toeval zijn dat ze daarom een rol speelden in het verhaal van de Fab Four.

George Harrison: Concert For Bangla Desh
in Madison Square Garden

De 'Vierde Garden'
Terug naar New York City. In onze zoektocht naar significante plekken in het Beatlesverhaal kwamen we natuurlijk terecht bij Madison Square Garden. Nog steeds een imposante evenementenhal en arena, waar John, Paul, George en Ringo allen ooit optraden. Niet als The Beatles, maar wel in hun solojaren. We boekten een rondleiding en gingen, met een gids, op pad door dit enorme gebouw. In de volksmond wordt het ook wel The Garden genoemd. Nog voordat het huidige Madison Square Garden in 1968 in gebruik werd genomen, hadden er op drie andere locaties in New York City al evenementenhallen met een vergelijkbare naam bestaan. Zo openden in 1879 en 1880 al hallen aan East 26th Street en Madison Avenue. Een 'derde' Madison Square Garden bevond zich vanaf 1925 op de hoek van Eight Avenue en 50th Street. Maar de huidige locatie, dus vanaf 1968 in gebruik, is de plek die we kennen van de grote sport- en muziek-evenementen uit onze recentere geschiedenis. 

Met Wibo bij de ingang van de legendarische
pop- en sporttempel.

Rijke geschiedenis
Nou ja, om eerlijk te zijn hadden The Beatles er als band ook niet echt meer kunnen spelen. Toen de evenementenhal, genoemd naar James Madison (de vierde president van de Verenigde Station) op 11 februari 1968 zijn deuren opende, gaven The Beatles al geen concerten meer. En die week pakten ze zelfs hun koffers om naar India te vliegen. Op weg naar de Maharishi. Het zou nog enkele jaren duren voordat ze zelf het New Yorkse concertpodium betraden. Toen wij de gids volgden, via de centrale hal en de roltrappen, richting de verschillende lobby's, zagen we hoe goed de rijke geschiedenis van Madison Square Garden in het gebouw zelf gedocumenteerd en geëxposeerd is. Zo volg je als bezoeker de tijdlijn van één jaar, weergegeven in 365 foto's van belangrijke evenementen die in The Garden plaatsvonden. Bij elke datum hoort één foto, uit een willekeurig jaar. Natuurlijk schoten onze ogen langs deze imposante fotogalerij, op zoek naar Beatles-referenties. En die waren er!

Op de vloer

Concert For Bangla Desh
Want wanneer speelden de solo-Beatles op deze plek, die toch tot één van de meest legendarische concertzalen ter wereld mag worden gerekend? Allereerst was daar George Harrison, die samen met boezemvriend Ravi Shankar het eerste pop-benefietconcert ter wereld organiseerde, om geld in te zamelen voor de inwoners en vluchtelingen van Bangla Desh (zoals het land toen nog heette). Op 1 augustus 1971 trad George er twee keer op, samen met een supergroep die onder anderen bestond uit Ringo Starr, Bob Dylan, Eric Clapton, Leon Russell, Billy Preston en de leden van Badfinger. Even leek het erop dat ook John Lennon deel zou nemen, maar omdat Yoko Ono het er niet mee eens was dat zij daar geen rol in zou spelen, trok Lennon zich uiteindelijk terug. Terwijl ons al die referenties door het hoofd schoten, zagen we hoe groot Madison Square Garden is. Hoe hoog tribunes, vanwaar je op elke plek uitstekend zicht op de vloer en het podium hebt. Ook de akoestiek, zo vertelde de gids, is wereldberoemd. Inmiddels heeft de zaal, na verschillende renovaties een geavanceerd geluidssysteem, dat als een soort 'bol van boxen' midden boven de vloer hangt. 

One To One
Terug naar de voetstappen die The Beatles hier hebben staan. Want ruim een jaar na het Concert For Bangla Desh, op 30 augustus 1972 stonden John en Yoko wél zij aan zij op het podium van Madison Square Garden. Ook dit keer voor een goed doel. Met hun One to One Concerten, eentje in de middag en eentje in de avond, zamelden ze geld in voor de Willowbrook State School, een plek voor kinderen met een verstandelijke beperking. Ook Stevie Wonder, Roberta Flack, Melanie Safka en de band Sha Na Na maakten die dag onderdeel uit van de line up. In de prachtige documentaire One to One: John & Yoko (2024) wordt het concert in de maatschappelijke context van die tijd geplaatst. 

In de bezoekerslounge van Madison Square Garden wordt
het legendarische optreden van John Lennon en Elton John
gemarkeerd.

Weddenschap
De documentaire geeft je een interessant beeld van het New York van 1972 en de plek die John en Yoko in de stad innamen. De laatste keer dat John op de planken van de concerthal stond, was op 28 november 1974, toen hij een gastoptreden gaf bij Elton John. Hij speelde er I Saw Her Standing There en Whatever Gets You Through The Night, om te markeren dat hij door de samenwerking met Elton een heuse Amerikaanse nummer 1 te pakken had. Want als je een weddenschap verliest, moet je je belofte natuurlijk nakomen.

Nog steeds hangt er een foto van John
tijdens het One to One-concert,
in de hal van Madison Square Garden.

The Concert For New York City
Ook George Harrison zagen we terug op het podium van Madison Square Garden. Dat was tijdens zijn Dark Horse Tour, in december 1974. De tour was een reeks van 45 concerten door Noord-Amerika, waarbij George opnieuw podium deelde met Ravi Shankar en Billy Preston. Het gonsde dat jaar van de geruchten over een Beatlesreünie, en George speelde op zijn beurt enkele nummers uit het repertoire van z'n voormalige band. Maar al met al ging die tour niet de boeken in als één van zijn sterkste projecten. Keelproblemen, een fikse cocaïneverslaving en zijn wat prekerige cover van In My Life ("I love God more") deden zijn optredens weinig goed. Op 16 oktober 1992 zou George ook nog eens op het podium van Madison Square Garden staan, om Bob Dylans dertigjarig jubileum als artiest te vieren.

Opnieuw een Beatle-referentie in de
bezoekerslounge van Madison Square Garden

Macca in Madison Square
Het kon natuurlijk niet missen dat Paul McCartney met zijn succes-line up van Wings in Madison Square Garden optrad in 1976. Een Rockshow waar ik wel bij had willen zijn. Het zou zeker niet Pauls laatste concert in de hal worden. Hij speelde er in 1989, tijdens zijn comeback-tour. En één van zijn meest opvallende optredens was zijn bijdrage aan het Concert for New York City in 2001, na de aanslagen van 11 september. Van dit benefietconcert was Paul zelfs initiatiefnemer. Vier jaar later zou Paul The Garden opnieuw aandoen, tijdens zijn tour door de Verenigde Staten. Ook in 2012 en 2017 stond hij er op de planken. Kortom: een interessante plek om eens te hebben gezien!