Over de enige bekende foto van John Lennon en zijn moeder Julia, gemaakt in de zomer van 1949

Wat is het jammer dat er, voor zover mij bekend, maar één foto is waarop John Lennon met zijn geliefde moeder Julia te zien is. Vroeger was het maken van foto's in veel families geen alledaagse kost. Aangezien John het grootste deel van zijn jeugd niet bij zijn moeder woonde, waren er wellicht weinig momenten waarop de twee samen op de gevoelige plaat konden worden vastgelegd. Gelukkig hebben we de prachtige foto die in de zomer van 1949 van John en Julia gemaakt werd. Daarover wil ik deze week graag iets schrijven.

Niet in de achtertuin van Mimi

Lang dacht ik dat John (8) en Julia (35) in de zomer van 1949 gefotografeerd waren in de achtertuin van Mendips, het huis aan Menlove Avenue waar John bij zijn tante Mimi en oom George opgroeide. Hoewel de gevel, die achter moeder en zoon te zien is, niet op die van Mendips lijkt, nam ik aan dat we als kijker een naastgelegen woning zagen. Dat klopt niet. De foto van John en Julia werd ergens anders gemaakt. Namelijk op Ardmore, gelegen aan Old Chester Road 486 in Birkenhead. Hemelsbreed is dat een kleine 10 kilometer ten westen van Mendips, aan de overkant van de Mersey.

Aunt Nanny woonde op Ardmore

Ardmore was het huis van Johns tante Anne (1911-1988), die in de familie bekend stond als Aunt Nanny. Anne was de middelste van de vijf kinderen uit het gezin Stanley, die overigens allemaal met een liefdevolle bijnaam door het leven gingen. Zo stond oudste dochter Mary bekend als de legendarisch geworden Aunt Mimi, gevolgd door Elizabeth die Mater genoemd werd. Daarna volgde Anne als Nanny. Julia werd vaak Judy genoemd en jongste telg Harriet was Harrie voor intimi. Mater woonde aanvankelijk met haar man Charles en zoon Stanley Parkes op Ardmore, maar verkocht de woning aan haar jongere zus Nanny die er na haar huwelijk met Sidney Cadwallader ging wonen. De flinke tuin bij het huis was waarschijnlijk een prettige plek voor de Stanleys om in de zomer bijeen te komen.

John met zijn neven, nicht en halfzus

De tuin van Ardmore was in ieder geval de plek waar op een zomerse dag de camera rondging. Op onderstaande foto zien we, van links naar rechts Aunt Harries kinderen David Birch (3) en zijn oudere zus Liela (10) met Aunt Nanny's zoon Michael Cadwallader (ongeveer 18 maanden) op schoot. Twee neven en een nicht van John (8) die zelf rechts van zijn halfzusje Julia (2,5) zit. 

Op een tweede foto kijken de kinderen niet allemaal in de camera:

Een derde foto laat de neven en nichten vanuit een andere hoek en in een andere opstelling zien:

Vermoedelijk werd diezelfde dag ook onderstaande foto van Johns tantes en oom gemaakt. Links zien we Aunt Harrie met haar man Norman. Recht zit Aunt Nanny, die het huis bewoonde.

Nichtje Liela (links) poseert ook nog met de drie zussen Harrie, Judy (Julia) en Nanny.

In mijn boek The Beatles Unseen (Mark Hayward) vond ik ook nog een foto die waarschijnlijk die dag werd gemaakt van de oudste zus Mary, ofwel Aunt Mimi. Op dat moment was Mimi 43 jaar oud en zorgde ze al drie jaar voor haar neefje John.

Onder de oksels

De foto's werden overigens allemaal gemaakt in de voormalige voortuin van het huis. Wie nu een kijkje bij Ardmore gaat nemen, ziet vanaf de straatzijde niet de mooie gevel met de erker. Inmiddels is de indeling van het perceel veranderd, waardoor we in de achtertuin moeten staan om hetzelfde gezichtspunt als de fotograaf te krijgen. Die fotograaf, vermoedelijk één van Johns ooms of tantes, ziet in de zomer van 1949 de jonge John Lennon en zijn moeder door de lens. De twee poseren vrolijk. Julia is overduidelijk zwanger van haar inmiddels vierde kind (Jackie). Ze pakt haar zoon onder zijn oksels, kietelt hem en de fotograaf drukt af. Een afbeelding uit duizenden.

Lennons laatste keer in Liverpool en zijn vakantie in Schotland die niet goed afliep

Reisverhalen blijven leuk om te schrijven. Daarom gaan we deze week weer eens op pad. Op 26 juni 1969 reed John Lennon met zijn Mini Cooper van Weybridge, dat onder de rook van Londen ligt, naar Liverpool. Yoko Ono naast hem. Op de achterbank zaten twee kleine kinderen: Kyoko Cox (5) en Julian Lennon (6). Het pasgetrouwde stel was onderweg naar Schotland. Het moest een vakantie met het nieuwe gezin worden. Alles draaide daarbij om nostalgie. Kyoko was overigens Yoko's dochter uit haar huwelijk met de Amerikaanse filmproducer Anthony Cox. Julian werd geboren uit Johns relatie met Cynthia Powell. Beide kinderen waren op bezoek bij hun moeder en vader, bij wie ze niet permanent woonden. Het zou een even hilarische als desastreuze trip worden en....de laatste keer dat John in Liverpool was.

Beep-beep-yeah!
Die donderdag zetten de Lennons vermoedelijk koers richting Oxford en Birmingham, in noordwestelijke richting. Ze kozen opvallend genoeg voor de betrekkelijk kleine Mini Cooper om de lange reis te maken. Naar Liverpool was het zo'n 350 kilometer rijden. Enkele dagen daarvoor had het stel al een kort bezoekje aan Wales gebracht. Johns geboorteplaats zou de eerste stop van de lange trip naar Schotland worden. Hij had het plan zijn geliefde Aunt Harriet te bezoeken, de jongere zus van zijn tante Mimi en moeder Julia. Ook wilde John tante Anne graag zien. De familie Stanley telde in totaal 5 dochters: Mary (Mimi), Elizabeth (Mater), Anne (Nanny), Julia (Judy) en Harriet (Harrie). John groeide op tussen een aantal sterke vrouwen. Hij noemde ze in een interview dan ook Five fantastic, strong, beautiful and intelligent women.

Drie van Johns tantes: Mater, Harrie en Mimi

Een bedankbriefje voor Aunt Harrie
John had een goede band met zijn Aunt Harrie. Een aantal jaren geleden dook een brief op uit 1951 waarin de 11-jarige John zijn tante bedankt voor de kerstcadeautjes die hij van haar kreeg. In de aanhef noemt hij haar Harrie. Het was deze lieve tante die John in de zomer van 1969 graag nog eens wilde bezoeken. Hij zette dus koers naar Liverpool.

Lamsbout en appeltaart
Nadat John met Yoko en de kinderen die donderdag door Liverpool gereden had, parkeerde hij de auto bij Aunt Harrie voor de deur, op Gateacre Park Drive. In haar boek John Lennon, mijn broer beschrijft Johns halfzusje Julia Baird het bezoek van het stel aan hun tante. Aunt Harrie schrok toen ze haar sterk vermagerde neef voor de deur zag staan. Ze besloot direct een enorm diner in elkaar te zetten, met gebraden lamsbout, jus, muntsaus met kruiden uit eigen tuin, gebakken aardappelen en groenten. Appeltaart met slagroom toe! Julia schrijft in haar boek dat het in huis heerlijk begon te ruiken, maar dat Yoko aankondigde dat zij en John dat soort dingen niet meer aten. Ze nam de keuken over. Volgens de familie Lennon hing ze als een heks met haar lange haren over de pannen. Yoko kookte voor John en zichzelf een macrobiotische maaltijd met gestoomde groenten in Tamarisaus en zette John een minieme portie met organische bruine rijst voor. Het commentaar van Aunt Harrie: Gehakte wortels? John heeft een goed warm maal nodig! Onder het eten zou Yoko oom Norman hebben doorgezaagd over Zen-filosofie. Wat moet dat een hilarische ontmoeting zijn geweest. Twee hippies op bezoek in een degelijk Noord-Engels gezin.

Vermoedelijk de dag van vertrek uit Liverpool. De familie neemt afscheid.

Een raadselachtig bezoek aan Holmbrook Special School
Eenmaal in Liverpool realiseerde John zich dat hij wel een erg kleine auto had meegenomen voor de trip die het gezin mét bagage nog naar Schotland zou voeren. Hij belde daarom zijn vaste chauffeur Les Anthony met het verzoek om de British Leyland Austin Maxi van Weybridge naar Liverpool te rijden. Daar stapten de Lennons over, waarna Anthony de Mini terugreed naar huis. Opmerkelijk genoeg bezochten John, Yoko, Kyoko en Julian ook nog de Holmbrook Special School, aan 1, Blomfield Road. Ze werden er verwelkomd door het personeel en de leerlingen. Wat was de reden voor hun bezoek aan deze instelling voor speciaal onderwijs? Was het omdat de school zo dicht bij Strawberry Field lag? Wilde John rondkijken bij zijn favoriete speelplekken van vroeger? De foto's tonen een vrolijk en ontspannen bezoek, waarbij de leerlingen allemaal een wit petje dragen waar Daily Mirror op lijkt te staan.

Johns Trip-down-memory-lane
Vanuit Liverpool reden de Lennons door naar Schotland. Daar verbleven ze in het dorpje Durness. Een behoorlijk stuk nog, via Edingburgh. Durness was de plek waar John vanaf 9-jarige leeftijd menig vakantie doorbracht met Aunt Mater en haar gezin. Maters tweede man, Bertie Sutherland, bezat een huisje in het dorp dat in het uiterste Noord-Westen van Schotland ligt. Johns trip-down-memory lane kon dus niet compleet zijn zonder een verblijf in het dorp van zijn jeugd. Dit was de plek waar hij als kind wandelde, speelde, viste en kattekwaad uithaalde. Inwoonster Iris MacKay herinnert zich hoe de jonge John enorme hoeveelheden zeewier van het strand meenam en aan de buitenkant van de deuren van de dorpswinkel bevestigde, zodat deze niet meer open konden, zo vertelde ze enkele jaren geleden aan The Guardian.

John (links) trekt een gekke bek op een vakantiefoto met het gezin van zijn tante Mater in Schotland.

John met Yoko, Kyoko en Julian in Schotland

17 hechtingen
De idyllische vakantie kwam op 1 juli vroegtijdig tot een eind toen John een auto-ongeluk veroorzaakte. Tijdens een rit in slecht weer raakte de bijziende Beatle in paniek toen hij een tegenligger op de smalle weg op zich af zag komen. Hij stuurde de auto de weg af en crashte bij het dorp Golspie in een greppel. In het plaatselijke ziekenhuis kreeg hij 17 hechtingen in zijn gezicht. Yoko kwam er met 14 hechtingen in haar voorhoofd iets beter af, Kyoko kreeg er 4 en Julian bleef ongedeerd, hoewel hij in shock was. Julian werd teruggebracht naar Aunt Mater in Durness en daar opgehaald door zijn moeder. Cynthia was zich wild geschrokken dat haar zoon bij een ongeluk betrokken was. Ze bleek niet op de hoogte te zijn dat John Julian mee op vakantie had genomen. Cynthia vloog naar Schotland, legde het laatste gedeelte van de reis per auto af en nam Julian mee naar huis, zo schrijft ze in haar biografie John. Ze vroeg John om uitleg, maar hij weigerde haar in het ziekenhuis onder ogen te komen.

Ik vond deze foto, die ik nog niet eerder gezien had.
Vermoedelijk verlaten John en Yoko hier het Schotse ziekenhuis.

John speelde geen noot mee op Here Comes The Sun
Op diezelfde eerste juli startten de overige drie Beatles in Londen met de opnames van het album Abbey Road. Na enkele dagen keerden de Lennons vanuit Schotland terug naar Weybridge, waar John nog drie dagen rust nam, om zich op 9 juli weer in de studio te vertonen. Toen stond Here Comes The Sun al grotendeels op tape. John Lennon zou zodoende geen noot bijdragen aan het nummer van George Harrison. Dat was hij vermoedelijk sowieso al niet van plan. De gecrashte auto werd trouwens later naar Weybridge getransporteerd. Het wrak kreeg later die zomer een ereplekje in de tuin van Johns nieuwe woning in Tittenhurst Park. Never a dull moment with the Lennons, zullen we maar zeggen.