De totale adoratie van Janis Joplin voor The Beatles

Het vijfde seizoen van onze jaarlijkse podcastserie 'De Laatste Dagen Van...' staat dit jaar in het teken van de Queen of Rock 'n' Roll: Janis Joplin. De complete serie, met zes afleveringen, verscheen op 21 oktober in de gratis NPO Luister-app. Op platforms als Spotify en Apple Podcast vind je de komende weken steeds nieuwe afleveringen. Het is een mijlpaal voor ons, na vele maanden hard werk. Wibo Dijksma (Fab4Cast) en ik doken de afgelopen tien maanden volledig in het leven van deze intrigerende en getalenteerde zangeres. Daarbij kwamen we een aantal verrassende parallellen tegen tussen Janis Joplin en The Beatles. Te leuk om over te slaan, dus...lees je deze week meer over de connectie tussen Janis en 'onze jongens' van The Fab Four.

Janis' leven in vogevlucht
Even kort, voor wie het niet helemaal scherp heeft: Janis Joplin werd op 19 januari 1943 geboren in Port Arthur, Texas. Dat was een week of vijf voordat haar 'favoriete Beatle' George Harrison aan de andere kant van de oceaan ter wereld kwam. Na een moeilijke jeugd in het conservatieve zuiden van de Verenigde Staten ontwikkelt Janis zich tot blueszangeres en vertrekt ze naar het veel vrijere San Francisco. Eerst even in 1963, maar dan 'voorgoed' in 1966. In de zomer van 1967 breekt Janis met haar eerste band Big Brother And The Holding Company door op het Monterey Festival. Ze verlaat de band en ziet haar carrière in een stroomversnelling raken. Met hits als Piece Of My Heart, Try (Just A Little Bit Harder) en een optreden op Woodstock staat Janis in 1969 en 1970 aan de top. Ze wordt één van de eerste en misschien wel de grootste rockzangeres van de jaren 60 en het prille begin van de jaren 70. Terwijl ze met haar Full Tilt Boogie Band aan het album Pearl werkt, sterft Janis op 4 oktober 1970 aan een overdosis heroïne. Haar album Pearl, met hits als Cry Baby en Me And Bobby McGee verschijnt posthuum. Janis Joplin is de eerste vrouw die gerekend kan worden tot de Club van 27. 

Gedeelde liefde voor de beatnik-cultuur
Vanaf haar jeugd is Janis een enorme muziekliefhebber. Ze is gek op oude bluesartiesten als Bessy Smith, Big Mama Thornton en Lead Belly. Die laatste liefde deelt ze met George Harrison. Ook Elvis is belangrijk voor Janis' muzikale ontwikkeling. Maar als The Beatles begin 1964 doorbreken in Amerika, is Janis ook direct fan van de jongens. Met name George Harrison heeft een enorme aantrekkingskracht op haar. Regelmatig komt zijn naam voor in de vele brieven die Janis schrijft aan familieleden en vrienden. Janis is zo'n fan van George dat ze besluit haar hond naar hem te vernoemen. Vaak wordt ze gefotografeerd met het dier. Maar Janis heeft zeker ook een connectie met John Lennon. Net als Lennon raakt ze eind jaren 50 in de band van het boek On The Road van beatnik-auteur Jack Kerouac. Waar de geïnspireerde Lennon zijn hersenspinsels en tekeningen in zijn verhalenboekjes deelt, verslindt ook Janis het werk van Kerouac. Ondertussen wil ook zij een beatnik worden. Net als Lennon: "Als ik geen muzikant of songwriter was geworden, was ik misschien wel beat poet geweest," zou hij later zeggen. En natuurlijk vinden we beat poets Allen Ginsberg en William Burroughs terug in het grote verhaal van The Beatles: Ginsberg neemt muziek op met McCartney, William Burroughs maakt opnamen in Ringo's flat aan Montague Square. Bovendien vinden we hem terug in de eregalerij op de hoes van Sgt. Pepper's Loneley Hearts Club Band.

Janis met haar hond George

Summertime en andere 'showtunes'
In groot contrast met haar liefde voor de beatnik-counterculture staat Janis' aantrekkingskracht tot muziek uit de wereld van musicals en films. En daar ligt een interessante link met een deel van de muzikale roots van Paul McCartney. Waar McCartney opgroeide met een muzikale vader, die een amusementsorkest leidde, had Janis een moeder met een enorm goede zangstem. Ze werd zelfs gescout voor een theatercarrière in New York. Dat aanbod werd afgeslagen, maar het weerhield Dorothy Joplin niet om met haar vierjarige dochter achter de piano te gaan zitten en haar allerlei liedjes te leren spelen en zingen. "Bij ons thuis stonden dat soort liedjes ook altijd op," vertelde Janis' jongere broer Michael ons in een interview. Het verklaart waarom nummers als Little Girl Blue en Summertime terechtkomen op Janis' setlists en albums. Van McCartney weten we ook dat hij ontzettend graag de klassiekers uit het Great American Songbook ten gehore brengt. Net als Janis neemt ook hij het nummer Summertime op.

4 april 1967: Paul in San Francisco

Een bijna-onmoeting met Paul McCartney
De stad San Francisco speelt een grote rol in het korte leven van Janis Joplin. Terwijl ze zich tussen 1966 en 1970 helemaal onderdompelt in de hippiecultuur in Haight-Ashbury lopen daar ook Beatles Paul en George wel eens rond. En zo komt het twee keer bijna tot een ontmoeting tussen Janis en haar idolen. In april 1967 is Paul in San Francisco. Hij jamt er met Janis' vrienden van de band Jefferson Airplane en duikt ook op in de clubs waar Janis staat op te treden. In één van de brieven die Janis aan haar ouders schrijft, kunnen we lezen dat ze van anderen heeft vernomen dat Paul op een avond in het publiek staat, als ze met haar band Big Brother And The Holding Company optreedt in The Matrix:

“Guess who was in town last week – Paul McCartney!!! (he’s a Beatle). And he came to see us!!! SIGH, Honest to God! He came to the Matrix & saw us & told some people that he dug us. Isn’t that exciting!!!! Gawd, I was so thrilled – I still am! Imagine – Paul!!!! If it could only have been George….oh, well. I didn’t get to see him anyway – we heard about it afterwards. Why, if I’d known that he was out there, I would have jumped right off the stage and made a fool of myself.”

Hoewel Janis denkt dat Paul daadwerkelijk aanwezig was, blijkt later uit onderzoek van Joplin-biograaf Holly George Warren, dat dat niet het geval is geweest. 

Janis en George
Ook gaat het later dat jaar, in augustus, nét mis op de straten van Haight-Ashbury, als George Harrison besluit de wijk te bezoeken. Op dat moment is de wijk al enorm in verval, door de toenemende aanwezigheid van harddrugs en criminaliteit. Voor Harrison wordt het bezoek dan ook een deceptie. Hoewel Janis ook 'in town' is, loopt ze George mis. Wanneer ze haar familie uit Texas een paar dagen later rondrijdt in San Francisco, kan ze niet stoppen met praten over het feit dat de Beatle in háár wijk heeft rondgelopen. Wel zal Janis George nog uitgebreid ontmoeten in april 1969, wanneer ze met haar Kozmic Blues band door Europa tourt. Na het slotconcert in de Londense Royal Albert Hall dineert Janis met haar vriendin Linda Gravenites op 21 april bij de Harrisons in Esher. Daarna vliegt Janis terug naar Amerika, maar blijft Linda een tijdje bij George hangen, om kleding voor hem te ontwerpen.

George en Pattie Harrison in San Francisco

Eastman & Evans
Rockfotografe Linda Eastman krijgt Janis in 1968 voor de lens, als ze steeds vaker popsterren gaat fotograferen. The Stones, Jim Morrison, Jimi Hendrix...haar foto's zijn wereldberoemd. Dat jaar fotografeert Linda ook Janis, bij een optreden van Big Brother And The Holding Company in het Anderson Theatre in New York City. Linda is bevriend met Janis' gitarist Sam Andrew. 

Janis door de lens van Linda

Datzelfde jaar is Beatles-roadmanager Mal Evans ook te vinden in de Verenigde Staten, als hij op promotietour is met Apple-artiest Jackie Lomax. Tijdens een tussenstop in Cincinnatti zien ze Janis met Big Brother spelen. Terwijl Mal en Jackie in de zaal staan, zien ze hoe Janis ineens het optreden stillegt en een televisie het podium op laat rijden. Als enorme Beatlesfan weet ze dat de clip van het nummer Revolution voor het eerst op de Amerikaanse tv wordt uitgezonden. Dat wil Janis niet missen. Over dat moment spraken Wibo en ik met Big Brother-bassist Peter Albin, die zich dat nog goed kon herinneren. Na de tv-uitzending verdwijnt de tv weer van het podium en maakt Janis haar concert af. Later die avond zetten Janis en Mal het samen op een drinken, zo is te lezen in het boek 'Living The Beatles Legend' van Kenneth Womack.

Sunset Sound Studios
In de periode juli-oktober 1970 werkt Janis in de Sunset Sound Studios in Hollywood aan haar laatste album Pearl. Omdat ze op 4 oktober overlijdt, moet de plaat na haar dood worden afgemaakt. Het lukt producer Paul Rothchild om de puzzel te leggen (hoe dat gaat, hoor je in de vijfde aflevering van onze podcast). In de voetstappen van Janis zullen ook de solo-Beatles regelmatig te vinden zijn in de Sunset Sound Studios. Voor Wibo en mij was het daarom ook heel speciaal er afgelopen zomer te zijn. Zeker als je bedenkt dat Ringo, George én John er in 1973 tegelijkertijd rondliepen, om aan het album 'Ringo' te werken. 

Janis' gezongen boodschap aan John
Tsja en dan is er tenslotte nog een hele bijzondere, laatste, connectie tussen Janis en John. In de loop van 1970 stuurt Yoko een verzoek rond, waarbij ze artiesten vraagt een verjaardagsboodschap voor Johns dertigste verjaardag in te spreken of zingen. Donovan geeft gehoor aan haar oproep. Ook George neemt iets op: "It's Johnny's Birthday", dat we terugvinden op All Things Must Pass. Maar mega-Beatlesfan Janis Joplin laat deze kans niet voorbijgaan. Begin oktober zingt ze op de studiovloer van Sunset Sound de boodschap "Happy Trails" in. Het zal zo'n beetje haar laatste opname worden. Vlak na haar dood vindt John in New York een envelop met een cassettebandje in de post. Een posthume boodschap van Janis... In de Dick Cavett Show zal hij later over het voorval vertellen:  

“We didn’t meet, but she sent me a birthday tape on my birthday for my last birthday,” Lennon explained on The Dick Cavett Show in 1971. “Yoko asked all different people to make a tape for me, and she was one of them, and we got it after she died. It arrived in the post, and she was singing ‘Happy Birthday’ to me in the studio.”

Een beetje pijnlijk is het wel: "happy trails, until we meet again….". Janis heeft op dat moment nog een paar dagen voor de boeg. John nog tien jaar. 

Beluister De Laatste Dagen Van...Janis Joplin via NPO Luister, Spotify, Apple Podcasts of je eigen favoriete podcast-app.

The Beatles in Los Angeles: 1966 en de solojaren (met podcast)

Las je de vorige keer over de avonturen van The Beatles in Los Angeles, met Joan Baez, David Crosby, Peter Fonda en Elvis Presley, deze keer vervolgen we het verhaal van hun connectie met Amerika's metropool aan de westkust. The Beatles zetten vele voetstappen in Los Angeles. In de periode waarin ze als band bestonden, maar ook tijdens hun solocarrières. Deze week pak ik de draad op in 1966. Het jaar van Revolver, het jaar van de grote ommekeer in hun bestaan als liveband. Ook kun je de podcast beluisteren die Wibo Dijksma (Fab4Cast) en ik maakten, toen we afgelopen zomer in Los Angeles waren. 

Opnieuw een grote Amerikaanse tour in augustus
Blijkbaar komt de maand augustus voor Brian Epstein steeds goed uit, om The Beatles door Amerika te laten touren. Voor het derde jaar op rij arrangeert hij in 1966 een serie concerten voor zijn jongens. Tijdens deze Amerikaanse tour treden The Beatles achttien keer op, waarvan twee keer in Canada. Ze starten op 12 augustus in Chicago en eindigen de 29ste in San Francisco. Natuurlijk is dat het legendarische laatste Beatlesconcert, in Candlestick Park. Daar reed ik met Wibo nog vlak langs, toen we deze zomer in de VS waren voor onze Janis Joplin-podcast. Maar ja, weinig te zien, want het oorspronkelijke stadion is tien jaar geleden afgebroken. Paul McCartney gaf er het allerlaatste concert.

 

7655 Curson Terrace in Beverly Hills
Maar laten we teruggaan naar Los Angeles. Op 28 augustus 1966 brengt hun tour The Beatles opnieuw naar die stad. Ze treden er op in het Dodger Stadium. Ook nu parkeert Brian Epstein de jongens in een gehuurde villa, aan 7655 Curson Terrace, Beverly Hills. Net als het jaar daarvoor komt David Crosby op bezoek. Nu zijn ook Beach Boys Brian en Carl Wilson van de partij. Ondanks alle gezellige ontmoetingen met hun vakgenoten, krijgen The Beatles het tijdens hun Noord-Amerikaanse tour dat jaar best voor de kiezen. De concertreeks wordt geplaagd door John Lennons verkeerd begrepen uitspraken over het Christendom. Ook ontstaan er gespannen gesprekken tijdens persconferenties, als The Beatles vragen krijgen over de Vietnam-oorlog. Tevens zijn er allerlei chaotische toestanden rond de concerten. De sfeer is een stuk grimmiger dan tijdens de eerste, vrolijke jaren van Beatlemania.

Het einde van de tournees
Voor The Beatles wordt het steeds gevaarlijker om op te treden en zich te verplaatsen. Zo moeten ze in Los Angeles nog twee uur wachten voordat ze na hun concert veilig kunnen vertrekken. Van de 45.000 aanwezige fans breken er 7000 door de hekken. The Beatles moeten zien te ontkomen in een gepantserde wagen. Er zijn honderd beveiligers ingezet. Veel te weinig om de menigte in bedwang te houden. Terwijl gewonden en arrestanten worden afgevoerd en de bandleden als vee in een afgesloten vrachtwagen worden weggereden, knapt er iets. Het is tijd om te stoppen met touren.

Dodger Stadium Los Angeles, 28 augustus 1966

Los Angeles blijft in trek
Het besluit om te stoppen met touren betekent niet dat The Beatles Los Angeles voorgoed vaarwel zeggen. Ze zullen er nog vele voetstappen zetten. Zo strijken George en Pattie Harrison een jaar later, in augustus 1967 neer in een villa aan Blue Jay Way, in de heuvels van Hollywood. Samen met Wibo reed ik er naartoe. De vele bochtige wegen leidden ons naar de voordeur die ook Derek Taylor en zijn vrouw in 1967 proberen te bereiken. Terwijl George, moe van de jetlag, wakker probeert te blijven om zijn vrienden op te wachten, verdwaalt de familie Taylor in de mistige canyon. Het inspireert George tot het nummer Blue Jay Way.

John woont met May in LA
Ook na het uiteengaan van The Beatles zijn John, Paul, George en Ringo ontelbare keren in Los Angeles te vinden. Voor privébezoekjes, voor plaatopnamen, voor concerten, of zelfs om er een tijdje te wonen….te veel om allemaal te beshandelen, maar ik licht er een paar gebeurtenissen uit. Zo is Los Angeles ook tijdje de woonplek van John en May Pang. Tijdens zijn Lost Weekend woont hij met haar samen, in Los Angeles en New York. Het stel is van oktober 1973 tot juni 1974 in LA te vinden. In die periode huurt John een strandhuis aan Palisades Beach Road, in Santa Monica. Wibo en ik namen er een kijkje en zagen dat het huis inderdaad pal aan het strand ligt. 

JFK, Monroe en Sinatra
Het is een huis met een rijke geschiedenis. MGM-filmstudiobaas Louis B. Mayer liet het bouwen in 1926. De villa werd het decor van heel wat feestjes, waar onder andere John F. Kennedy, Marilyn Monroe en Frank Sinatra hun opwachting maakten. Als John in 1974 hoort dat Kennedy en Monroe op deze plek hun geheime ontmoetingen hadden, vindt hij het een geweldig plan om er met zijn eigen muziekmaten te gaan wonen. In deze periode produceert hij namenlijk Harry Nilssons album Pussycats. Zodoende woont John er niet alleen met May, maar ook met Harry, Keith Moon en Klaus Voormann. Ringo krijgt een plekje in de bibliotheek. En ook nu opent het huis zijn deuren voor prominente gasten als Paul McCartney, drummer Jim Keltner en gitarist Jesse Ed Davis. Voormalig Beatles-roadie Mal Evans is vaak van de partij. Het is May Pang die op deze plek de laatste foto's schiet van John en Paul.

Pauls star-studded afterparty
Zetten we de spotlight even op Paul McCartney, dan is het leuk te vermelden dat hij voor het eerst na het uiteenvallen van The Beatles in Los Angeles optreedt tijdens zijn Wings over America-tour. Dat is in juni 1976. In het LA Forum geeft Paul drie concerten. Het is een concert dat niemand 'in town' wil missen. Zo zijn Jack Nicholson, Elton John en Cher present, net als veel andere celebs. Ringo is er ook. Hij loopt zelfs even het podium op, om met een witte basgitaar te zwaaien. Of ie ook achter de drums is gaan zitten....? Ik weet het niet. Wel dat ergens in Beverly Hills een grote afterparty wordt gehouden, waar Paul een aantal beroemdheden ontvangt. Eén van hen is Michael Jackson, die hij dan voor de tweede keer ontmoet. Paul zegt tegen Michael: "Ik heb een liedje voor je geschreven," waarna hij Michael spontaan het nummer Girlfriend voorzingt. Maar het zal nog een jaar of vijf duren voordat het tot een samenwerking komt. 

Amoeba's secret gig
Het is onmogelijk om de vele connecties van Paul McCartney met Los Angeles te behandelen, maar eentje die er uitspringt is Pauls verrassingsoptreden bij Amoeba Records, een enorme platenzaak in Hollywood. Ook Wibo en ik dwaalden er nog op een late avond rond, toen het podcastwerk van die dag er opzat. Paul McCartney speelt hier op 27 juni 2007. Op zijn setlist staan twintig nummers. Vier daarvan verschijnen op de ep Amoeba's Secret Gig: Only Mama Knows, C Moon, That Was Me en I Saw Her Standig There. De twee laatstgenoemde nummers krijgen zelfs een Grammy-nominatie voor Best Solo Rock Vocal Performance. Pauls volledige optreden zal later uitgebracht worden op het album Amoeba Gig. 

Het huis waar Mal Evans sterft
Op 5 januari 1976 sterft voormalig Beatles-roadie en vertrouweling Mal Evans op 40-jarige leeftijd. HIj komt in Los Angeles door politiekogels om het leven. Die heftige gebeurtenis vindt plaats in zijn huis aan  8122 W 4th Street. Als Wibo en ik er voor het tuinhek staan, in deze rustige en nette buitenwijk van de stad, herinnert niets aan de grimmige scène die zich daar heeft afgespeeld. Mal's dood is het einde van een rusteloos leven, dat volledig in het teken staat van The Beatles. Vanaf het prille begin hoort hij tot de inner circle van de band. Hij ontfermt zich over de apparatuur, rijdt The Beatles naar optredens, assisteert op tournees en in de studio. Mal gaat zó op in zijn baan voor The Beatles, dat hij uiteindelijk zijn gezin in Liverpool verlaat, om The Beatles tijdens en na hun bestaan als band achterna reist. Hoe zijn bijzondere levensverhaal verloopt, kun je lezen in het boek ‘Living The Beatles Legend’ van Kenneth Womack. Het is vrij recent verschenen. Daarin lees je ook hoe het er van kwam dat Mal, op deze plek doodgeschoten wordt door de politie van Los Angeles. 

In het linker gedeelte van dit woonhuis woonde en stierf Mal Evans

Teruggevonden dagboeken
De dood van Mal is een heftig einde aan een bijzonder leven, Een leven met de nodige tragische rafelrandjes. Want als ook de vier solo-Beatles Mal steeds minder vaak nodig hebben, verliest hij zijn levensdoel en wordt hij depressief. Hoewel hij aan zijn autobiografie werkt, glijdt de voormalig Beatlesroadie mentaal af, gaat hij valium gebruiken en met wapens zwaaien. Voor die wapens heeft hij overigens sinds zijn jonge jaren al een fascinatie. Als Mal dan in het genoemde huis, bij zijn nieuwe vriendin Fran Hughes, op 5 januari 1976 helemaal doodraait, gaat het mis. Fran belt de politie. Mal richt een pistool op de agenten en weigert zijn wapen neer te leggen. De agenten schieten uit zelfverdediging en zo vindt Mal zijn einde. Twee dagen later wordt hij in Los Angeles gecremeerd. Zijn as, die naar Engeland wordt verstuurd, raakt zoek in de post. John Lennon zou daar later over zeggen: "They should look in the dead letter office," de plek waar de onbestelbare brieven terechtkomen. Ook Mal's persoonlijke bezittingen, waaronder zijn dagboeken en handgeschreven songteksten van A Day In The Life en Hey Jude, zijn jarenlang zoek. Uiteindelijk worden ze gevonden in New York, in de magazijnen van een uitgeverij. Met veel omwegen en door medewerking van Mal's familie leidt die vondst uiteindelijk tot de publicatie van het boek van Kenneth Womack. Daarvan komt overigens nog een tweede deel uit.

Ringo's huis is niet te zien
In Los Angeles kun je nog steeds een Beatle tegen het lijf lopen, want Ringo Starr woont er al jaren. Zijn adres? 918 North Hillcrest Road. Maar als je denkt even bij de voortuin te stoppen, dan kom je bedrogen uit. De wijk waar zijn villa staat wordt volledig afgeschermd door een groot hek. Vermoedelijk betalen Ringo en zijn buurtgenoten gezamenlijk voor de beveiliging. Je komt niet eens in de buurt, laat staan in zijn straat. Als je het wijkje aan de achterzijde probeert te bereiken, stuit je op een metershoge beboste heuvel. Ringo's huis ligt niet ver van de plek waar zijn beste en oudste vriend George Harrison zijn laatste adem zal uitblazen. Op 29 november 2001 sterft George Harrison, vredig en volledig in de anonimiteit waar hij zijn leven al zo naar verlangde. Paul McCartney maakt het mogelijk door zijn huis aan 3738 Laurel Canyon aan de Harrisons uit te lenen. Als Wibo en ik er arriveren, staan we voor een hek waarachter we een oprijlaan in een bocht zien verdwijnen. Van het huis zien we alleen stukje schoorsteen dat boven de bomen uitpiept. Een bewaker zegt dat Paul McCartney nog steeds eigenaar is van het huis, maar dat hij hier echt nooit gezien wordt. 

Bij het huis van Paul McCartney waar George Harrison stierf

Herdenkingsboom voor George
Een jaar na George's dood wordt er een herdenkingsboom voor hem geplant in Los Angeles. Dat gebeurt bij 2800 Eeast Observatory Road, in de heuvels van Grittith Park. De George Harrison Tree is oorspronkelijk een pijnboom. Ironisch genoeg zal de boom bezwijken aan een keverplaag, die de stam van binnen uitholt. Hoe symbolisch, een herdenkingsboom voor George die wordt uitgehold door.... kevers (beetles). Hij zou er zelf hard om gelachen hebben. Op 25 februari 2015 wordt een nieuwe boom geplant. Dicht bij het GRiffith Observatory. Het is een taxus, die wat sterker is. Tijdens de kleine ceremonie, met livemuziek en speeches van de zus van Olivia en de zus van George wordt het gedenkteken onthuld:

De boom is er nog steeds, met een naamplaatje op een grote steen. Daarop staat de tekst: “In memory of a great humanitarian who touched the world as an artist, a musician and a gardener,” gevolgd door een quote van George: ‘For the forest to be green, each tree must be green.’ George Harrison (1943-2001). En op deze bijzondere plek kom ik aan het einde van onze eigen roadtrip langs Beatlesplekken in Los Angeles. Beluister hier de podcast die we maakten. Als je verder wilt lezen over dit onderwerp, dan is er het boek ‘The Beatles in Los Angeles: yesterday today and tomorrow’ van Jeremy Louwerse en Tom Weitzel.