De avonturen van The Beatles in Los Angeles: 1964 en 1965 (met podcast!)

Eerder dit jaar was ik met Wibo Dijksma van de podcast Fab4Cast anderhalve week in de Verenigde Staten. We maakten opnamen voor het vijfde seizoen van de NPO-podcast 'De Laatste Dagen Van...' dat dit jaar in het teken staat van bluesrock-zangeres Janis Joplin. Tijdens die reis verbleven we ook enkele dagen in Los Angeles, waar we -tussen de bedrijven door- zoveel mogelijk Beatleslocaties bezochten. De connecties tussen de (solo)Beatles en Los Angeles zijn namelijk talrijk. Tussen de Hollywood Hills, de platenstudio's, de hotels en concertpodia staan heel wat voetstappen van John, Paul, George en Ringo. Wij doken in een aantal van deze verhalen. Je hoort ze terug in de podcast die we voor Fab4Cast maakten. In deel 1 van dit blog-tweeluik kun je alvast beginnen met lezen.

Het begin…februari 1964
De eerste Beatle die in Amerika arriveert is George Harrison. In september 1963 bezoekt hij zijn oudere zus Louise, die in Benton (Illinois) is gaan wonen. George kan er op dat moment nog volledig anoniem over straat. Dat verandert na de tv-optredens en concerten die The Beatles in februari 1964 in de States doen. Daarmee verzilveren ze hun doorbraak in Amerika. Die maand doen ze New York, Washington en Miami aan. The Beatles zijn dan nog niet aan de westkust te vinden. Daar komt later dat jaar verandering in. Want in augustus en september 1964 stuurt Brian Epstein The Beatles op een uitgebreide tournee door Noord-Amerika. Tussen 19 augustus en 20 september geven ze maarliefst 32 concerten. Daarbij komt ook de westkust in beeld. Op 23 augustus 1964 treden The Beatles op in de Hollywood Bowl, in Los Angeles. 

Persconferentie, Los Angeles International Airport, 1964

Een extra hypotheek en uitgesteld live-album
Die concerten vinden plaats omdat de plaatselijke promotor Bob Eubanks financieel garant staat door een extra hypotheek van 25.000 dollar op zijn huis te nemen. De 26-jarige Eubanks is op dat moment discjockey bij KRLA Radio en bovendien eigenaar van diverse nachtclubs. De promotor hoeft zich geen zorgen te maken over de belangstelling voor de show. Het concert is binnen 3,5 uur uitverkocht. Toch wordt hij niet rijk van zijn investering. Later vertelt hij slechts 4000 dollar aan het concert te hebben overgehouden, vanwege de hoge beveiligingskosten en de lage ticketprijzen (drie tot zeven dollar). De audio van het Beatlesconcert wordt opgenomen, met als doel er een live-album van te maken. Het album zou pas in 1977 verschijnen, lang na het uiteengaan van The Fab Four. Men vindt de opnamekwaliteit van de concerten uit 1964 namelijk onvoldoende voor een integrale release. Het live-album zal dan ook nummers bevatten van de opgenomen concerten die er een jaar later, in augustus 1965, plaatsvinden.

Bob Eubanks houdt een persconferentie in de Cinnamon Cinder Nightclub,
voorafgaand aan het concert van The Beatles in The Hollywood Bowl.
Foto-credit: Vincent Vigil

Geen hotel maar een privé-villa
Aanvankelijk zouden The Beatles in Los Angeles hun intrek nemen in het Ambassador Hotel. Daar had men niet zoveel oren naar het beroemde bezoek. Het hotel cancelt de boeking, uit angst voor enorme mensenmassa's voor de deur (en voor alle problemen die dat met zich meebrengt). De van oorsprong Engelse acteur Reginald Owen, die datzelfde jaar een rol vertolkt in Mary Poppins, komt met een oplossing. Owen is inmiddels naar Amerika verhuisd en biedt The Beatles zijn huis in Bel Air aan. Voor een huur van duizend dollar kunnen ze er terecht. Het is de plek waar John met zijn kleren aan in het zwembad springt. We zien het terug op de foto's die er gemaakt worden. Net als van The Beatles die, verkleed als cowboys en indianen, spelen met de speelgoedpistolen. Een cadeautje van Elvis, via Colonel Tom Parker. Maar ook in Bel Air is de groep is niet veilig voor de fans. Bij villa aan 365 Saint Pierre Road staat al snel een groep gillende tieners voor de hekken.

In 1965 keren The Beatles terug
Het eerste bezoek aan Los Angeles smaakt naar meer en in 1965 keren The Beatles dan ook terug naar de Amerikaanse metropool. Opnieuw zijn op tournee door de VS, maar wel in een iets aangepaste vorm. Omdat het tourschema van 1964 wel erg vol was, geeft Brian Epstein zijn mannen bij hun volgende Amerika-bezoek een adempauze van zes dagen. Daarvoor huurt hij een huis in Los Angeles, aan 2850 Benedict Canyon Drive. Het is opnieuw eigendom van iemand uit de filmwereld, namelijk van actrice Zsa Zsa Gabor. The Beatles arriveren er in de vroege uren van 23 augustus 1965, na hun show in Portland (Oregon). Het huis van Gabor is een grote villa, in Spaanse stijl, verstopt in de heuvels. 

Klauteren via de kloof
Heel even wanen John, Paul, George en Ringo zich onbespied, in hun luxe onderkomen. Zes dagen bijkomen. Pas om twee uur 's middags opstaan en dan lekker zonnen, zwemmen en genieten van het mooie uitzicht over Benedict Canyon. Het klinkt als een droom. Toch blijf het niet lang rustig. De verblijfplaats lekt uit en al snel proberen fans de steile kloofwand bij de villa te beklimmen. Anderen, onder wie een aantal journalisten, huren een helikopter om een glimp van The Beatles op te vangen. Om te voorkomen dat het uit de hand loopt, stuurt de lokale politie twaalf agenten én aanvullend veiligheidspersoneel van het bedrijf Burns Agency om de villa te bewaken.

Fans bij 2850 Benedict Canyon Drive

Inspiratie voor She Said, She Said
Zelf op stap gaan in Los Angeles? Het is vrijwel onmogelijk voor de band. Maar Paul wil dat juist wél. Bén je een keer in LA, zie je nog steeds niets. Dus besluit Paul om vermomd, samen met chauffeur Alf Bicknell wat rond te gaan rijden. Toch zijn The Beatles voornamelijk in hun villa te vinden, waar ze dan maar mensen uitnodigen om naar hen toe te komen. Bijvoorbeeld actrice Eleanor Bon, die de vrouwelijke hoofdrol in de film Help! speelt. Ook folkzangeres Joan Baez zoekt The Beatles op. Net als Roger McGuinn en David Crosby van The Byrds. Met McGuinn en Crosby gebruiken John, George en Ringo LSD. 

John Lennon wijst Peter Fonda de deur
Onder invloed van die drug vertelt George Harrison de tevens aanwezige acteur Peter Fonda over zijn doodsangsten. Peter besluit George gerust te stellen; hij vertelt hem over een schietongeluk uit zijn eigen jeugd, dat hem bijna het leven kostte. Daarbij gebruikt hij de woorden: 'I know what it's like to be dead. Het irriteert John Lennon en hij vraagt Fonda op te houden over het onderwerp. Daarbij stelt hij de acteur de vraag: 'Who put all that shit in your head?' en 'You're making me feel like I've never been born'. Het zijn zinnen die menig Beatlesliefhebber als muziek in de oren klinken. We vinden ze terug in het nummer She Said, She Said. Als Peter Fonda ook nog eens het litteken laat zien, dat hij aan zijn operatie heeft overgehouden, wordt het John te veel. Fonda kan vertrekken, bekend acteur of niet. 

The Beatles met Joan Baez en David Crosby

De ontmoeting met Elvis
Ook de ontmoeting tussen The Beatles en Elvis Presley vindt plaats in Los Angeles. Het is 27 augustus 1965 als de vijf grootste sterren uit de popmuziek een avondje met elkaar doorbrengen. Vanuit hun 'Spaanse villa' worden The Beatles naar het huis van Elvis aan Perugia Way in Bel Air gebracht. Helaas bestaat het pand niet meer. Het werd gesloopt in de jaren tachtig. The Beatles arriveren er rond elf uur in de avond. Ze treffen Elvis voor de televisie aan. Geluid uit, basgitaar op schoot, zijn hele entourage om hem heen. De ontmoeting verloopt bijzonder stroef. Er wordt niet veel gesproken. Dan zegt Elvis: 'If you damn guys are gonna sit here and stare at me all night, I’m gonna go to bed.' Zijn uitnodiging wordt door John beantwoord, met een rake vraag: 'Waarom zing je tegenwoordig alleen maar ballads, voor films?  Waar is die good old rock ‘n’ roll gebleven?' 

Jammen en poolen
Elvis' antwoord moet ik je schuldig blijven, maar het ijs is gebroken. Er worden tourverhalen uitgewisseld en vervolgens laat Elvis een paar gitaren brengen, om met The Beatles te jammen. Het vijftal speelt Cilla Blacks You're My World en het Beatlesnummer I Feel Fine. Ringo kan niet veel beginnen, maar trommelt een beetje mee op het meubilair. Elvis heeft nog steeds zijn basgitaar om en zegt: 'Zie je, ik oefen erop!' waarop Paul antwoordt: 'Don't worry, onder ons gezegd: ikzelf en Brian Epstein maken een ster van je.' En zo krijgt de avond, of beter gezegd: de nacht, toch nog een redelijk ontspannen karakter. The Beatles spelen een potje pool met Elvis' entourage en worden voorgesteld aan Priscilla Presley. Ondertussen probeert Brian Epstein met Colonel Tom Parker te regelen dat hij Elvis kan vertegenwoordigen bij een tour door Engeland. We weten natuurlijk dat die er nooit zou komen. Parker had zijn eigen redenen om Elvis niet buiten de Verenigde Staten te laten optreden. 

The Beatles bij het huis van Elvis Presley

Een tafellamp en pistoolholsters
Rond vier uur 's nachts vertrekken The Beatles. Bij de deur roept John nog: 'Zank you for ze muzik. Long live The King!' en The Beatles nodigen Elvis uit om bij hen op bezoek te komen, in hun huis in Benedict Canyon. Maar Elvis houdt het voor gezien. De volgende avond komen alleen zijn bodyguards op bezoek. Wel gaan The Fab Four uiteindelijk niet met lege handen terug naar Engeland. Ze krijgen van The Colonel nog allerlei cadeaus mee: Elvis' albums, een tafellamp en een aantal pistoolholsters. Maar uiteindelijk kijken The Beatles met een gevoel van teleurstelling terug op hun ontmoeting met Elvis. Ze vinden hem mat en weinig onderhoudend. Niet die jonge rock 'n' roll-god die ze sinds hun jeugd habben aanbeden. 'It was like meeting Engelbert Humperdinck,” zou John Lennon later zeggen. Misschien onderstreept het wel de gedachte dat je je grote idolen nooit moet ontmoeten. De illusie is vaak mooier dan de werkelijkheid.

In de volgende editie lees je meer over The Beatles in Los Angeles. Beluister ondertussen de podcast over deze roadtrip!

The Beatles op Guernsey: wat speelde zich voor en achter de schermen af?

De maand september is aangebroken en dat betekent dat BeatlesTalk terug is, met elke twee weken een nieuwe column. Ik hoop dat jullie een mooie zomer hebben gehad. Ik wel! En... achter de schermen is er veel moois in voorbereiding voor dit najaar. Daarover later meer. Eerst even over afgelopen zomer, want toen was ik op het Britse Kanaaleiland Guernsey. En ook nog eens bijna op dezelfde dag dat The Beatles 61 jaar geleden een bliksembezoek aan het lieflijke eiland brachten. Op donderdag 8 augustus 1963 landden ze daar op het kleine vliegveld om twee concerten te geven in Saint Peter Port, de hoofdplaats van Guernsey. De optredens vonden plaats in The Pavillion, een bescheiden theater in de Candie Gardens, het historische stadspark met uitzicht op de haven.

Dit was de plek
Op dinsdag 6 augustus 2024 zat ik buiten te lunchen, op het bordes van het voormalige Pavillion, nu het Guernsey Museum. Ik wist dat ik na m'n broodje eens goed rond moest kijken of ik de herinneringsplaquette kon vinden. Ik wist níet dat ik exact op de plek zat waar zich destijds het podium bevond, een deel van het theater dat inmiddels afgebroken is. Toen ik bij het museum binnenstapte en de receptionistes een vraag stelde over 8 augustus 1963 kwamen de verhalen direct los. Jazeker, we stonden op de plek waar destijds de zaal was. En ja, The Beatles stonden een paar meter verder, waar ik had zitten lunchen. En ja, vorig jaar was er van alles te doen, rond het 60-jarig jubileum van dit bijzondere optreden. Maar wacht, één van de dames zou even voor me naar het andere gebouwtje lopen. Daar werkte Russ Fossey, directeur van Guernsey Arts, het culturele centrum van het eiland.

Het moest historisch kloppen
Kort daarna stond ik oog in oog met Russ, een kwieke zestiger die me de hand drukte. Of ik de foto al had gezien, in de hal van het museum. Daar hing een uitvergrote afbeelding van het publiek dat destijds in de zaal had gezeten. Wie zichzelf (of anderen) nog herkende, mocht daar een naamsticker bijplakken. Veel van die ooggtuigen van één van de twee concerten die op 8 augustus (om 19.00 uur en 21.15 uur) plaatsvonden, waren vorig jaar opnieuw aanwezig geweest, tijdens het jubileumfestival dat Russ met zijn collega's had georganiseerd, vertelde hij me. "We hebben twee Beatles-tributebands uitgenodigd om op te treden. Hier op het bordesje waar jij zat te lunchen," vertelde hij. "En we vroeg of ze alleen Beatlesnummers van de eerste twee albums wilden spelen, want het moest historisch gewoon kloppen." Ik dacht direct: dit is een man naar mijn hart. "Wat ook moest kloppen, was het geluid. Tegenwoordig is het publiek gewend aan vette, harde bassen, maar zo klonken The Beatles echt niet in augustus 1963. Dus ook daar hebben we zorg aan besteed, in de afstelling van het p.a.-systeem," vervolgde hij.

The Beatles op 8 augustus 1963 in The Pavillion op Guernsey

Smalle straatjes
Destijds hadden The Beatles twee avonden op "buureiland" Jersey achter de rug, toen ze met een klein vliegtuigje, waarin slechts twaalf passagiers vervoerd konden worden, op Guernsey landden. Hun instrumenten en apparatuur kwamen per boot en konden na een kort ritje vanuit de haven via de smalle straatjes naar het stadspaviljoen gereden worden. Zelf namen The Beatles hun intrek in het nabijgelegen Richmond Hotel, (nu: The Duke of Richmond) waar Paul McCartney de twintigjare receptioniste Maureen Ferbrache direct een concertkaartje beloofde voor die avond. Verder klikte het ook wel tussen de twee. Zo nam Paul Maureen mee naar zijn hotelkamer om naar Tamla Motown-platen te luisteren, herinnerde de voormalig receptioniste zich in een krantenartikel. Maar veel tijd zal Paul niet hebben gehad, want er wachtten een soundcheck en twee uitverkochte concerten. Op de concertposter van die avond valt trouwenste lezen dat de fans een behoorlijk voorprogramma moesten uitzitten, voordat The Beatles het toneel beklommen. Intrigerend is de naam van ene Vic Sutcliffe. Een artiest die zijn naam deelde met de op dat moment al ruim een jaar overleden oer-Beatle Stuart (Fergusson Victor) Sutcliffe. Ook Les Dell, The Rob Charles Combo, The Robert Brothers en Mike Delly moesten het publiek warm maken voor de grote act van die avond.

Stiekem naar The Beatles luisteren
Tijdens het herdenkingsfestival, vorig jaar augustus, had de organisatie lokale kunstenaars uitgenodigd om tekeningen en schilderijen te maken, geïnspireerd op een Beatlesnummer, vertelde Russ. "We hadden wel een lijst opgesteld, omdat we niet twintig keer Lucy In The Sky With Diamonds verbeeld wilden zien." Kortom: ook hier had Guernsey Art de lat wat hoger gelegd. Terwijl de expositie in het museum plaatsvond en de coverbands zich op het bordes installeerden, brak er een waterig zonnetje door en kon het feest beginnen. "Er zaten honderden mensen op het gras en de sfeer was zo goed," aldus Russ. "Opnieuw brachten The Beatles weer zoveel mensen op ons eiland bij elkaar." Dat gebeurde ook door het ophalen met herinneringen, van iedereen die er destijds bij was. Een dame op leeftijd vertelde dat ze als meisje stiekem het huis uit sloop, zonder kaartje naar het Pavillion ging en om de hoek naar het concert stond te luisteren. Een onvergetelijk moment. 

Receptioniste Maureen Ferbrache en haar vriendin Suzanne Rothwell

Een afterparty bij Royston Ellis
Ook Suzanne Rothwell, een goede vriendin van receptioniste Maureen, maakte iets bijzonders mee die dagen. Na het concert werd ze door de band meegenomen naar een kleine afterparty in een flat aan Mill Street, waar de Britse schrijver en beat poet Royston Ellis woonde. Ellis had John, Paul, George en Stuart (Sutcliffe) in juni 1960 in Liverpool ontmoet, toen hij als dichter optrad op Liverpool University. Hij raakte bevriend met John en bracht zelfs een week door in John's kamer aan 3 Gambier Terrace, voor hij weer verder reisde. Suzanne was op Guernsey getuige van een vreemde scene rond John Lennon en Royston Ellis en diens vriendin. Daarover vertelde Suzanne aan een plaatselijke journalist het volgende: "John and I toddled along to his flat. But when we arrived, no one else had come. It was just John and I and Royston and his girlfriend. Royston and his girlfriend went off and came back with fried eggs and sandwiches. After the sandwiches things got weirder. Royston and his girlfriend disappeared and came back wearing black bin bags. John and I looked at each other and they said: 'Do you want to join in?' 'No thank you,' I said. I was only 17 and I was nervous. It had been quite a pleasant evening up until then. I didn't want anything to do with it.' Suzanne decided to leave and John followed her down the stairs and gave her the money for a taxi home." Ik lees deze interessante details in het artikel 'I Wish It Could All Happen Again,'uit een lokale krant van augustus 2023, dat Russ met me deelt. 

The Beatles op Guernsey met Royston Ellis

John bleef slapen
Die avond bleef John in ieder geval slapen in de flat die Ellis en zijn vriendin deelden. Het voorval zou zou één van de twee inspiratiebronnen zijn geworden voor het latere Beatlesnummer Polythene Pam. (Het andere verhaal lees je hier). Ellis zei namelijk over die avond: "We’d read all these things about leather and we didn’t have any leather but I had my oilskins and we had some polythene bags from somewhere. We all dressed up in them and wore them in bed. John stayed the night with us in the same bed. I don’t think anything very exciting happened and we all wondered what the fun was in being ‘kinky’. It was probably more my idea than John’s." (Steve Turner, A Hard Day's Write)

De zebra wil niet slijten
Terwijl Russ me het bekende verhaal nog eens op hoofdlijnen vertelde, liep hij met me naar de rand van het bordes, waar een zebrapad op het cement was gekalkt. "Dat hebben we vorig jaar ook gedaan, zodat de bezoekers van ons festival foto's konden nemen. We dachten dat de kalk er met een weekje wel weer af zou zijn, maar de zebra is nog steeds te zien. Ach, we vinden het ook wel grappig, dus we laten het zo." Om de hoek, op één van de witte muren van het museum liet hij me herdenkingsplaquette zien, die zestig jaar na dato werd onthuld. Het bordje hangt tussen de contouren van de vier springende Beatles die fotograaf Fiona Adams (1935-2020) in 1963 in Londen maakte. "Fiona woonde hier ook bij ons op Guernsey. Na haar carrière in Londen is ze onder andere huwelijksfotografie gaan doen. Een ontzettend bescheiden dame, die nooit actief vertelde over haar beroemde connectie met The Beatles," aldus Russ. "We zijn met haar familie bezig om nog eens een mooie expositie van haar werk in het museum te organiseren. Ik hoop dat we dat binnenkort een keer voor elkaar krijgen." 

Een aai van een Beatle
Of Russ zelf destijds nog een glimp mee heeft gekregen van The Beatles? Hij kon het zich niet herinneren, maar hij was er wel bij, als jochie van drie. Zijn moeder werkte in het Pavillion en had Russ bij zich, terwijl The Beatles er rondliepen. "Ik hoorde van haar dat één van The Beatles me een aai over m'n bol heeft gegeven?" Wie? Wist zijn moeder dat nog? "Nee, maar ik denk dat het Ringo Starr moet zijn geweest. Ik ben later zelf drummer geworden, dus houd ik het maar op Ringo." Niet veel later liep ik met een glimlach de trappen van het paviljoen af. Het stikt overal van de interessante Beatlesverhalen. Waar je ook komt. Nog steeds.